Page 19 - 27Feb23
P. 19

DIALUNA 27 FEBRUARI 2023                                          DIARIO                                                        PAGINA 19
                                                             Experto den seguridad Ruthlyn Lindor,


                   Ni Papiamento ta scapa for di e criminalnan cibernetico


                                                   di cay den trampa di fraude, pero  mers’ aki ya cu ta e unico manera
                                                   awendia e criminalnan a bira basta  pa preveni cu e mensahe ta wordo
                                                   sabi y ta bay hopi leu.            distribui y cu por haci mas daño
                                                          Hasta idioma Papiamento,  na mas hende, Lindor a remarca.
                                                   cu no ta un idioma cu ta wordo pa-        Nan ta uzando idioma Pa-
                                                   pia den hopi pais, awor ta ser uza  piamento  y  nan  ta  ‘copy’.  Hopi
                                                   pa gaña hende na  Aruba. Esaki  biaha  e companianan  local no ta
                                                   por wordo logra pa medio di In- mandando mensahe via  What-
                                                   teligencia Artificial.              sApp. Pesey mesora ta haya sa cu
                                                          Antes, e ‘scammers’ taba- ta un ‘spam’. Manera bo haya un
                                                   ta djis coy un texto for di ingles  mensahe cu bo a gana un premio,
                ORANJESTAD (AAN):   Awendia  y mande pa bo, pero awor nan sa  por fabor no ‘click’ riba e ‘link’ of             Locual  e  ‘scammers’  ta
                tecnologia a bira asina sofistica y  con pa copia y traduci’e na papia- yama e compania y haya sa si ta   haci ta cu manera un  campaña
                avansa cu te hasta pa medio di in-  mento pa pone bo cay den trampa,  berdad of no.  Riba    Facebook    sali,  nan  ta  saca  informacion  na
                teligencia artificial (AI)  por yega  a bisa.                          hopi compania local ta haci ‘share   papiamento y manda un mensahe
                na cosnan inimaginabel.                   Na momento cu bo ta wak  campaigns’ y locual nan por haci      te hasta bao di e post mes bisando
                       Ruthlyn  Lindor,  Senior  un ‘share campaign’ por ehemp- ta cu asina cu nan ta sacando e          cu bo a gana y pa ‘click’ riba “e
                Strategisch Analist Nationaal Cen-  el,  riba  facebook,  eynan  tur  cos  campaña, bisa e hendenan di biaha   link aki, hinca bo informacion pa
                traal bureau Terrorismebestrijding  ta cuminsa. E cosnan aki mester  pa corda cu nan no ta manda pidi    bo por haya bo premio”.
                Veiligheid  en  Interpol  a  duna  di  wordo raporta pasobra un pagina  informacion via un ‘link’, cu nan       Ta recomendabel pa asina
                conoce cu e problema  di ‘scam’  oficial, por bira uno ‘fake’ djis pa  ta bay yama den caso cu bo gana,   saca un campaña adverti kico ta e
                ta un problema mundial basta se-   un simpel punto den e link.        pa e hendenan no cay den trampa,   pasonan cu por tuma pa asina no
                rio. El a bisa cu antes, por a scapa      Mester block e ‘spam- a remarca.                               cay den trampa di ‘scams’.


                 RAIZ no a dal ni un paso atras den su compromiso y


                                       determinacion pa realisa igualdad




                                                                        sun sexo ta discriminato- y nos                         perdiendo bista
                                                                        rio a base di articulo 1 di  ta prepara pa tur scenario.  di e meta y e bigger pic-
                                                                        nos                         Teniendo cuenta cu e pro- ture ora ta goberna un
                                                                        Constitucion;               ceso hudicial, democracia  pais. Pa logra legalisa
                                                                        2. Corte ta dicta cu tur  y respet pa otro, RAIZ ta     matrimonio entre pareha
                                                                        pareha di mesun sexo por  tuma pasonan respon- di mesun
                                                                        casa  y  cierto  articulo  di  sabel pa logra e meta  di  sexo  na  un  forma  re-
                                                                        nos leynan cu ta exclui     igualdad, hasta ora e bira  sponsabel,  parlamentario
                                                                        parehanan di mesun sexo  dificil. Mientrastanto          Misha Raymond di Frac-
                                                                        di por casa no por wordo  tratamento di e ley di ini- cion di RAIZ a contribui
                                                                        aplica. Ademas ta ordena  ciativa no por warda riba  activamente  y  ta  cofir-
                                                                        ambtenaarnan di             un decision den casacion.  mante di  e  iniciativa di
                                                                        Censo pa coopera pa per- Dentro di poco Parlamen- ley         cu    parlamentario
                                                                        sona di mesun sexo casa.    to                          Miguel Mansur  (Accion
                                                                        E conseho cu Gobierno a  lo trata e ley.                21) a inicia, y
                                                                        ricibi riba e veredicto, ta                             Marisol     Lopez-Tromp
                ORANJESTAD  (AAN):   matrimonio entre pareha            cu punto 2, esta cu Corte  Compromiso                   (MAS) y Aquanette Gunn
                Contrario na loke ta  di mesun sexo. Parlamen-          a bay sinta riba stoel di          RAIZ su compro- (MAS) tambe a firma. E
                wordo  asumi  y  insinua,  tario  Misha  Raymond  di    Gobierno  y  Parlamento,  miso y determinacion pa  proceso di legislacion pa
                e decision di Gobierno  RAIZ a contribui activa-        ta cuestionabel y un base  igualdad  no a cambia.  e ley di iniciativa ta den
                pa bay den casacion NO  mente y ta cofirmante di e       pa  bay  den  casacion.  E  Esnan cu ta sigui e desa- un estado avansa.
                ta  significa  cu  RAIZ  ta  iniciativa di ley aki (Ac-  punto di Corte Comun cu     royonan riba e tema aki lo         Bo por conta  cu
                contra matrimonio entre  cion 21, RAIZ, MAS).           exclusion  di  matrimonio  compronde pakico RAIZ  RAIZ  lo  defende  y  ar-
                pareha  di  mesun  sexo.           Esnan cu lesa e      pa parehanan di mesun  ta demostra tolerancia.  gumenta nos sosten pa e
                E conclusion aki ta basa  veredicto di Corte Comun      sexo ta discriminatorio a  Nos  no tin ni kier tin e  ley y su meta na un forma
                riba sea falta di informa- di 6 di december 2022 por    base di articulo 1 di nos   luho pa tuma un             responsabel  y  cu  respet
                cion, of un agenda polit- distingui e dos aspectonan    Constitucion, no lo wordo  postura  dictatorial,  sim- pa  otro.  Insinuacionnan
                ico. Dentro di algun luna  principal di e veredicto:    cuestiona.  RAIZ  ta  con- plifica  asuntonan  mas  eroneo no lo cambia nos
                Parlamento lo trata e ley  1. Exclusion di matrimo-     sciente di e posibel con- complica  y  tuma  deci- determinacion y compro-
                di iniciativa pa legalisa  nio pa parehanan di me-      secuencianan di casacion  sionnan        iresponsabel,  miso pa logra e meta.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24