Page 7 - HOH
P. 7

a7
                                                                                                          salud Diasabra 13 september 2025
                    Australia ta aproba prome vacuna na mundo pa salba koalanan di

                                                                           clamidia


                                                                                                                                nasa amplio impactando nan
                                                                                                                                salud reproductivo y causan-
                                                                                                                                do fertilidad,” Watt a bisa den
                                                                                                                                un declaracion.

                                                                                                                                Koalanan  ta  cay  bao  marsu-
                                                                                                                                pialnan  iconico  di  Australia,
                                                                                                                                hunto cu e wombat y kanga-
                                                                                                                                roo. Nan ta pasa mayoria di
                                                                                                                                nan tempo ta come of drumi
                                                                                                                                den matanan di eucalyptus, y
                                                                                                                                nan pianan di duimnan opos-
                                                                                                                                itor pa yuda nan wanta na y
                                                                                                                                subi mata.
                                                                                                                                E poblacion salvahe di koala
                                                                                                                                na Australia a reduci signifi-
                                                                      Tratamento cu antibiotica por  E  ministerio  federal  di  Am-  cantemente den e ultimo dos
            (AP)—Un  regulador  a  di  e  conservacion  di  caridad   stroba e habilidad di un koala  biente  Murray  Watt  a  bisa   decada.  Enfrentando  mena-
            aproba  e  prome  vacuna  Autralian  Koala  Founda-       infecta pa digeri blachi di eu-  cu  su  gobierno  a  contribui   sanan  di  malesa,  perdida  di
            na mundo pa protege ko-      tion,  a  bisa  cu  recursonan   calyptus—su unico fuente di  na e desaroyo di e vacuna via   habitat, cambio di clima y ac-
            alanan  di  infeccion  di  gasta riba vacunacion di koala   cuminda—cual  por  resulta  un fondo di 50 miyon dollar   cidente  riba  caminda,  koala-
            clamidia, cual ta causando  mester  ser  redirigi  pa  salba   den  hamber,  e  universidad  yama  Saving  Koalas  Fund.   nan por bira extincto pa 2050,
            infertilidad y morto den e  habitatnan di koala. “Con un   a bisa den un declaracion. E  “Nos  sa  cu  koalanan  mester   segun un evaluacion di e go-
            especie nativa cu ta regis-  hende por ta asina ignorante   investigacion a haya sosten pa  ayudo pa combati malesanan   bierno  di  New  South  Wales
            tra  como  un  especie  den  pa  pensa  cu  bo  por  vacuna   gobiernonan federal y estatal.  manera clamidia. E ta un me-  na 2020.
            peligro den algun parti di  100.000 animal? E ta djis ri-
            Australia.                   diculo,”  Tabart  a  bisa  diabi-
                                         erna.
            E  vacuna  di  un  solo  dosis  a
            ser  desplega  pa  University  E fundacion di Tabart ta cal-
            of  the  Sunshine  Coast  na  cula cu tin menos cu 100.000
            Queensland  despues  di  mas  koala den salvahe. E National
            cu un decada di investigacion  Koala Monitoring Program a
            lidera  pa  profesor  di  micro-  calcula aña pasa cu tabatin en-
            biologia Peter Timms.        tre 224.000 pa 524.000 koala.
                                         “Mi por acepta cu clamidia ta
            E  investigacion  a  mustra  cu  un  problema  pa  koala,  pero
            e  vacuna  a  reduci  e  proba-  mi kier pa hende compronde
            bilidad  di  koalanan  desaroy-  tambe cu nan ta malo pasobra
            ando sintomanan di clamidia  nan no tin habitat,” Tabart a
            durante edad di criamento y  bisa.
            reduci mortalidad di e malesa
            den poblacionnan salvahe cu  E  Queensland  Conservation
            al menos 65%.                Council, un organisacion su-
                                         pervisor pa mas cu 50 grupo
            E aprobacion recien pa regu-  ambiental  den  henter  e  es-
            lador di medicina veterinario  tado, a acepta e vacuna. Pero
            na Australia ta nifica cu e va-  e director di e conseho, Dave
            cuna  por  ser  usa  awor  den  Copeman,  a  echo  Tabart  su
            hospitalnan  di  bida  salvahe,  enfoke  riba  preservacion  di
            clinicanan  veterinario  riba  habitat  di  koala.  “E  ta  echt
            tera  pa  protege  e  koalanan  bon  noticia.  Clamidia  ta  un
            mas na riesgo, Timms a bisa  di  e  puntonan  clave  cu  ta
            diaranson.                   poniendo presion riba e po-
                                         blacion  di  koala,”  Copeman
            “Nos tabata sa cu un vacuna  a bisa.
            di un solo dosis—sin mester
            pa un booster—tabata e reso-  “Koalanan  tabata  na  ries-
            lucion pa reduci e brote rapi-  go  prome  cu  brotenan  di
            do  y  devastador  di  e  malesa  clamidia,  y  nan  lo  keda  na
            aki, cual ta conta pa te cu mita  riesgo hasta si nos logra con-
            di morto di koala den henter  trola e malesa perfectamente,
            e  poblacion  salvahe  di  Aus-  pasobra  nos  ta  keda  destrui
            tralia,” Timms a bisa den un  nan habitat,” el a agrega.
            declaracion.
                                         E  koala  ta  registra  como  un
            Algun  colonia  individual  especie  den  peligro  di  ex-
            ta  yegando  un  punto  di  ex-  tincion  den  estadonan  di
            tincion  local  tur  dia,  par-  Queensland  y  New  South
            ticularmente  den  sureste  Wales y den e Australian Cap-
            Queensland  y  New  South  ital Territory, unda perdida di
            Wales,  unda  gradonan  di  habitat  debi  na  incendionan
            infeccion  dentro  di  pobla-  forestal  y  expansion  urbano
            cionnan  ta  frecuentemente  ta presenta e menasanan mas
            rond  50%  y  den  algun  caso  grandi.  Clamidia  por  causa
            por  yega  te  70%,  Timms  a  infeccion  di  e  tracto  urinar-
            agrega.                      io,  infertilidad,  cieguedad  y
            Deborah  Tabart,  presidente  morto.
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12