Page 10 - AHATA
P. 10

Diamars, 23 September 2025                                     AWEMainta                            INTERNACIONAL                          13



        Atake Cibernetico ta Afecta Aeropuertonan Principal



       na Europa: Nos ta Prepara pa e Siguiente?






       UN atake cibernetico na gran escala a dal multiple aeropuerto              “Tabata sinti como si fuera tur cos a para,” un pasahero na Berlin
       principal na Europa dia 19 di september, causando caos na                  Brandenburg a bisa reporteronan. “Nigun hende no tabata sa kico

       balienan di check-in, retraso largo, y cancelacion di buelo den            tabata pasando. Nos a para den rij pa dos ora djis pa check nos
       henter e continente. Awor, tur aeropuerto principal ta den alerta          maletanan.” Aunke no a raporta ningun herido of riesgo pa sigur-
       maximo  mientras  investigadonan  ta  traha  pa  compronde  ken            idad, e interupcion den operacionnan tabata masivo, afectando

       tabata tras di e atake—y si por tin mas na caminda.                        decenas di miles di biahero.


       E atake a enfoca riba e software MUSE di Collins Aerospace, un             Ken ta tras di Esaki?
       sistema critico uza pa aeropuertonan pa check-in di pasahero,              Te awor, no tabatin ningun reclamo oficial di responsabilidad pa
       procesamento di maleta, y abordahe. E aeropuertonan afecta a               e atake. Autoridadnan ta investigando si tabata trabou di ciber-

       inclui London Heathrow, Bruselas, Berlin Brandenburg, y Dublin,            criminalnan, ‘hacktivists’, of un operacion patrocina pa un estado.
       entre otro. E violacion di siguridad a forsa hopi aeropuerto pa            Tampoco no ta cla ainda si e atacantenan a horta data of simple-
       cambia na operacionnan manual, reduciendo e fluho di pasahero              mente kier a stroba e servicionan.

       severamente.
                                                                                  Loke  ta  preocupa  expertonan  mas  ta  con  tanto  aeropuerto  a
       Interupcionnan den henter Europa                                           wordo afecta pa un solo punto di fayo. E sistema MUSE di Collins
       Na Bruselas so, mas cu 75 buelo a keda cancela den un solo dia,            Aerospace ta wordo uza ampliamente den henter e industria di
       y hopi a sufri retraso. Escenanan similar a tuma luga na Berlin y          aviacion.

       Dublin, unda liñanan largo a forma mientras personal tabata traha
       cu pen y papel pa haci check-in di pasaheronan. Na Heathrow,               Ora el a cay, el a causa un efecto domino di interupcion. “Esaki
       biaheronan a raporta confusion y comunicacion limita di parti di           ta un yamada di atencion,” un experto den siguridad cibernetico

       e personal di aeropuerto.                                                  a bisa. “Si e fayo di un solo sistema por impacta mey continente,
                                                                                  nos ta mucho centralisa y vulnerabel.”


                                                                                               Tur Aeropuerto den Alerta Maximo
                                                                                               Como reaccion, tur aeropuerto principal na Europa

                                                                                               awor  ta  den  alerta  maximo.  Ekiponan  di  siguridad
                                                                                               a haya instruccion  pa monitoria actividad digital
                                                                                               sospechoso y prepara plannan di contingencia den

                                                                                               caso di  atakenan adicional. Aerolineanan tambe a
                                                                                               wordo instrui pa revisa nan defensanan cibernetico
                                                                                               y protocolnan pa ‘backup’ di data.


                                                                                               Algun  aeropuerto ta conduciendo  simulacionnan

                                                                                               pa test con lihe nan por reacciona si e sistemanan
                                                                                               wordo comprometi atrobe. Otronan ta considerando
                                                                                               si  mester  diversifica  e  proveedornan  di  tecnologia

                                                                                               riba cual nan ta depende pa evita paralisacionnan
                                                                                               amplio den futuro.


                                                                                               Preguntanan mas Grandi
                                                                                               E incidente aki a lanta preguntanan serio  tocante

                                                                                               con prepara e industria di aviacion ta pa menasanan
                                                                                               cibernetico.



                                                                                               Si ‘hackers’ por a paralisa sistemanan di aeropuerto
                                                                                               asina lihe,  kico lo pasa si un  atake dal control  di
                                                                                               trafico aereo of e sistemanan di nabegacion di buelo?
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15