Page 54 - MIN VOS 26 OCT 2015
P. 54
4 ZATERDAG & AMIGOE
24 OKTOBER 2015
Verborgen schatten uit het verleden
Flashback Archeologische werkgroep
ontdekt diverse indigobakken
24 oktober 1979 WACAWA — Vroeger werd op Curaçao blauwe kleur-
stof geproduceerd om kleding te kleuren: indigo. De
ALM versiteitsgebouw, schrijft bakken waarin die kleurstof werd gemaakt, zijn veel-
De ALM sluit het boek- de Amigoe. Gedeputeerde al vergeten. Sinds 2008 is een groep bezig met speuren
jaar 1978-1979 af met een van Gezondheidszorg Ma- naar de verborgen schatten van Curaçao, waaronder
verlies van 4,7 miljoen. ria Liberia-Peters zegt dat de indigobakken. Bándabou-correspondent Xavora
Oorzaken van het slechte ‘bij het plannen van een Ricardo-van der Biest maakte met François van der
resultaat zijn onder meer nieuw ziekenhuis, zoals Hoeven van de archeologische werkgroep Curaçao
dat de DC-8 niet het ver- aangeboden door de Ne- een avontuurlijke tocht op plantage Savonet.
wachte rendement heeft derlandse regering, een
opgeleverd en dat de ta- van de grootste proble- Tijdens de slavernij hebben water dat hierin terecht Indigobakken, de verborgen schatten van Curaçao.
rieven door de overheid men de vestigingsplaats slaven op de plantages waar kwam was geel van kleur. De
niet verhoogd mochten was’. Diverse terreinen zij werkten indigoplanten slaven stampten met hout en naar boven komt. Hierdoor derdag, vaak met gebruik willen. Wel wordt er aan het
worden. Ook komt de sa- zijn de revue gepasseerd. geplant in bakken. Vandaar met hun voeten in het wa- is er gedurende het hele van de Werbata-kaart die op einde van elke speurtocht
menwerking met KLM Het terrein naast de uni- dat dit indigobakken worden ter waardoor er zuurstof bij jaar water. Het water werd hun telefoon wordt gepro- een verslag gemaakt. Dit
niet naar behoren van versiteit lijkt het meest genoemd. De indigoplant kwam. Hierdoor veranderde gebruikt om de bakken te grammeerd, op zoek naar de verslag wordt gestuurd naar
de grond. ALM-directeur geschikt, mede doordat er komt oorspronkelijk uit In- het water van kleur en werd vullen. Tegenwoordig drin- verborgen schatten van Cu- het NAAM-instituut.
Irausquin wil niet op de- ook ruimte is voor neven- dia. Indigobakken zijn ei- het blauw. Nadat het water ken de dieren die op Savonet raçao.
tails ingaan, omdat eerst faciliteiten zoals een ver- genlijk drie bakken die met geheel blauw was stroomde wonen bij Pos Monton water. Indigobakken zijn behoorlijk
de aandeelhouders, de be- pleegtehuis en een reva- elkaar verbonden zijn. Ze het door in de derde bak. Per week wordt van tevoren uniek. Op Curaçao wordt er
drijfsleiding, vakbonden lidatiecentrum. Wellicht werden gemaakt van knip- Deze bak is de kleinste van Werbata-kaart bepaald welke speurtocht ze weinig onderzoek gedaan
en personeel geïnformeerd kan er zelfs een medische gesteente. Op plantage Sa- de set indigobakken. Hierin In 1909 is de Werbata-kaart gaan uitvoeren. De ene keer naar historische schatten.
moeten worden. faculteit gerealiseerd wor- vonet zijn vorig jaar door de werd het water verdampt tot gemaakt. Deze kaart werd is het op Bándariba en de Tijdens de slavernij zijn er
den, zodat het een acade- werkgroep twee sets indigo- er een blauw poeder over- gemaakt tijdens de koloniale andere keer op Bándabou. zoveel verschillende dingen
Nieuw ziekenhuis misch ziekenhuis wordt. bakken gevonden. Onlangs bleef. tijd, er was nog geen indu- De groep bestaat uit vrijwil- gemaakt en de onwetend-
Het nieuwe ziekenhuis De kosten zouden tussen werden er ook op Cas Abou strie. Op de Werbata-kaart ligers en is op eigen initiatief heid over deze schatten is
zal definitief geprojec- de 110 en 130 miljoen be- indigobakken ontdekt. Dit poeder werd verpakt en zijn onder meer dammen, opgezet. Ze zijn niet aange- groot. Tot nu toe zijn er twin-
teerd worden op het ter- dragen en de voorberei- verscheept naar andere lan- putten, slavendorpjes en sloten bij een stichting. De tig indigobakken gevonden.
rein langs de Jan Noor- dingstijd wordt op negen De eerste bak is altijd een den. Curaçao maakte echter huisjes van de werknemers reden hiervan is dat ze zelf- Vaak is het een set indigo-
duynweg, naast het uni- jaar geschat. iets grotere bak waar de geen kans in de concurrentie aangegeven, tegenwoordig standig willen blijven en de bakken maar er bestaan ook
indigo in geplant werd. De met andere landen die dit vaak ruines. De archeolo- vrijheid willen hebben om dubbele sets, hiervan zijn er
HOUDT UW indigoplant wordt ongeveer poeder ook produceerden en gische groep gaat elke don- te onderzoeken wat ze zelf maar vier gevonden.
EILAND een meter hoog. Nadat deze tegen een lagere prijs ver-
SCHOON! geplant is wordt de aarde kochten. Daarmee kwam be-
goed aangestampt. De bo- gin 18e eeuw een einde aan
ǁǁǁ͘Ņůď͘ŽƌŐ venkant van de bak wordt het maken van dit kleurpoe-
geheel afgesloten, omdat er der.
gist vrijkomt op het moment
dat de plant gaat groeien. Er Pos Monton
werd een mengsel van gema- De indigobakken werden al-
len dakpannen en kalksteen tijd in de nabijheid van een
aan de binnenkant van de put of waterbron gemaakt.
bakken aangebracht om te Of nabij een rooi. De planten
vermijden dat het water uit hebben namelijk veel water
de bakken sijpelde. nodig.
Het water van de eerste bak De bakken waar we een kijk-
stroomde naar de tweede je nemen, werden met water
bak, die in verhouding iets gevuld van Pos Monton. Dit
kleiner is dan de eerste. Het is een bron waar grondwater
Ingezonden
Hufterig gedrag komt met een prijskaartje Rekordando Hemayel M.A. Martina
NADAT ALLE media de ver- het toenemen van ongepolijst ven. Een van de politici ging zouden een ander kader van “...Ken? Mi ta simplemente un antepasadonan i ta hopi stimá museo nobo di Biblioteka Pú-
moedelijke daders van de gedrag in de wijze waarop zelfs zo ver door te zeggen dat normen hanteren. Voordat wij mucha homber ku ke i ta traha pa su famia. bliko ku un parti dediká na
schietpartij waarbij twee wij elkaar bejegenen. Dat wil dit allemaal het gevolg is van gaan beschuldigen dienen wij pa desaroyo di mi mes, mi fa- E hóben ku tabata un ehèmpel Hemayel Martina. Su poesia
agenten werden neergescho- zeggen: schelden, beledigen, het optreden van wijlen Hel- eerst de hand in eigen boezem mia i mi pais – Kòrsou...” pa otronan dor di su manera di ‘Ami ta Kòrsou’ lo keda zona
ten hebben getoond, staan kwetsen, vernielen en rotzooi min Wiels in de media en in te steken. Bekend is dat een pensa, su vishon i su aktonan. semper.
vervolgens de politici in de rij maken. De gedachte is dat andere openbare fora. Gezien factor in de verruwing van Hemayel Martina E hóben ku a lanta su fundas- Si ainda bo no tin un ehemplar
om commentaar te leveren. men alles mag zeggen tegen ik heb geleerd dat kwaadspre- onze samenleving de straffe- hon nèt promé ku un aksidente di su bukinan, yama 560-4433
Deze reacties van de politici iedereen op straat en waar ken over overledenen heel erg loosheid bij een overtreding Awe, 24 di òktober 2015, nos a rank’é for di nos. pa bo kumpra.
zijn dan meestal over verru- dan ook, tevens in de media, onbeleefd is, ga ik hier verder is. De politie en het OM geven ta rekordá Hemayel M.A. Mar- Hemayel trágikamente a bai Nos ta yama danki pa tur e
wing van de samenleving en onder het mom van vrije me- niet op in. Maar in het kader geen prioriteit aan bepaalde tina. Presisamente riba e fe- laga nos dia 29 di yanüari 2011 siñansa ku el a laga pa nos i lo
gaan aan de hand van politiek ningsuiting. Verharding is van het schietincident raakt criminaliteit. Zie het geval cha aki lo el a kumpli 25 aña na edat di 20 aña, pero su per- sigui sòru pa e keda biba den
gewin alle kanten op. Echter, het gevolg van minder sociale de uitleg van de politicus kant van Kinderoorden Brakkeput, di bida. Lástimamente Señor a sonalidat, su amabilidat i su nos memoria.
het verruwen van de samenle- identificatie. Een ieder-voor- noch wal. Het geeft wel aan illegale bebouwing in Pieter- tum’é den su reino despues ku aktonan ta semper den memo-
ving kent twee deelgebieden, zich cultuur, individualistisch dat deze politicus een andere maai enzovoort. Vaak heeft de el a kumpli ku su mishon aki ria di un i tur. Hemayel Martina, Sosegá na
namelijk verhuftering en ver- (ieder in zijn eigen mobiel- set van normen hanteert. Ook politie ook geen budget voor na tera. E fundashon Hemayel M.A. Pas.
harding. tje), waarbij mensen, zonder wil men de schuld leggen bij sommige vormen van overtre- Nos ta rekordá Hemayel komo Martina a sigui ku e meta pa
Met het verhufteren van de rekening te houden met een nieuwe groeperingen in de sa- dingen (forensisch onderzoek). e hóben kontentu ku e tabata, yuda forma hóbennan den GRACE GOEDE-MARTINA
samenleving wordt bedoeld ander, een eigen doel nastre- menleving. Deze nieuwkomers Vooralsnog lijkt het erop dat e hóben yen di energia i idea- nos komunidat i spesialmente Curaçao
beide tendensen zich verster- nan positivo pa hasi hopi kos esnan di ménos rekurso. Tur
ken: toenemend hufterig ge- ora e bira mas grandi. aña ta organisá plan di vakas- De Amigoe behoudt zich het recht
drag lokt toenemende weerzin E hóben ku a papia ku dife- hon, selebrashon di Pasku i ta voor ingezonden brieven te wei-
uit. Gelukkig zijn er velen op rente persona mayor pa asina yuda muchanan ku material geren, te corrigeren of anderzins
Curaçao die vinden dat anoni- saka un lès for di nan historia pa skol. redactioneel te bewerken en in te
miteit (onder andere van im- pa laga pa nos den su buki ‘An- Nos ta tira lus atrobe riba su korten. Brieven, die maximaal 600
migranten) en individualisme sestro Preokupá Sosegá’, ku bukinan ‘Ansestro Preokupá woorden mogen bevatten, moeten
doorgeslagen zijn en men is el a batisá riba e fecha ku el a Sosegá’ i e kompilashon di su zijn voorzien van naam en woon-
op zoek naar nieuwe vormen hasi 20 aña. obranan ‘Na mi manera’, kual plaats. Het adres en telefoonnum-
van groepsvorming (Twitter E hóben ku tabata dediká na último a keda batisá aña pasá mer worden niet gepubliceerd,
en Facebook). Welke kant het su estudio i formashon perso- riba e mesun fecha aki den e maar zijn nodig ter verificatie.
opgaat zullen we over niet al nal dor di ta i partisipá den Gelieve brieven te sturen naar
te lange termijn zien. vários organisashon na edat Overleden redactie@amigoe.com.
yòn.
R.A. POTMIS E hóben ku tabata stima su fa-
Curaçao mia, buska informashon di su
