Page 11 - bon-dia-aruba-20220504
P. 11

A11
                                                                                                      opinion Diaranson 4 Mei 2022

                                                           G. Rock: Arbo Aruba Wet


            For di aña 2003, ILO (In-    stagna.  Ta  te  na  November
            ternational Labor Organi-    2011 a bin movecion atrobe,
            sacion)  ta  celebra  riba  28  unda a lanta un comision di
            april,  e  dia  di  “Safety  &  “werkveiligheid”  di  parla-
            Health  at  Work”.  Unda  mento di Aruba, cu a haci cu
            ta  duna  atencion  special  na Juni 2013 minister di labor
            na  e  tema  di  Seguridad  di e tempo ey, a bisa; “Mi ta
            & Salud na pia di trabao.  poniendo  accento  riba  e  Ar-
            E  aña  aki  e  organisacion  boWet”, y a laga conduci un
            a  bin  cu  topico  di  “traha  estudio cu a dura di 2013 pa
            riba  un  cultura  positivo  2014 riba e tema di ArboWet.
            di Seguridad & Salud. Ban  Pa  October  2014  parlamen-
            actua hunto”                 to  a  ricibi  e  Nota  ArboWet
                                         Aruba.  Na  2015  e  Minister
            For di 2005, ILO a recomen-  ta  enfatisa  cu  ArboWet  tin
            da Aruba pa acorda cu Con-   benificio pa Aruba. Goberna-
            venio  155  of  187.  Asina  bin  cionnan a cambia, y ela pasa
            cu  un  “framework”  pa  “on  di un minister pa otro.
            the  long  run”  introduci  ley-
            nan moderno pa loke ta trata  Na 2018 Minister di Labor ta
            di Seguridad & Salud na pia  firma  un  decreto  ministerial
            di trabou, como cu e leynan  pa reactiva e comision Tripar-
            actual cu ta e “Ordenansa di  tite, y na aña 2019 ta organisa
            Seguridad”  (Veiligheidsver-  2 Congreso (April & Novem-
            ordering-  en  Belsuiten)  ta  ber) cu e tema “Dialogo So-
            hopi anticua, y no pas mas pe  cial Laboral Tripartiet” riba e
            tempo di awe.                tema di ArboWet Aruba. Di e
                                         moda aki pa cuminsa na for-
            Na  2007  a  cuminsa  hasi  un  malisa e ley un bes mas. Lam-
            exfuerso  pa  acorda  cu  esaki,  entablemente na 2020 Covid
            y a bin cu e Rapport “Voor-  a dal mundo henter, cu a haci
            stel  mordenisering  arbeido-  cu a stagna e progreso di e ley  Nos  ta  drentando  e  di  5  saroyo  riba  e  tan  afama  Ar-  april 2023.  LET’S ACT TO-
            mstandigheden  wetgeving”.  aki, un bes mas.              luna  di  aña  2022,  ban  spera  boWet  Aruba  aki,  y  cu  por  GETHER.
            Pa  despues  e  desaroyo  aki  a                          cu  lo  por  “jumpstart”  e  de-  introduci’e  mas  tarda  cu  28

              Gregorio Wolff; Situacion den SEPPA
                                           Nos ta bayendo pa 9 aña sin tene eleccion



              Awe nos ta bibando den un era unda nos ta  Te cu inicio di 2010, SEPPA tabatin un structura,  SEPPA funciona.
              papiando di  Corporate Gouvernance cu su  unda cu un directiva tabata encarga cu e maneho  Consecuencia ta, cu awe nos tin un lider maximo,
              reglanan con pa administra un entidad y mas  y alaves cu control, e director tabata e presidente.  Sra Brito, ya 22 aña den funcion, e ultimo añanan
              cu tur e integridad  cu mester existi.                                                        sin duna informacion, sin duna formacion y mas
                                                             Na 2010, después di discusión di como 10 aña den  pio cu tur, no ta tene eleccion.
              Tur dos ta asuntonan esential, pero den sindical-  congreso y otro organonan di SEPPA, a cambia e
              ismo hopi biaha no ta factible. Hasta e reglanan  statutonan di SEPPA, unda e  structura pa dirigi  Kico ta e mihor forma. mara na periodonan pa un
              básico di democracia cu su elecionnan ya no ta ex-  SEPPA a cambia. SEPPA tin un structura organi-  lider sindical funciona dinamicamente.
              isti mas. Esaki ta tristo.                     co moderno unda un comité ehecutivo ta dirigi e  Tur caminda di mundo bo ta scucha cu e forma
                                                             sindicato y e líder máximo ta e Secretario General.  realistico, pa lidernan, sigur den mundo sindical,
              Elección ta e parti mas importante den un democ-                                              eherce nan trabao den forma dinamico, ta mara na
              racia. Y den sindicato democracia tambe ta bini na  A bini un órgano nobo, cu e nomber “Directiva”,  periodonan.
              prome lugar, toch hopi sindicato no ta tene elec-  cual ta poni huridicamente ariba e comité ehecu-
              cion. Integridad ta e alma di democracia dentro di  tivo, pues nan tarea principal ta pa controla e co-  1.Ora bo tuma un función nobo, como persona
              un sindicato. Esaki no ta e caso den SEPPA y den  mité ehecutivo y tambe haci otro controlnan. E  yen di entusiasmo pa eherce e función e prome
              varios otro sindicato.                         directiva  tin  un  presidente  cu  autoridad  limita,  añanan (3 pa 5), bo ta haci lo máximo pa siña e
                                                             pero  e  mester    dirigi  reunionnan  di  directiva  y  trabao (periodo di aprentice). On the job y cu otro
              Puntra  un  miembro  ki  tempo  tabatin  e  ultimo  congresonan. E función y tareanan di presidente,  formacionnan bo ta prepara bo mes pa eherce e
              elecion den SEPPA?  E no sa.                   cu tur su tareanan di prome cu 2010 a pasa pa e  función den e mihor forma.
                                                             Secretario General.                            2. Despues tin e periodo (+  5 aña) cu tur dina-
              Democracia ta mara na e statutonan y reglamen-                                                mismo bo ta duna lo máximo na e organización,
              tonan interno di e sindicato den cual tin e meta-  Pues e función di líder maximo di SEPPA a keda  pa haci e trabao correctamente.
              nan, e normanan y balornan sindical. Integridad ta  igual, solamente a bini un cambio den e nomber,  3. Despues di 10 aña ta bini e periodo di “Free
              importante ora e organonan dentro di e sindicato  e líder máximo cu tabata yama Presidente a bira  Wheel”,

              ta funciona.                                   Secretario General.                            a. bo ta tuma tur cos mas suave
                                                             Den e statutonan bieuw di prome cu cuminsam-   b. poco a poco e dinamismo ta cayendo,
              Importante  tambe  ta  información  y  formación  ento di 2010, den un articulo ta para cu e líder  c. preparación y formacion no ta necesario mas,
              den  democracia,  pero  miembronan  ta  carece  di  máximo di SEPPA of Presidente ta keda 10 aña  d. ta aparece e fenómeno cu yama flohera, ta yega
              información ariba e asunto aki.                y congreso por dicidi pa solamente un biaha, pa  trabao  laat, ta traha 4 of 5 ora so,
                                                             alarga e periodo aki cu 2 aña mas, pues maximal-  e. papiamento ta bira algo sin fin y sin bisa mucho
               Por ehempel den SEPPA, e información cu tur  mente 12 aña e por keda.  Den e statutonan nobo  cos,
              miembro mester ricibi ta kendenan actualmente  ta para cu e líder máximo por ser religi cada biaha  f.  tambe ta haci su entrada e mentalidad pa mani-
              ta forma parti di e comité ehecutivo, kendenan tin  pa 3 aña. Dor di un fayo no a pone e maximo di 12  obra, pa manipula, pa dicta mas y mas.
              e maneho den SEPPA y kendenan ta miembronan  aña pa un persona ehecuta un funcion. Awe por       Mas largo e periodo aki dura, mas atrás e orga-
              di directiva, cual ta e órgano pa controla e maneho  bisa cu e structura nobo di SEPPA a fracasa, sea  nización ta bay y igualmente e
              den SEPPA.                                     pa falta di capacidad pa cumpli cu statutonan o sea       persona(nan) envolví, maske nan mes no ta
                                                             pa maniobra e lider maximo, secretario General  conciente di esaki.
              Structura di SEPPA                             Brito no a cumpli pa pone  e structura nobo di
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16