Page 11 - BNDIA ARUBA
P. 11
A11
opinion Dialuna 3 Februari 2020
Celia Thiel:
‘No crea identidadnan falso, historia di carnaval di Aruba ta skirbi caba’
Carnaval onan pa traha na Lago. Leon-
ard Turner cu ta un smith
Carnaval ta un fiesta inter- metal a traha cu e barinan di
nacional y ta wordo celebra pitroli, diferente steelpan y
den hopi paisnan segun nan e a stemnan. Na 1948 “The
custumber. Den principio, invaders” di Leonard Turner,
carnaval a wordo celebra den yama ”Shoo shoo baby”, a
clubnan priva. Na Aruba toca na Falcon Club na Aruba.
esaki tambe tawata e caso. E miembronan di su banda
Prome cu añanan 1940 tawata tawata: Leonard Turner mes
celebra carnaval cu entre otro como manager, Cardon Bu-
fiesta di disfraz, y di mas- chan, bandleader, F.W. Reefer
carada. Despues a eligi reina, calypso composer, L. Rog-
prins y ultimo pancho. E ers, L. Mc. Gregor, L. Lang,
reina cu sali esun di teritorio A. Clacker, F. Whillshire; W.
di Corsou, ta bay entre otro Warren, G. Goswell, L. Feliy,
Cuba pa e eleccion di reina di R. Farray, C. Stewart, y R.
carnaval internacional. Den Gilgrim.
e gran mayoria di paisnan Na 1953 Leonard Turner su
tawata toca musica folklore, banda tawata “All Star Boys”
y esaki tambe tawata e caso onan cu resto di Aruba a pasa fiesta di masa. Trinidad tin a gana e competencia di ca- tawata consisti di: Leonard
pa Aruba. Gruponan tawata aden. San Nicolas hunto cu mas tempo cu e otro islanan lypso y Stringer Ray a gana Turner, Harold Craig, Tom
toca tumba, danza, wals, caha Savaneta ta forma e di 4 dis- cu carnaval di masa. cu e calypso “Burning she Wilson y Vincent Bacchus,
di orgel. Esaki tawata e caso tricto di Aruba. San Nicolas Na 1955 Padu Lampe (1920 Momo” e prome roadmarch. cu na Trinidad tawata miem-
paso casi no tawatin comu- ta un districto mas di Carna- - 2019) y Rufo Wever (1917 E nombernan di Young Quik bro di “The Invaders”. Esun-
nicacion y e medio pa scu- val y no “E” districto. – 1977) a compone e prome Silver y di Stringer Ray no ta e nan di habla Ingles cu a toca
cha cantica di otro paisnan. calypso, cu tawata na Papia- nombernan original di e per- steel na Aruba, mayoria a
Na aña 1954 Aruba a haya su Calypso y roadmarch mento “Carnaval”. Si scucha sona . Trinidad ta uza e forma nace despues di 1930 y tin na
prome radio emisora y prome Despues di dos guera mun- e cantica aki bon, por haya e di cambio di nomber pa canta 1939 mescos cu e otro steel-
cu esey algun hende so tawa- dial a bin hopi cambio. Mas historia di carnaval pa Aruba. calypso. Aruba a copi’e. Poco band leadernan. Debi cu e
tin fonograf y disco. tanto esunnan cu tawata Mayoria di e otro cantan- poco, Aruba a bira un copia bandleadernan ta di e mesun
Carnaval di masa den Caribe traha na e compania petrole- tenan di habla Ingles di ca- casi total di Carnaval di Trini- tempo, no por indica un per-
Hulandes a cuminsa na 1964 ro Lago, por a haya disconan lypso, a nace despues di 1930. dad. sona pa esun cu a introduci
na St. Eustatius (21km²), na cu nan por a toca. Entre otro Calypso a yega Aruba pa Na 1969 Young Quik Silver a steelband na Aruba. Na 1971
Saba (13 km²) 1975, na St. tawatin e disco ”Brown skin medio di disco y presen- bira rey di calypso y Stinger a gana e competencia di steel-
Maarten (34 km²) den añan- girl” cu tawata un calypso. tacionnan ocasional cu re- Ray a gana e titulo di road- bandnan: Divi-Divi Jumping
an 70, na Corsou (444 km²) Lago tawata invita cantante di fineria Lago tawata organisa, march, cu e calypso “She Jewels di Savaneta, na di dos
1971 y na Aruba (181km² calypso pa Aruba y na 1946 a Lago a bin establece su mes Panam Panam” y despues a luga a sali: Jumping Jewels
1954. invita un di e prome nan cu ta na Aruba prome y despues na separa e dos competencianan (ladies) y na di tres luga: Dia-
Na Aruba ya caba na 1953, e Trinitario, Sir Lancelot Pi- San Nicolas. Tur musica cu aki for di otro. Na Trinidad mond Steelband. Na 1972
Club Tivoli tawatin flota cu nard. E a duna presentacion a drenta Aruba pa medionan e cantantenan tawatin miedo a gana e competencia: Aru-
ta pasa den camindanan di na San Nicolas y na Oranjes- di audio, esta radio, y /of au- cu nan lo perde calypso cu e ba Invaders dirigi pa Edgar
Orjanjestad y na Santa Cruz tad. dio visual, esta cine y despues popularidad di reaggue, pesey Conner; na di dos luga a sali
a core tras di e reina cu ta Calypso a origina na Trinidad television, no ta folklore di nan a introduci “soca”. E in- Twinkling Stars di Paradera
den auto capa baha, den al- medio 1800, y ta folklore di Aruba paso e historia cu a troduccion aki no tin nada di y na di tres luga a sali: Black
gun caminda. Tur esakinan Trinidad. E aspectonan socio- forma e folklorenan aki, no a haber cu desaroyo di road- Diamonds. Otro bandanan
ta forma di parada. Na 1954 economico, cultural, educa- pasa riba suela di Aruba. Esa- march na Aruba. Ta inacep- tawata: Eleven Friends, Resd
carnaval di masa a bira ofi- tivo cu tawata hunga un rol ki ta conta pa musica Mexica- tabel cu Aruba ta bolbe copia Stars, the J.F. Kennedy Reb-
cial na Oranjestad. Tur hende den e bida di e catibonan a no, merengue Dominicano, algo, totalmente los di su his- els y Aruba Serenaders . Na
por a participa den diferente forma calypso. E aspectonan cumbia Colombiano, gaita y toria. Tawatin un tempo cu 1974, United Friends a gana,
grupo. Como 4 aña despu- ey, no a tuma luga riba e suela aguinaldo Venezolano. no ta balia e roadmarch den na di dos luga a sali Silver
es San Nicolas a conoce su di Aruba, consecuentemente, Calypso no por ta folklore di carnaval, sino e canticanan cu Stars y na di Tres luga a sali
prome parada. E echo cu pa calypso no ta folklore, ni por Aruba y mucho menos por tawata popular pa carnaval. Red Stars.
celebra cabamento di dos bira folklore di Aruba. Na purba di inventa”calypso cri- Na Aruba a dicidi, cu si no Tawatin un tempo cu na
guera mundial cu un parada, 1912 a graba e prome disco di yoyo”. toca e roadmarch den parada, Aruba e gran mayoria di dis-
no ta argumento pa bisa cu e calypso cu ta e cantica “Man- A uza calypso den carna- e banda no por sali banda di trictonan tawatin mas cu un
prome parada a wordo teni na go Vert”.Despues calypso a val pa fundraise. Na 1964 a aña. Cu e decision aki, casi steelband. Ora cu e keintura
San Nicolas. E intencion di e wordo exporta pa e otro isla- cuminsa cu e prome com- den henter e parada ta toca di steelband a pasa, San Nico-
parada ey, no tawata carnaval. nan di Caribe y Venezuela. petencia di calypso. Na 1968 roadmarch y un par di can- las a bay mas den calypso y
Ta importante pa remarca cu Trinidad tawata celebra car- a saca di e mes competen- tica mas, te cu awe. Na Aruba roadmarch y no a sigui cu
Lago a bin Aruba y traha- naval como fiesta di club y na cia di calypso e miho road- “roadmarch” a desaroya otro, steelband. Danki na districto
donan a bin di afo Aruba pa fin di siglo 18 carnaval a bira march. Young Quik Silver paso su historia ta otro y mes- di Noord cu steelband a keda
traha. Aruba ya caba tawatin ter respeta esaki. Ta tristo cu manteni te cu awe.
su tradicion, custumbernan esunnan cu ta copia historia Ta importante pa realisa cu
y cultura. Den e face orga- di Trinidad no ta ni origina di ora cu trabao a caba, e Trini-
nizatorio, ya caba na Aruba Trinidad. tarionan mester a bay Trini-
tawatin clubnan priva cu su Musica di “Steel” Steelbands dad. Esunnan di habla Ingles
miembronan. Organisamen- cu a keda, ta esunnan si Saba,
to, tawata den crecemento na Musica di Steel ta original di St. Eustatius y St. Maarten.
Aruba. Trinidad y ta Trinitarionan a Nan no a introduci ni carna-
Paso ni St. Eustatius, Saba y trece Aruba. E isla aki ta un di val, ni calypso ni roadmarch
ni St. Maarten tawatin carna- e prome nan den Caribe cu a y ni musica di steel na Aruba.
val prome cu Aruba, habitan- conoce industrialisacion. Ni Aruba henter a wordo exponi
tenan di e islanan aki no por a Saba ni St. Eustatius y ni St. na e cambionan hunto. Aruba
trece carnaval na Aruba. San Maarten a pasa den e proceso henter a carga carnaval. San
Nicolas a pasa den e desaroy- aki. Na 1943 a yega Trinitari- Nicolas ta uno mas.