Page 12 - Antilliaanse Dagblad
P. 12

12                                                                                                       Antilliaans Dagblad Dinsdag 1 maart 2016

Feuilleton

                                                                       Mester a deré, promé ’t Was nodig hem te begraven
FEUILLETON 9WILLEM E. KROON el a drenta na casa voor hij in het huwelijk tradDOOR

Mijn vriend Benúa                 om van hier weg te gaan, houd        Het paleis van de gouverneur.                                        FOTO’S NATIONAAL ARCHIEF
          vervolgde zijn per-     een oog open. Och, had ik ook
          soonlijke geschiede-    maar de levenskracht om alle         vangt u uw beloning of uw         van de beste daden die gij op      maar u heeft het mis. Er be-
nis als schijndode. ,,Er kwam     ongelukkige zielen te ontruk-        straf naar gelang gij vroeger op  de aarde kunt doen teniet te       staat een wet, een algemenere,
uit ’t binnenste van het ge-      ken aan hun verdoemenis, aan         aarde hebt geleefd!’              doen.’                             natuurlijke wet die God zelf in
raamte een vreemd geluid,         die verdoemenis en vernieti-                                                                              ’t menselijk hart heeft geprent
diep en afgrijselijk, alsof ’t    ging waarvoor ik in de eerste           Op ’t zelfde ogenblik dat ik      En hij hief de weegschaal       en die ’t ‘geweten’ heet; geld-
kwam uit een hol zonder           en enige plaats verantwoorde-        mijn voet op een wolk aan de      op en die daalde waar met          zucht en heerszucht hebben
bodem. Ik kon de taal van de      lijk ben. Tot in dit graf zie ik er  ingang zette, werd door het       zwarte letters geschreven          zo bezit genomen van ’t men-
doden verstaan, daar ik, hoe-     verschillenden die hun deugd         gewicht de deur automatisch       stond: geldzucht en dwinge-        selijk hart, dat het geweten
wel nog niet zelf dood, toch      en hun reinheid door mijn            geopend en een eerwaardig         landij. Mijn gehele grote werk     geen weerstand kon bieden
bestemd was om dat voor goed      toedoen verkochten en vek-           oude man met een grote gou-       van die stichting had evenveel     tegen de boze invloed van die
te wezen.                         wanselden; ik heb hun val            den sleutel in de ene en een      uitwerking als een veer op de      twee; zo is het uit met het
                                  bevorderd en droefheid ge-           weegschaal in de andere hand      andere schaal, waar met gou-       geweten of ’t is ongevoelig
   ‘Wat zijt gij, waarom komt     bracht in het hart van hun           verscheen voor mijn ogen.         den letters - die hun glans        geworden voor wat er in zijn
gij onze rust verstoren, terwijl  vader, moeder en broeder, en         ‘Goede vriend, doe geen moei-     begonnen te verliezen door de      omgeving gebeurt.
uw uur nog niet heeft gesla-      dat alleen uit begeerte naar         te om hier binnen te gaan.        donkerte van de andere - de
gen?’                             geld, weelde en een leven van        Door een menselijke vergis-       verheven woorden stonden              Maar ik zeg u in volle waar-
                                  luiheid en genot. Hoeveel            sing zijt gij tot hiertoe geko-   geschreven: liefdadigheid en       heid, laat anderen kwaad doen
   Ik dacht een ogenblik na en    zeggen dat het noodlot de            men, maar door oneindige          medelijden.                        en onrecht toelaten, maar zorg
antwoordde: ‘Ik ben die ik ben    schuld is, terwijl ík de oorzaak     barmhartigheid hebt gij gele-                                        dat gij zelf goed doet en houd
en tegen mijn zin ben ik hier.’   ben van hun ongeluk. Maar            genheid om op uw aarde terug         In mijn hart protesteerde ik    uw geweten zuiver. Ieder is
                                  schik je in je lot, stakker, je      te keren. De bladen van uw        weder, maar hij begreep dat en     persoonlijk verantwoordelijk
   Zijn twee oogholten waren      uren zijn geteld; nooit zal je       levensboek zijn flink zwart       zei: ‘Gij wilt u verdedigen door   voor zijn gedrag in de
diep en hadden in hun diepte      hier vandaan komen.’                 door het slechte voorbeeld dat    te zeggen dat er geen wet was      wereld.’”
een brandende lichtbron die al                                         gij aan anderen hebt gegeven,     om verhoging van huishuur te
mijn bewegingen volgde.              En juist als bij de eerste, is    door ’t vervloekte geld te aan-   verhinderen en dat het gouver-     DEEL 10: Donderdag 3 maart
Opnieuw kwam er een brom-         de gestalte ineen gezakt en          bidden in stede van God en        nement zelf het ook deed,
mende stem uit het omhulsel       niets anders bleef over dan          ten nadele van uw naaste door
van beenderen en sprak: ‘Zoek     een hoop beenderen. Maar             hem te doen lijden opdat gij
dan een middel om eruit te        een derde kwam bij me en             zoudt genieten.’
komen, terwijl er nog tijd is.    groette me op zijn manier,
Hoeveel zou ik ervoor over-       met de woorden: ‘Kameraad,              Toen dacht ik aan de huizen
hebben, van alles waarvoor ik     nu is ’t uur gekomen om te           die ik gebouwd had en ik heb
gesloofd heb om het bijeen te     reizen naar de Vader! Vergeet        mijn slechte daad om het
brengen in een ondankbare         je grafkameraden niet; smeek         bloed van arme mensen te
wereld, om de levensjaren die     de Vader met ons medelijden          zuigen, vervloekt. Maar tevens
resten, te gebruiken om terug     te hebben als je in zijn Rijk        herinnerde ik mij mijn stich-
te geven wat ik uit kwade         gekomen bent.’”                      ting van San Benito, en ik
trouw anderen heb ontnomen                                             meende dat ik dat niet zo
en om zélf te lijden ten bate        ,,En zonder dat ik weet hoe       slecht gezien had. Intussen las
van anderen die nu nog lijden     of wat, begon ik te stijgen,         de grijsaard in mijn ziel als in
door mijn toedoen.’ Daarop        zonder moeite door de bedek-         een open boek en hij beant-
zakt hij in, alle beenderen       king van het graf te dringen en      woordde mijn gedachten al-
verloren hun verband en vie-      de onmetelijke ruimte van het        dus: ‘Gij herinnert u nu ’t
len neer op een hoop.             firmament binnen te gaan. Ik         goede dat gij hebt gedaan aan
                                  begreep dat ik zou gaan ster-        wezen, maar wat baat uw
   De volgende was een vrouw,     ven en toen bevond ik mij voor       bescherming aan kinderen
te oordelen naar haar wijze       een grote poort waarop met           zonder moeder, en wat uw
van spreken, ook met dezelfde     letters van zuiver goud, deze        dwingelandij aan moeders die
grafstem, maar op de manier       ernstige, maar rechtvaardige         arm en zonder bijstand zijn?
van een vrouw.                    woorden stonden: ‘Hier ont-          Als de kinderen bescherming
                                                                       nodig hebben, dan behoeven
   ‘Jongmens, er is nog tijd, al                                       ook moeders met een ondank-       WILLEM E. KROON
is ’t maar voor twee seconden                                          bare zoon of slechte vader
                                                                       evenzeer aandacht en medelij-     W illem E. Kroon schreef           Willem E. Kroon (Curaçao,
Hotel Americano.                                                       den. Maar verander van me-               de korte Papiamentstali-    1886-1949).
                                                                       ning en begrijp dat één slechte   ge roman ‘Mester a deré,
                                                                       daad voldoende is om honderd      promé el a drenta na casa’.        ningen van de vertaler te
                                                                                                         Die verscheen als feuilleton       respecteren. De redactionele
                                                                                                         in de rooms-katholieke krant       aangelegenheden zijn niet
                                                                                                         La Union van 25 november           nader aangegeven in de tekst.
                                                                                                         1926 tot en met 27 januari
                                                                                                         1927. De Nederlandse taal-         Redactie: Aart G. Broek; met
                                                                                                         kundige D.C. Hesseling             dank aan Jan Noordegraaf.
                                                                                                         werkte in 1933 aan een verta-
                                                                                                         ling onder de titel ‘’t Was
                                                                                                         nodig hem te begraven voor
                                                                                                         hij in het huwelijk trad’. Deze
                                                                                                         vertaling werd niet gepubli-
                                                                                                         ceerd, maar wél in manu-
                                                                                                         script bewaard en verschijnt
                                                                                                         nu als feuilleton in het Antilli-
                                                                                                         aans Dagblad. De spelling van
                                                                                                         de vertaling werd aangepast,
                                                                                                         onduidelijkheden met kleine
                                                                                                         ingrepen toegelicht, verschrij-
                                                                                                         vingen en evidente onjuisthe-
                                                                                                         den werden bijgesteld. Dit is
                                                                                                         niet tot in detail gedaan, om
                                                                                                         de oorspronkelijke inspan-
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17