Page 16 - AHATA
P. 16

a10   regional
                 Dialuna 1 September 2025
              Segun ONU, 14mil migrante destina pa Merca a bolbe sur desde cambio


                                                              di maneho di frontera


            (AP) — Mas cu 14mil mi-
            grante,    principalmente
            Venezolano kende tabatin
            speransa  di  yega  Merca  a
            cambia nan ruta y a bolbe
            sur  desde  cu  e  accion  di
            presidente      Mericano,
            Donald Trump contra in-
            migracion  a  cuminsa,  se-
            gun un rapport publica pa
            gobiernonan di Colombia,
            Panama y Costa Rica.

            E  fenomeno,  conoci  como
            migracion  “fluho  reverso”,
            ta  consisti  en  gran  parti  di
            migrantenan  Venezolano  cu
            a huy di e crisis economico,
            social y politico largo na nan
            pais, pa despues haya cu po-
            litica  di  inmigracion  Meri-
            cano ya no ta habri pa solici-
            tante di asilo.
            Migracion door di e peligro-
            so Selva di Darien den fron-
            tera entre Colombia y Pana-
            ma a peak na 2023, tempo cu
            mas cu mita miyon migrante   den direccion nort a baha cu  ezuela, segun e rapport. Casi   Colombia,  Peru,  Ecuador  y  trabao ora nan yega. Ta baha
            a  crusa.  E  fluho  ey  a  reduci   97 porciento e aña aki.   tur a bisa cu nan tabata bay-  Chile. Esey a cambia na 2021,  migrante  den  regionnan  cu
            un tiki na 2024, pero a stop                              endo  back  pasobra  nan  no   tempo cu cienmiles di hende  presencia  pisa  di  gruponan
            casi completamente anterior-  Migrantenan  biahando  sur  por a yega Merca legalmente   a bay pa Merca, enfrentando  criminal  cu  cada  bes  mas  ta
            mente e aña aki.             entrevista  na  Costa  Rica,  mas.                        e Darien na caminda.         menasa nan, segun e rapport.
                                         Panama y Colombia pa Om-
            E rapport di diabierna, publi-  budsmannan di e paisnan ey  Desde  2017,  alrededor  di  8   Un app di gobierno Mericano  E cambio ta marca un rever-
            ca cu sosten di Alto Comis-  tabata  casi  tur  Venezolano  miyon persona a huy di Ven-  a bira e manera principal pa  sion radical den un di e mi-
            ionado  pa  Derechonan  Hu-  (97  porciento)  y  alrededor  ezuela.  Pa  añas,  e  migrant-  solicitantenan di asilo drenta  gracionnan masal mas grandi
            mano  di  ONU  (Nacionnan    di mita di nan a bisa cu nan  enan  ey  a  bay  otro  paisnan   Merca  bao  administracion  na mundo.
            Uni),  a  bisa  cu  migracion   tabatin plan pa bay back Ven-  Sur  Americano,  incluyendo   di  ex-presidente  Democrata,  Migrantenan  ta  tuma  bus
                                                                                                   Joe  Biden.  Despues,  Miles  door di Mexico y otro nacion
                                                                                                   di  migrante  a  keda  para  na  Centro Americano te cu nan
                                                                                                   Mexico ora Trump a elimina  yega  centro  di  Panama.  For
                                                                                                   uso di e app riba su prome dia  di  eynan,  nan  ta  paga  entre
                                                                                                   a cargo.                     $260 y $280 pa subi botonan
                                                                                                                                precario yen di hende back pa
                                                                                                   Awo, e migrantenan cu ainda  Colombia.
                                                                                                   tabata purbando yega Merca
                                                                                                   ora  Trump  a  cambia  politi-  Nan  ta  tuma  dos  ruta  dife-
                                                                                                   canan  di  frontera  a  cambia  rente. Mayoria ta pasa di isla
                                                                                                   nan  ruta,  biahando  back  pa  pa  isla  nort  di  Panama  door
                                                                                                   Sur  America.  Como  un  cu-  di  Lama  Caribe,  aterisando
                                                                                                   arta  parti  di  entrevistadonan  na Necocli, Colombia, unda
                                                                                                   tabatin  plan  pa  bay  bisiña  hopi a inicia nan biahe door
                                                                                                   Colombia, anterior epicentro  di Darien.
                                                                                                   di  e  migracion  masal  for  di  Otronan  ta  biaha  sur  riba
                                                                                                   Venezuela.                   lama  banda  di  un  parti  di
                                                                                                   Otronan a bisa cu nan no sa  selva di Panama y Colombia
                                                                                                   unda nan ta bayendo.         door di Ocean Pacifico, unda
                                                                                                                                ta  baha  nan  na  pueblonan
                                                                                                   Colombia y otro paisnan Sur  remoto  of  e  ciudad  Colom-
                                                                                                   Americano  a  pasa  añas  su-  biano di Buenaventura.
                                                                                                   plicando pa ayudo di comu-
                                                                                                   nidad  internacional  pa  carga  Oficina di Ombudsman Co-
                                                                                                   e peso di e crisis migratorio  lombiano ta calcula cu alred-
                                                                                                   Venezolano,  prome  cu  hopi  edor di 450 persona a haci e
                                                                                                   di e migrantenan ey a cum-   ruta peligroso, y ONU a doc-
                                                                                                   insa  bay  Merca.  Awendia,  e  umenta migrantenan estafa y
                                                                                                   crisis  politico  y  economico  atrapa, enfrentando accidente
                                                                                                   Venezolano ta continua.      di boto y yegando bati y vul-
                                                                                                                                nerable di nan biahe.
                                                                                                   Migrante, mayoria cu a pasa  E region ta un di e mas vio-
                                                                                                   dianan den Darien na camin-  lento na Colombia, y e falta
                                                                                                   da pa nort, ta mas vulnerable  di presencia estatal ta yena pa
                                                                                                   ainda bayendo back. Nan tin  gruponan arma den bataya cu
                                                                                                   menos fondo pa financia nan  otro.
                                                                                                   biahe  y  menos  prospecto  pa
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21