Page 3 - AM231124
P. 3

Diabierna, 24 November 2023                                  AWEMainta                                                  LOCAL               3




                                                          Sin integracion efectivo


        Arubiano lo sinti su mes mas







          y mas stranhero den su pais











           o ta cuestion di discrimina contra di stranheronan biban-
      Ndo den e pais y formando parti di henter e desaroyo eco-
       nomico, social, laboral y religioso pero tin un situacion ac-
       tual caminda c’un ciudadano di e pais aki, ta sinti su mes

       como un stranhero den su pais.


       Sin cu ta dunando atencion na esaki, realidad  di  e caso
       ta cu e lenga nacional cu ta Papiamento, ta perdiendo e

       lucha contra principalmente Spaña ya cu practicamente tur
       caminda, sea den restaurant, supermercado, botica, riba
       tereno di deporte pero tambe den cura di scol, a asombroso
       cuanto hende ta dirigi nan mes na otro den Spaño.



       Para den un rij na botica local, sperando turno cu 9 hende
       dilanti, ta asombroso pa scucha cu hasta e trahadonan di e
       botica, ta papia mas Spaño cu e lenguahe local y crioyo pero

       no ta eynan so, ya cu tur caminda por a tuma nota di e forma
       con e isla aki, a perde Papiamento for di bista y hasta tin
       hendenan local, cu ta adapta nan mes na e cultura nobo aki.
                                                                                                                                      Foto: Papiamento.aw

       For di algun aña caba gobiernonan a bin ta trata di cambia                 ta bayendo perdi, den e forma con hasta hendenan local a
       e situacion aki caminda stranheronan cu kier bin na remarca                cuminsa adapta nan mes na papia Spaño of otro lenguahe
       pa ricibi permiso di trabou y permiso di estadia, tin cu pasa              manera entre otro Ingles.
       cierto test di literatura caminda nan tin cu demostra cu nan

       por papia Papiamento y den algun caso Hulandes, sigur ora                  Pa ilustra con delicado e situacion aki ta, por conclui for di e
       cu nan aplica despues pa un paspoort.                                      hecho cu den algun tienda Chines, hasta e propio hendenan
                                                                                  Asiatico aki, a cuminsa dirigi nan mes na Spaño of Chines
       Sinembargo no tin na momento cu inmigrantenan ta ricibi                    pero nada di Papiamento y ta un situacion cu tin cu wordo

       permiso di trabou y estadia cu nan tin cu sikiera pasa                     atende mas pronto posibel.
       den algun control y test, hasta exigi di nan pa sigui cierto
       cursonan di Papiamento pa cuminsa adapta nan mes na e                      Ta rekeri un proceso di integracion, sea limita of extenso pero
       lenguahe di Papiamento.                                                    algo tin cu wordo haci pa evita cu realmente Papiamento no

                                                                                  ta perde su luga, sigur den un  tempo caminda tin discu-
       Aki no ta cuestion di exagera pero ta impresionante na                     sion  cu  si  ta  e  lenguahe  den  educacion  di  e  pais,  ta  bira
       momento di sea bay paga awa of coriente, bishita hospital                  Papiamento of ta keda Hulandes.
       of  dokter,  drenta  tiendanan,  pasa  cumpra  pastechi  of  un

       “mondje” rond di e isla, ta ripara cu Spaño ta ser papia tur               Semper Arubianonan tabata orguyoso di por a ricibi educa-
       caminda y realmente mester bin cambio den esaki.                           cion na scol caminda a siña con pa comunica den cuater tipo
                                                                                  di idioma, cu ta Hulandes, Ingles, ultimo decada Papiamento
       Literatura ta algo tremendo, algo unico y super special,                   y antes hasta les di Aleman y Frances tabata ser duna na

       caminda tur pais tin nan propio tesoro di nan lenguahe pero                scolnan pero esey nunca a stroba comunidad local, riba su
       na e momento aki, por sinti cu na Aruba e literatura local                 dushi Papiamento pa un otro tipo di lenguahe.
   1   2   3   4   5   6   7   8