Page 3 - WEB 16 DEC 2015

AMIGOE 9WOENSDAG

16 DECEMBER 2015

Braziliaanse cacao Nieuwe deadline 31 januari 2016
herrijst als feniks uit zijn as
Aruba krijgt uitstel
BAHIA — Cacaohandelaren vragen zich af of het aan- voor goedkeuren
bod van cacao in de toekomst de vraag nog aankan. In begroting

Brazilië biedt de cacaocrisis inheemse boeren alvast
nieuwe kansen, zo meldt persbureau IPS.

De bladeren knisperen on- favela’s. “De kinderen van

der haar voeten terwijl Gli- sommige voormalige cacao-

célia Jesus da Silva, een boeren verkopen nu crack”, ORANJESTAD — De Landsbegroting 2016 had volgens kan namelijk ook geld op-

leider van de inheemse zegt Daniel Piotto, professor de wet uiterlijk vandaag door de Staten goedgekeurd leveren voor de regering.

Tupinambá, stevig langs aan de Universidade Fede- moeten worden. Dat is niet gelukt. Op verzoek heeft Ten slotte sluit Bermudez

de cacaobomen loopt. Ze ral do Sul da Bahía. het College Aruba financieel toezicht (CAft) de re- verdere verhoging van de

staan in rijen geplant in gering ruim zes weken uitstel gegeven om de begro- belasting op bedrijfsom-

de Serra do Padeiro, in het Werkloos Foto: Shutterstock ting alsnog door het parlement te loodsen. De nieuwe zetten (bbo) en de bestem-

zuiden van de Braziliaanse Manuel Anastacio Leandro deadline is 31 januari 2016. mingsbelasting AZV (bazv)

deelstaat Bahía. Oeroude begon in de cacao te wer- niet uit. “In mei wordt ge-

grond, volgens de bevolking ken toen hij veertien was. door onze verslaggever geving hiervoor zo spoedig evalueerd hoe de uitvoering

beschermd door de ‘betover- Hij is een van de arbeiders Alex Laclé mogelijk af te ronden. Als loopt en of er een Nota van

den’, de geesten van hun die, na veertig jaar werk dat niet haalbaar is, advi- Wijziging (voor de Landsbe-

voorouders die zijn gereïn- op verschillende plantages, “Sociale bewegingen, in- dat ooit was geconfisqueerd Dat maakte het College seert het CAft om ongeveer groting, red.) moet worden

carneerd in de eeuwenoude zijn baan kwijtraakte. Het heemse groepen en familie- door lokale politici om met maandag in een persbericht 50 miljoen florin extra te ingebracht.”

bomen. was precies na de komst coöperaties hebben de kans winst door te verkopen aan bekend. Financiën-minister bezuinigen.

Da Silva woont haar hele van de heksenbezemziekte. gekregen om de productie grootgrondbezitters, aan Angel Bermudez bevestigt Uitstel

leven al in dit dorp, 33 jaar. Hij moest met zijn vrouw en over te nemen. Ze hebben het begin van de twintigste desgevraagd aan de Ami- Raffinaderij Feitelijk moet de Rijksmi-

Zij is docent op een school zijn tien kinderen vertrek- land bezet dat achtergela- eeuw, toen de bloeiperiode goe dat de Landsbegroting Minister Bermudez denkt nisterraad (RMR) uitstel

en woordvoerster van de ge- ken, naar het zuiden van het ten was door failliete eige- van de cacao begon. 2016 sinds maandag bij de dat er ook andere oplos- verlenen voor de vaststel-

meenschap die leeft van de economische centrum van naren, of ze konden het voor Het gebied heeft een weel- gouverneur ligt en daarna singen zijn. Hij noemt met ling van de begroting. Het

productie en de verkoop van Bahia, Ilheus. Daar leeft hij een lage prijs opkopen. Dit derige vegetatie, omgeven zo snel mogelijk naar de name de heropening van CAft heeft echter na recen-

cacao. nu nog, in de wijk Tedonio was het begin van het tijd- door rivieren, met wilde Staten gaat voor behande- de olieraffinaderij in San te gesprekken met onder

Villela. Een cacaoboom in perk van de chocolade.” dieren zoals jaguars en co- ling. Nicolas. “Dat kan een grote meer de Raad van Advies,

Bioterrorisme zijn tuin dient als herinne- Maatschappelijke organi- bra’s. In 2010 heeft de re- game changer zijn.” De raf- de minister van Financi-

De cacaoboon vormde, in ring aan het verleden. saties, zoals de Beweging gering bijna 50.000 hectare Niet duurzaam finaderij droeg, voordat het en, de ministerraad en de

combinatie met slechte ar- Deze vrucht heeft hem niet van Landloze Arbeiders, aangeduid als gebied van de In een eerder advies over in 2009 de deuren sloot, Commissie Financiën en

beidsomstandigheden en alleen opgezadeld met ar- die meer dan twintig jaar Tupinambá, een eerste stap de ontwerpbegroting 2016 voor ongeveer 12 procent Economische Zaken van de

lange werkdagen van de be- moede, maar ook met een geleden negenhonderd hec- op weg naar erkenning van liet het CAft al weten dat bij aan het toenmalig bruto Staten besloten om de RMR

volking, de basis van de rijk- huidziekte, als gevolg van tare grond bezetten in het landeigendom. Cacao is nu deze ‘op dit moment niet binnenlands product (bbp). positief te adviseren over

dom van de grote grondeige- de chemische middelen en Aratacagebied, hebben hun de basis van hun economie. duurzaam houdbaar is’. Heropening zou voor ge- het uitstel. Volgend jaar

naren in dit gebied. Brazilië onkruidverdelgers die hij eigen biologische chocola- “We gooiden cacaopeulen De begroting laat, ondanks noeg overheidsinkomsten moet wel alles volgens de

was de op één na grootste moest gebruiken om de ziek- demerk gelanceerd, Terra naar de politie, als enige wa- inspanningen, een te hoog zorgen om het financie- wettelijke termijn verlopen.

exporteur van cacao. Totdat tes te bestrijden. Vista. De coöperatie van pen, toen ze kwamen, met 2 tekort zien. Het financie- ringstekort te verminde- Het opstellen van de ont-

een daad van bioterrorisme families, Embaúba, produ- helikopters, 33 auto’s en 180 ringstekort komt volgens ren. De regering hoopt dat werpbegroting 2017 moet

alles vernietigde. Het ging Nieuwe kansen ceert ook haar eigen choco- agenten, om ons uit het dorp het College uit op 2,9 pro- potentiële koper Citgo voor zodanig versneld worden

om Vassoura de Bruxa, ofte- Tegenwoordig produceert lademerk. Ze hebben geen te zetten omdat we wapens cent, wat hoger is dan de 2 het einde van dit jaar een dat tijdige aanlevering per

wel de heksenbezemziekte, Brazilië nog vooral cacao bazen of landeigenaren die zouden verbergen. Het was procent die Aruba berekend beslissing neemt. Maar ook 1 september 2016 wordt ge-

een schimmel uit de Ama- om te voldoen aan de bin- hen controleren. Ze hebben een van de vele aanvallen heeft. Het verschil zit in als de koop en heropening realiseerd, aldus het CAft.

zone die in de jaren tachtig nenlandse consumptie. de grond in eigen beheer en waartegen we ons moesten de opvatting van het CAft niet doorgaan, ziet Ber- “Dan kan een tijdige vast-

geïntroduceerd werd. De Toch is de cacao bezig met maken hun eigen cacao, van verweren om ons land te dat de verwachte meer- mudez mogelijkheden. Het stelling door de Staten vóór

verantwoordelijken voor een opvallende wederople- de boom tot de reep. verdedigen”, vertelt Glicé- opbrengsten uit invorde- slopen van de raffinaderij 15 december mogelijk zijn.”

deze verwoestende daad – ving, als een feniks die uit lia. ringsacties te optimistisch

in ecologisch, economisch zijn as herrijst. “Een crisis Nieuwe start Dat is nu zeven jaar gele- zijn. De geplande invoering

en sociaal opzicht – zijn nog hoeft niet het einde van de Voor Glicélia en de Tupi- den, zegt ze, terwijl ze haar van een Arubaanse Beste-

Correctie geensteeds een raadsel voor jus- wereld te betekenen”, zegt nambá-gemeenschap begint hand op haar buik houdt om dingsbelasting (ABB) zou
titie. Gerson Marques, secretaris er een nieuw hoofdstuk. haar tweede kind te voelen. dit verschil kunnen oplos- openhartchirurgie

Het aantal plantages liep van het Cabruca-instituut, Door de plaag konden ze “We hebben nooit ergens an- sen. Snelle invoering van

terug met maar liefst 90 dat is gespecialiseerd in de hun grond terugkrijgen. De ders gehoord”, zegt de leid- de ABB zou begin 2016

procent. Meer dan 250.000 ontwikkeling van cacaopro- ‘betoverden’ verschenen in ster van de gemeenschap. circa 50 miljoen florin aan

plattelandsarbeiders wer- ductie. “Vandaag kunnen we hun dromen om te vertellen “Niemand zal ons dwingen extra middelen opleveren. In het artikel ‘AZV mikt op en niet om openhartopera-

den werkloos, verhuisden ook de positieve kant van de dat het gevecht ging begin- om het land en de cacao te Het College adviseerde samenwerking AMC voor ties. Het AMC legt uit dat

naar de steden en bouwden heksenbezemziekte zien.” nen. Dat ging om het land verlaten.” daarom al eerder om wet- interventiecardiologie’ (14 dankzij nieuwe katheterisa-

december) staat abusievelijk tietechnieken, (interventie)

Afstudeeronderzoek Arubaanse student dat het AZV in samenwer- cardiologen steeds meer in-

Zeewater veranderen king met het Horacio Odu- grepen verrichten die voor-
ber Hospitaal en het Aca- heen het domein waren van
demisch Medisch Centrum de hartchirurgie. Zo kunnen
binnenkort openhartopera- bijvoorbeeld via een kathe-
ties wil aanbieden in Aruba ter die via de lies in het hart

in zoetwater en zout kan toeristen trekken en dat op termijn lokale spe- wordt gebracht, zelfs opera-
cialisten hiervoor opgeleid ties worden verricht aan de
moeten worden. Dat is niet hartkleppen. Het wordt dus

correct. Het AZV verdui- steeds gebruikelijker voor

ORANJESTAD — Voor haar afstudeeronderzoek aan zij al verwachtte op basis delijkt dat het ‘vooralsnog’ een cardioloog en chirurg om

de University of Curaçao (UoC) evalueerde de Aru- van literatuuronderzoek, alleen gaat om interventie- samen aan de operatietafel

baanse Nephtaly Croes een reeds bestaand systeem produceerde de verdamper cardiologie (ofwel dotteren) te staan.

om van zeewater zoetwater te maken door middel van met reflector aanzienlijk

verdamping. Ze vulde dit aan met eigen ontwerpen en meer zoetwater. Croes ver-

het op grote schaal ontwikkelen van dit project zou wacht dat de opbrengst in

zomaar een toeristische attractie kunnen worden op de maanden augustus en

Aruba. september nog veel hoger is

vanwege de warmte. 518-7272
Croes studeert Industriële plan evalueerde zij ook de

Technologie aan de facul- economische factoren van Het geproduceerde water

teit Ingenieurswetenschap- het systeem. Ze nam daar- werd vervolgens onderzocht

pen van de UoC. Voor het bij de oude saliña’s in Sa- in het laboratorium van

afstudeeronderzoek van vaneta als voorbeeld van WEB. Deskundigen maten

haar bachelor werd zij be- mogelijke ontwikkeling van een zoutconcentratie van

geleid door professor Filo- het project. 50,5 ppm (parts per mil-

meno A. ‘Boey’ Marchena, lion) in het zoete water. Ter

als deskundige werkzaam Haar studie naar moge- vergelijking: het zeewater

bij WEB Aruba en de op- lijkheden om dat daar te heeft een gemiddelde con-

richter en voorzitter van de ontwikkelen, zou kunnen centratie van 38.000 ppm.

stichting Festas. betekenen dat daar een Een volgende stap in het

centrum voor wetenschap- onderzoek is de verdamper

Deze stichting doet onder pelijk onderzoek gevestigd ook gebruiken voor het op-

meer onderzoek naar duur- kan worden, wat het groot- slaan van warmte en zon-

zame watertechnologie en ste doel is van de stichting ne-energie. Dit project is Nephtaly Croes (l.) bij de verdampingsbakken met prof. Boey

groene agricultuur en sti- Festas. Dit centrum en de nog in de constructiefase. Marchena.

muleert ook anderen om productie van zoetwater en

dat te doen. Marchena ont- zout zou een toeristische at-

wikkelde zelf een innovatief tractie kunnen worden.

systeem voor het ontzilten

van zeewater en brak wa- Hoge opbrengst

ter, zodat het gebruikt kan Met fondsen van Festas en

worden voor de landbouw. hulp van Marchena ont-

wierp Croes twee verdam-

Condens pers, één met en één zonder

De Arubaanse student eva- reflector erin. Afgelopen

lueerde dit systeem afgelo- weekeinde evalueerde ze

pen zomer. In de eerste fase de efficiëntie van beide bak-

gaat er zeewater in een af- ken. Gemiddeld was de op-

gesloten bak, waar het door brengst respectievelijk twee

middel van de warmte van en drie liter water per vier-

de zon condenseert. De con- kante meter per dag. Zoals

dens wordt opgevangen als

zoet water. Het achtergeble-

ven water concentreert zich

in pekel, waar in de tweede

fase van de verdamping

verschillende soorten zout

uit te halen zijn.

Croes ontwikkelde hier een

aanvulling op door in het

systeem een broedplaats te

creëren voor onder andere

vissen, garnalen en kreef-

ten. Tegelijk kon er zoet-

water en zout geproduceerd

worden door de verdam-

ping. Zij noemde dit pro-

ject ‘Seawater Greenhouse’,

omdat zij met het zoete wa-

ter verschillende soorten

groenten kon kweken.

Toerisme
In een uitgebreid business-