Page 19 - HOH
P. 19

a7
                                                                                                          salud Diabierna 16 Mei 2025


















                                  Modificacion di gene a yuda baby enfermo prospera


                                 Cientificonan ta bisa cu e terapia aki por yuda miyones den futuro


             (AP)—Un baby naci cu un                                                                                            roya, ta diseña en general pa
             malesa genetico incomun                                                                                            aborda desordennan comun,
             y  peligroso  ta  creciendo                                                                                        parcialmente  pa  motibonan
             y  prosperando  despues                                                                                            financiero:  mas  pashent  ta
             di  haya  un  tratamento  di                                                                                       nifica  un  posibilidad  di  mas
             modifica  gene  traha  ex-                                                                                         benta,  cual  por  yuda  paga  e
             clusivamente p’e.                                                                                                  costo  di  desaroyo  y  genera
                                                                                                                                mas ganashi. E prome terapia
             Investigadornan  a  describi                                                                                       di CRISPR aproba pa e U.S.
             e caso den un estudio nobo,                                                                                        Food  and  Drug  Administra-
             bisando cu e ta entre e prome                                                                                      tion  (FDA),  por  ehempel,
             pa  ser  exitosamente  trata  cu                                                                                   ta  trata  e  malesa  ‘sickle  cel’,
             un  terapia  personalisa  cu  ta                                                                                   un desorden di sanger dolo-
             busca pa corigi un eror chiki-                                                                                     roso afectando miyones rond
             to pero critico den su codigo                                                                                      mundo.
             genetico  cu  ta  mata  mita
             di  baby  afecta.  Aunke  por                                                                                      Musunuru a bisa cu e trabao
             dura  un  rato  prome  cu  otro                                                                                    di  su  equipo—funda  par-
             tratamentonan   personalisa                                                                                        cialmente  pa  e  Institutonan
             ta disponible pa otro hende,                                                                                       Nacional  di  Salubridad—a
             dokternan ta spera cu e tec-                                                                                       mustra  cu  pa  crea  un  trata-
             nologia  por  yuda  e  miyones                                                                                     mento personalisa no mester
             cu  ta  kedando  atras  aunke   direccion di usa terapianan di  tualmente,” segun Dr. Kiran  “modificacion  di  base,”  e  ta   ta  increiblemente  caro—e
             medicina genetico a avansa pa   modificacion di gene pa trata  Musunuru,  un  experto  den  reduci e riesgo di cambionan   costo  “no  tabata  hopi  leu”
             via cu nan condicion ta asina   un variedad amplio di desor-  modificacion di gene na Uni-  no desea den gene.     cu  e  800.000+  dollar  pa  un
             incomun.                    dennan  genetico  pa  cual  no  versity of Pennsylvania cu ta                          transplante  di  higra  y  cuido
                                         tin  tratamento definitivo ac-  co-autor di e estudio publica  Na  februari,  KJ  a  haya  su   relaciona, el a bisa.
             “Esaki  ta  e  prome  stap  den                          diahuebs den e New England  prome  infusion  di  IV  cu  e
                                                                      Journal of Medicine.         terapia  di  gene,  suministra   “Mientras  nos  ta  sigui  me-
                                                                                                   via  druppels  chikito  yama   hora e terapianan aki y corta e
                                                                      E baby, KJ Muldoon di Clif-  nanoparticulonan  lipido  cu   duracion aun mas, economi-
                                                                                                                                anan di scala lo ‘kick in’ y mi
                                                                      ton Heights, Pennsylvania, ta  ta drenta e celnan den higra.
                                                                      un di 350 miyon hende rond  Despues  di  varios  dosis  du-  lo anticipa cu  costo lo cum-
                                                                                                                                insa baha,” Musunuru a bisa.
                                                                      mundo  cu  malesanan  inco-  rante  lunanan  di  maart  y
                                                                      mun, mayoria di cual  ta  ge-  april, KJ por a cuminsa come   Cientificonan  tampoco  lo
                                                                      netico. El a ser diagnostica net  normal y a recupera bon for
                                                                      despues di su nacemento cu  di  malesanan  manera  gripe,   mester keda haci e trabao in-
                                                                                                                                cial tur biaha cu nan crea un
                                                                      deficiencia severo den CPS1,  cual ta forsa e curpa y ta em-
                                                                      calcula  pa  algun  expertonan  peora  sintomanan  di  CPS1.   terapia  personalisa,  Bhoopa-
                                                                                                                                lan  a  bisa,  pues  e  investiga-
                                                                      pa  afecta  rond  di  1  miyon  Tambe  e  baby  ta  tumando
                                                                      baby. E baby ta haya falta di  menos medicamento.         cion aki “ta crea e escenario”
                                                                                                                                pa trata otro tipo di condicion
                                                                      enzym necesario pa yuda kita
                                                                      ammonia  for  di  curpa,  pues  Considerando  su  mal  prog-  incomun.
                                                                      e  por  acumula  den  sanger  y  nosis mas trempan, “cualkier
                                                                      bira  toxico.  Transplante  di  momento cu nos mira cualk-
                                                                      higra ta un opcion pa algun.   ier logro chikito—manera un
                                                                                                   simple zwaaimento di man of
                                                                      Dentro di seis luna, e equipo  biramento di curpa—e ta un
                                                                      na  e  Children’s  Hospital  of  momento grandi pa nos,” su
                                                                      Philadelphia and Penn Medi-  mama a bisa.
                                                                      cine,  hunto  cu  nan  partner-
                                                                      nan, a crea un terapia diseña  Asina  mes,  investigadornan
                                                                      pa  corigi  e  gene  defectuoso  ta adverti cu algun luna so a
                                                                      di KJ. Nan a usa CRISPR, e  pasa. Nan mester sigui con-
                                                                      herment  di  modificacion  di  trola  su  progreso  durante
                                                                      gene cu a gana e Premio No-  varios  aña.  Investigadornan
                                                                      bel na 2020. En bes di corta e  ta  spera  cu  loke  nan  siña  di
                                                                      rama di DNA manera e met-    KJ su caso, nan por aplik’e pa
                                                                      odonan  anterior  di  CRISPR  otro pashentnan cu malesan-
                                                                      a  haci,  dokternan  ta  emplea  an incomun.
                                                                      un  tecnica  cu  ta  flip  e  “let-
                                                                      ter” mutua di DNA—conoci
                                                                      tambe  como  un  base—pa  Terapianan di gene, cual por
                                                                      e  tipo  corigi.  Conoci  como  ta  sumamente  caro  pa  desa-
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24