Page 4 - utilities 12 jan,2016
P. 4
AMIGOE 9DINSDAG
12 JANUARI 2016
WEB staat voor Meerdere talen binnen een interactie
moeilijke beslissing
hedge-contract Papiaments is ‘es style di alles mag’
ORANJESTAD — Het hedging-contract van Water en is, willen we of moeten we ORANJESTAD — Ze spreekt zelf Nederlands, Papia-
Energiebedrijf (WEB) op Aruba, waarin langlopende dat doen of moeten we het nu ments, Engels, Spaans en Mandarijn en is geïntrigeerd
prijsafspraken staan over de afname van ruwe olie, juist volledig uitzitten?” Hij door talen. De Arubaanse Jennifer Fun presenteerde
loopt in 2017 af. Hierdoor staat het bedrijf dit jaar denkt hardop na. “Wat gaat deze week haar masterscriptie over codewisseling in
voor een moeilijke, maar belangrijke keuze. Doorgaan er gebeuren in twee jaar en het Papiaments in de bibliotheek van Oranjestad.
met hedging of weer meegaan met de fluctuerende hoe ontwikkelt de olieprijs
olieprijs? WEB wil in de eerste helft van 2016 een be- zich? Zullen de prijzen zo door onze verslaggever woorden uit de tweede taal
slissing nemen. laag blijven of gaan ze weer Leanne van Spronsen toegevoegd in een uiting in
omhoog? Dat is moeilijk. We de dominante (eerste) taal,
door onze verslaggever 2017 betaalt voor een vat hebben adviseurs waar we Fun groeide op Aruba op en schrijft Fun. “Dat gebeurt Jennifer Fun (r.) tijdens de presentatie van haar scriptie.
Bobby Spier olie. Dit om een stabiel elek- dagelijks en wekelijks con- verhuisde naar Nederland vaak onbewust door wat
triciteitstarief te kunnen tact mee hebben, die moeten voor haar studie. Daar be- de norm is op dat moment, reacties grotendeels in het jongeren mixten het Papia-
Het jaar 2016 werd positief bieden aan zowel bedrijven op zo kort mogelijke termijn haalde zij een bachelor in bijvoorbeeld modern taalge- Papiaments waren geschre- ments meestal met Engels,
ingeluid met een verlaging als consumenten. Nu de olie- samen met onze aandeelhou- Oriëntaalse talen en com- bruik onder jongeren, maar ven. “Papiaments wordt als ouderen vaker met Spaans
van de elektriciteitstarie- prijs historisch laag is, blijkt ders om de tafel gaan zitten municatie, waarbij haar ook om de andere taal aan het meest persoonlijk erva- en Nederlands.
ven voor consumenten met het contract een strop voor om een beslissing te nemen. hoofdvak Mandarijn was. te vullen.” Papiaments werd ren, voelt natuurlijk en is
gemiddeld 10 procent. Een Aruba waarvan WEB, maar En wij moeten natuurlijk Daarna deed zij een master in 2003 officieel de tweede ook de taal van de onderzoe- Vervolgonderzoek
duurzame beslissing, aldus ook de samenleving, de dupe ook ons huiswerk doen, van Interculturele communica- taal van Aruba, naast het ker”, voert Fun als mogelijk De uitkomst van het onder-
WEB-interim directeur Luis is. Oduber: “Als je nu vraagt wat de consequenties zijn tie, waar zij eerst de pre- Nederlands. Fun ontdekte oorzaak aan. Daarmee is het zoek bevestigt de stelling
Oduber in gesprek met de aan mensen of ze dit hadden van unwinding. Zouden we master Nederlandse taal op basis van cijfers van het niet per definitie een ‘taal die Fun van tevoren had
Amigoe. “De tarieven zijn voorzien, dan zegt iedereen misschien een tariefverla- en cultuur deed. Voor haar Centraal Bureau Statistiek voor thuis’, vindt zij. “Het bedacht. “Ik wist uit eigen
voor dit jaar zeker”, legt hij ‘ja’. Maar een jaar of ander- ging kunnen invoeren? Ge- masterscriptie koos zij een (CBS) dat 78,9 procent van wordt ook in de politiek ge- ervaring natuurlijk dat er
uit. “Ik kan niet met 100 half geleden zeiden interna- nieten van het lagere tarief onderwerp dat letterlijk de bevolking tweetalig is bruikt en op de radio, dus van code gewisseld wordt in
procent zekerheid zeggen tionale adviseurs dat de olie- met de consequentie dat het dichtbij huis is: codewisse- en 70,7 procent meertalig. dat is zeker niet het geval.” het Papiaments, maar het
dat het ook zo is voor de ko- prijs hoog zou zijn, een vat in de toekomst weer omhoog ling binnen het Papiaments. Dat zou kunnen verklaren was nooit wetenschappelijk
mende jaren, maar op dit olie zou dan 200 dollar kos- gaat? Wat kun je garande- waarom er zoveel codewis- Engels uitgezocht.” Er zijn nog ge-
moment zien we helemaal ten, of zelfs nog meer. Ik was ren? Dat zijn moeilijke ge- Veel wisseling seling plaatsvindt in het Pa- Van alle reacties was 55,2 noeg vragen overgebleven
geen risico’s voor het bedrijf zelf in die tijd deelnemer van sprekken en beslissingen die “Het is een brede master die piaments. procent in het Engels, wat voor vervolgonderzoek. “Ik
of een reden om het te verho- de werkgroep en iedereen, we moeten nemen.” ik volg. Je kunt afstuderen Fun persoonlijk opvallend heb daar nog geen concrete
gen.” De prijsverlaging kon zowel ngo’s als non-ngo’s en op een taalstudie, maar ook Experiment vond. “Ik was daar niet naar plannen voor, maar zou het
worden doorgezet, omdat stakeholders, was tegen de Advies bijvoorbeeld op reclamebor- Naast het bestuderen van op zoek, maar het was wel erg leuk vinden om op Aru-
WEB, na een turbulent jaar continu fluctuerende tarie- Op dit moment kan WEB den in verschillende cul- hoe Arubanen reageren op bijzonder. Ik heb dat niet ba bijvoorbeeld de master
op zowel financieel als orga- ven. Iedereen wilde een flat- niet zeggen waar hun voor- turen. Toevallig las ik een internet – Fun onderzocht verder onderzocht, maar ik Papiaments te volgen om
nisatorisch gebied, definitief tarief, ook hotels en andere keur naartoe gaat. “Dit is studie over codeswitching reacties op Facebook-pagi- denk dat het komt doordat echt kennis op te doen over
uit de rode cijfers is. “Al onze diensten. Daarom hebben het nieuwe jaar en we gaan en dat was voor mij heel na’s, YouTube-kanalen en vooral jongeren in de Face- de taal en dan verder onder-
ratio’s zijn goed, we zijn uit we toen gekozen om meer te zien wat we gaan doen. Het herkenbaar en het paste ook nieuwssite 24ora.com – voer- book-groep zaten.” Vooral zoek te doen.”
het rood en we zijn weer be- gaan hedgen. Niemand had is een kwestie van hoeveel goed binnen het intercultu- de de studente ook een expe-
zig met nieuwe projecten. Er verwacht dat de prijs zo zou risico we willen nemen, rele karakter van de mas- riment uit. Daarbij plaatste
waren periodes dat we onze dalen.” maar we willen wel dat ie- ter.” Codewisseling betekent zij in zes besloten groepen
leveranciers niet op tijd kon- dereen goed geïnformeerd dat men binnen één interac- twee plaatjes zonder tekst
den betalen, uitstel van 31 Moeilijke kwestie wordt, zodat niets als een tie verschillende keren van en vroeg mensen uit haar
dagen of soms zestig. Maar De prangende vraag is of surprise komt. Voor nu blij- taal wisselt. Fun gaf haar netwerk om een reactie ach-
nu betalen we iedereen weer WEB na 2017 moet door- ven we onze efficiëntie ver- scriptie dan ook als titel ‘Es ter te laten. Ze gebruikte
op tijd”, legt Oduber opge- gaan met hedgen. Oduber beteren, waardoor we zo style di alles mag’, waarin daarbij ook netwerken van
lucht uit. noemt de kwestie ‘moeilijk’. min mogelijk brandstof hoe- Spaans, Engels, Nederlands vrienden en plaatste de in-
“We kunnen het contract nu ven te gebruiken. Ook wil- en Papiaments elkaar afwis- structies twee keer in het
Strop niet breken, we moeten het len we kijken hoe we moe- selen. Ze onderzocht hoe het Engels, twee keer in het Ne-
Nu het bedrijf uit het rood uitzitten. Maar er zijn wel ten omgaan met unwinden. komt dat er in het Papia- derlands en twee keer in het
is, dient zich direct een mogelijkheden om het te ‘un- Maar het is moeilijk, ik ben ments heel veel gewisseld Papiaments. De onderwer-
nieuwe moeilijke discussie winden’ (te spreiden, red.). geen expert in hedging. Ik wordt en waarom. pen van de plaatjes waren
aan. WEB krijgt al maanden Dat houdt in dat je een ge- wacht op adviezen van onze Gemeenschap, Familie, On-
veel kritiek op het afgeslo- deelte van 2016 schuift naar interne mensen die op hun Creools derwijs, Religie, Entertain-
ten hedging-contract, waar- 2017, 2018 of 2019 en dat je beurt weer adviezen ont- De voornaamste reden is dat ment en Politiek.
in contractueel vaststaat nu dus deels profiteert van vangen van externen”, aldus het Papiaments een creool-
hoeveel Aruba tot en met het lage olietarief. De vraag Oduber. taal is, gecreëerd door spre- Geen ‘thuistaal’
kers van verschillende talen, Opvallend was dat de on-
die vaak naast de officiële derwerpen Familie en On-
taal functioneert als moe- derwijs de meeste reacties
dertaal. Vaak worden losse opleverden en dat juist deze
Ballonnenparade Aruba Delegatie Citgo
bezoekt raffinaderij
ORANJESTAD — Minis- volgens plan. Hij legt uit dat PdVSA. Hij zou eigenaar
nog wel veel details uitge- zijn van meerdere bedrij-
ter Mike de Meza van werkt moeten worden om het ven op Aruba, en bevriend
mogelijk te maken dat Citgo zijn met Hugo Carvajal die
Economische Zaken, de raffinaderij heropent. Eén vorig jaar op verdenking
van deze details is de over- van drugshandel is aange-
Communicatie, Energie dracht van het erfpachtter- houden op verzoek van het
rein waarop de raffinaderij Amerikaanse OM. Carvajal
en Milieu vertelt dat mo- is gevestigd. Bovendien moe- is vervolgens in opdracht
ten bepaalde wetten aange- van Nederland weer op vrije
menteel een delegatie van past worden en die moeten voeten gesteld. De Meza liet
eerst door het parlement al eerder weten meerdere
oliemaatschappij Citgo worden goedgekeurd. Om de malen contact te hebben ge-
eigendomsoverdracht van had met Rincon, maar in die
op Aruba is voor verdere Valero naar het Land Aruba periode geen aanleiding te
mogelijk te maken, moet ook hebben gehad om te denken
onderhandelingen en on- een staatsbedrijf worden op- dat hij met criminele acti-
gericht dat straks het eigen- viteiten bezig was. Hij ont-
derzoek naar een moge- dom van de raffinaderij gaat kent dat Rincon of anderen
beheren. Met de huidige ei- als tussenpersoon hebben
lijke heropening van de genaar Valero moet ook nog gefungeerd tijdens de onder-
onderhandeld worden, ver- handelingen met Citgo.
olieraffinaderij van San klaart de minister.
Nicolas. Rincon
De Meza zegt dat directe on-
SAN NICOLAS — Deze Spiderman-wagen, natuurlijk versierd met ballonnen, deed zondagmiddag ook mee met de Parada De Meza hoopt volgende derhandelingen met Citgo
di Blaas. De optocht vertrok vanaf sportpark Joe Laveist in San Nicolas met enige vertraging. Alles verliep zonder al te grote week tot een ‘definite nego- – een dochteronderneming
problemen, hoewel de chauffeur van een muziektrailer met een uitstekende geluidsbox tegen een lantaarnpaal botste. Honder- tiation agreement’ te komen, van het Venezolaanse staats-
den kinderen liepen verkleed of in een carnavalsshirt en ballonnen in de hand van het sportpark via de Pastoor Hendrikstraat nadat eind vorig jaar al een oliebedrijf PdVSA – in totaal
en wat omwegen naar de Lagoweg en hadden als eindpunt Carnival Village. ‘heads of agreement’ werd 2,5 jaar hebben geduurd.
afgesloten. In deze voorlopi- Zoals eerder gemeld, heeft
Minister vraagt ge afspraak staat dat Aruba de regering tijdens deze on-
eigenaar wordt van de raf- derhandelingen ook advies
finaderij, die nu nog eigen- ingewonnen bij derden, on-
dom is van Valero. Daarover der meer van de in Houston
wordt echter nog onderhan- woonachtige Venezolaanse
deld, verklaarde De Meza al zakenman Roberto Rincon.
eerder. Daarna leaset Aruba Deze zakenman werd on-
de raffinaderij aan Citgo langs door de Amerikaanse
voor een periode van tussen autoriteiten gearresteerd op
de 15 en 25 jaar, met de optie verdenking van omkoping
om met 10 jaar te verlengen. van functionarissen van
Over wie eventueel na die
periode de ontmanteling en
sanering voor zijn rekening
neemt wordt nog gesproken.
In het voorlopige akkoord
staat verder dat zoveel mo-
gelijk banen binnen de raf-
finaderij naar Arubanen
moeten.
Een definitief akkoord wordt
voor 31 maart verwacht. Vol-
gens De Meza verloopt alles
10 miljoen extra voor Justitie InselAir mag naar Cali
ORANJESTAD — Justitie- ring. Dat heeft volgens hem zegt de minister, maar hij ORANJESTAD — Insel- heeft de vloot uitgebreid met
minister Arthur Dowers vruchten afgeworpen. Om verwacht dat het nog wel en- Air heeft van de Colom- van KLM Cityhopper afkom-
wil minstens 10 miljoen in hetzelfde ‘ritme’ door te kele jaren kan duren voordat biaanse overheid toe- stige Fokker 70’s. Steeds va-
florin extra voor crimi- gaan, is extra geld nodig. dat resultaten oplevert. stemming gekregen om ker wordt koers gezet rich-
naliteitsbestrijding. Dat De harde kritiek de afge- een lijndienst te openen ting Zuid-Amerika. Vorig
geld is niet alleen be- Naast extra geld voor de lopen tijd, vanuit de media van Aruba naar Cali. Dat jaar werden al routes gestart
stemd voor het Korps Po- politie wil Dowers inzetten en oppositie, op zijn persoon meldt directeur Edward naar onder meer Manaus in
litie Aruba (KPA), bena- op rehabilitatie. Volgens de en het politiekorps legt hij Heerenveen in het Antil- Brazilië en Quito in Ecuador,
drukt hij, ‘maar nodig is minister gaan criminelen na naast zich neer. Volgens liaans Dagblad. beide vanaf Aruba. Ook een
het wel’. hun straf, soms zelfs in hun Dowers komt er juist extra route naar het Colombiaanse
proeftijd, alweer snel terug kritiek wanneer hard wordt InselAir wil de route in mei Bucaramanga behoort tot de
Dowers vertelt dat hij en- naar hun criminele leven. opgetreden tegen criminali- of juni van dit jaar starten. plannen. De lijndienst van
kele weken geleden al een Om dat te voorkomen wil Do- teit, omdat dat meer in het Op dit moment vliegt Inse- InselAir van Curaçao naar
stijging van criminaliteit wers dus investeren in effec- nieuws komt. Hij heeft alle lAir vanaf de ABC-eilanden het Amerikaanse Charlotte
voorzag in de periode rond tieve rehabilitatie en re-inte- intenties om dit jaar de lijn met negentien vliegtuigen stopt deze maand. Op deze
het einde van het jaar. Daar gratie van ex-gedetineerden. voort te zetten die eind vorig op 25 bestemmingen in het route is ook luchtvaartgi-
heeft hij op ingespeeld met Daarnaast wil hij geld voor jaar is ingezet. “Degene die Caribisch gebied en Noord- gant American Airlines van
meer politie op straat en structurele preventie. Daar zich niet aan de regels houdt, en Zuid-Amerika. InselAir start gegaan.
meer controles en opspo- wordt al hard aan gewerkt, krijgt straf”, besluit hij.
