Page 2 - BNDIA ARUBA
P. 2

A2   LOCAL
               Dialuna 20 november 2017

             Alrededor di mil adres a wordo bishita caba durante encuesta laboral



            ORANJESTAD  –  E  luna                                                                                              datonan aki. Nan envolvim-
            aki  departamento  di  La-                                                                                          ento ta fundamental pa entre
            bor y Investigacion (DAO)                                                                                           otro elabora e cuestionarion-
            a  cuminsa  un  encuesta                                                                                            an , con pa evalua nan, etc...
            riba nos mercado laboral.                                                                                           Te  hasta  pa  aspecto  tecnico
            Jason Lejuez kende ta di-                                                                                           y  logistico  ya  cu  CBS  tin  e
            rector interino di e seccion                                                                                        datonan di tur e adresnan di
            di investigacion di DAO a                                                                                           Aruba y a base di e datonan
            declara na Bon Dia Aruba                                                                                            aki,  CBS  ta  bin  cu  e  mues-
            cu ya caba mil adres di un                                                                                          tra pa DAO. Pero tambe den
            total di dos mil rond di nos                                                                                        e parti di analisis di datonan
            isla a haci e encuesta. E ta                                                                                        nan  ta  traha  den  conhunto
            un encuesta cu ta cumpli                                                                                            haciendo  uzo  di  nan  profe-
            cu e standard di instancia                                                                                          sionalnan pa asina nan tin tur
            internacional manera Or-                                                                                            confiansa riba loke ta wordo
            ganisacion  Internacional                                                                                           publica  despues.  Unabes  cu
            di Labor (ILO).                                                                                                     encuesta aki ta bin cla nan ta
                                                                                                                                analisa nan y DAO ta esun cu
            Encuesta                                                                                                            ta  traha  e  rapport  cu  ta  uno
            Nan ta na mita di e cantidad                                                                                        disponibel y accesibel pa tur
            di adres cu nan kier a logra y                                                                                      hende via nan website (www.
            e ta aprecia cu nan ta hayando                                                                                      daoaruba.com), unda ta apa-
            colaboracion  di  nos  comu-                                                                                        rece  tur  e  indicadonan  nu-
            nidad pa atende cu e encuesta                                                                                       cleo. E resultado y analisis di
            nacional  aki.  Igualmente  ta                                                                                      e encuesta aki lo bin cla den
            bon pa tur hende ta na altura                                                                                       e prome semester of mita di
            cu DAO tin un grupo di 25                                                                                           2018,  ya  cu  e  ta  rekeri  hopi
            encuestadonan  -  algun  di                                                                                         trabou  no  solo  pa  elabora  y
            nan cu experiencia y otronan                                                                                        ehecuta e encuesta sino pro-
            nobo  -  debidamente  unifor-                                                                                       cesa e datonan y bin cu anali-
            ma cu nan T-shirt cora y logo                                                                                       sis.
            di DAO y tambe identifica pa                                                                                        Sr. Lejuez a indica cu nan ta
            realisa e trabou aki den dife-                                                                                      traha cientificamente pa me-
            rente bario di nos isla.                                                                                            dio di un metodologia pa haci
            E meta ta pa bin cla cu e en-                                                                                       encuesta  di  forsa  laboral  cu
            cuesta  aki  dia  30  di  novem-                                                                                    ta  wordo  prescribi  pa  ILO.
            ber, pero probablemente nan                                                                                         E  instancia  internacional  aki
            lo anuncia si tin un siman di                                                                                       tin  un  cierto  metodologia
            prolongacion.  Generalmente                                                                                         pa  midi  e  mercado  laboral
            e  ta  wordo  prolonga,  ya  cu                                                                                     pa asina facilita e proceso di
            tin algun adres cu nan no ta                                                                                        compara  esaki  na  nivel  in-
            haya hende na cas y nan tin                                                                                         ternacional  cu  cualkier  otro
            cu bay despues of persona cu                                                                                        pais. “Esaki ta loke mayoria di
            a keda pendiente pa realisa e   nan di 7 biaha cu nan ta bin  mustra  un  cierto  stabilidad  2016 tabata 17.9% y compara   pais ta haci. Si bo kier bin cu
            encuesta tambe. E ta un en-  cu e encuesta aki caminda e  den  e  indice  di  desempleo,  cu 2015 e tabata 18.2%, kier-  datonan di mercado laboral y
            cuesta boluntario ya cu e no   privacidad  ta  keda  hopi  im-  pero  te  aworaki  niun  shock  men  un  diferencia  minimo.   bo kier compara bo mes cu e
            ta  mara  den  ley,  p’esey  nan   portante.  Encuanto  si  nos  manera esun di Valero a sos-  Pero  na  2011  tabata  22.8%.   paisnan internacional, no tin
            ta  pidi  e  cooperacion  di  tur   mercado  laboral  ta  cambia  ode. Lo ta interesante pa wak  Sinembargo e cifra ultimo di   otro manera pa bo por hacie”,
            hende. “Esaki ta hopi impor-  constantemente,  DAO  con-  den e encuesta cu ta tumando  desempleo  di  nos  hobennan   el a declara.
            tante pa bo pais. Pa bo pais tin   huntamente  cu  otro  instan-  luga con e cifra di desempleo  ta keda halto considerando cu   E tipo di encuesta aki ta rel-
            su  mes  cifranan  colecta  di  e   cia manera Banco Central di  ta  wordo  refleha  awor  cu  e  nan  ta  e  forsa  laboral  nobo,   evante ya cu den un pais su
            manera adecuado”, el a bisa   Aruba  (BCA)  y  Oficina  di  proceso  di  rehabilitacion  di  pero  nan  no  tin  experiencia   parti  mas  importante  ta  su
            Nan meta ta di bishita 2 mil   Estadistica  di  Aruba  (CBS),  e  refineria  ta  tumando  luga  laboral.            economia,  pero  e  parti  mas
            adres cu nan ta calcula cu ta   ta  bin  cu  e  tipo  di  encuesta  keto bay.          Otro aspecto cu nan ta midi   importante di economia ta e
            alrededor di 4500 persona di   ki  anualmente  pa  entre  otro  Encuanto  si  encuesta  aki  ta  den e encuesta aki ta ki tipo   mercado  laboral.  P’esey  in-
            15 aña bay ariba, cu nan ta bay   monitor  regularmente  e  in-  inclui  den  su  cuestionari-  di funcion cu ta realisa esun   stancianan  manera  CBS  y
            entrevista pa tin informacion   dice di desempleo.        onan  pregunta  relaciona  cu  cu  ta  trahando.  Nan  ta  bin   BCA  ta  hopi  interesa  riba  e
            general  di  nan  relata  na  nos                         desempleo  den  nos  sector  cu un tipo di clasificacion in-  tipo  di  encuesta  aki  pa  nan
            mercado laboral. Sr. Lejuez a   Importancia               laboral  hoben,  sr.  Lejuez  a  ternacional pa asina compara   propio datonan estadistico.
            indica cu e mustra aki mester   E  datonan  aki  ta  yuda  pa  bisa cu e encuesta aki su meta  den  cual  tipo  di  funcion  e   Igualmente  sr.  Lejuez  a  bisa
            ta  uno  representativo  di  full   evalua si e maneho pa atende  ta esun pa midi y bin cu ci-  trahadonan  ta  trahando  den   cu tur informacion ta wordo
            nos isla. E ta un muestra ar-  cu e aspecto di desempleo ta  fra. E cifranan aki lo yuda pa  dje.  Asina  nan  por  haya  un   procesa  di  manera  anonimo
            bitrario unda nan ta parti nos   dunando resultado. Pa ehem-  duna  forma  y  contenido  na  idea con nos mercado laboral   ya cu loke nan kier sa ta in-
            isla  geograficamente  den  25   pel  na  aña  2011  nan  a  midi  maneho, pero tambe lo yuda  ta parti entre manager, profe-  formacion  di  data  laboral  y
            parti, y nan ta kies e cantidad   un desempleo di 8.9%, pero  pa  evalua  con  e  maneho  ta  sional, trahado basico, etc...  no ken e persona ey ta. Ora
            di adres pa asina tur parti di   despues  na  2012  e  tabata  na  bayendo, si e ta dunando re-                     cu  nan  ta  publica  algo  esa-
            Aruba ta bon representa den   9.6% cu tabata e aña cu Valero  sultado si of no. Den e caso  Partnernan              ki  semper  ta  sosode  di  un
            e encuesta aki cu ta uno na-  a cera loke a produci un shock  aki si esfuerso of maneho ta  Den  e  añanan  anterior  Ofi-  manera  agrega,  kiermen  cu
            cional.                      den nos e mercado laboral y  wordo haci pa baha e desem-  cina  di  Estadistica  di  Aruba   ta  informacion  cu  ta  indica
            Nan  ta  garantisa  cu  tur  in-  esaki  a  wordo  refleha  den  e  pleo  den  e  hobennan,  esaki  (CBS)  tambe  tabata  realisa   cantidad  of  porcentahe,  pa
            formacion duna ta keda con-  cifranan di encuesta. Un aña  mester  wordo  refleha  den  e  encuesta durante cierto tem-  ehempel:  cuanto  hende  ta
            fidencial.  For  di  2011  nan   despues el a baha pa 7.6% y  cifranan  of  si  ta  wordo  de-  po.  Awor  CBS  conhunta-  trahando,  cuanto  hende  ta
            ta  realisando  anualmente   na aña 2014 tabata 7.5%. Na  tecta algo cu ta afecta e sector  mente  cu  DAO  y  Banco   desemplea, kico ta e porcen-
            e  encuesta  aki  cu  ta  un  in-  2015 e tabata 7.3% y na 2016  laboral  aki,  nan  mester  bin  Central  Aruba  nan  ta  trah-  tahe  di  desempleo,  catego-
            strumento  importante  pa    e  tabata  7.7%.  Kiermen  du-  eventualmente cu un mane-  ando estrechamente riba tipo   ria di edad, sexo pa compara
            compila  data  y  asina  analisa   rante e ultimo 4 aña nos in-  ho pa dreche.         di  encuesta  asina,  ya  cu  e  ta   hende homber y hende muhe
            y  evalua  e  comportacion  di   dice di desempleo ta mas cu  E cifra di desempleo cerca nos  demanda hopi esfuerso y nan   nan  participacion  den  nos
            nos mercado laboral. Esaki ta   7%, pero menos cu 8%. E ta  hobennan  cu  nan  a  midi  na  tur  ta  wordo  beneficia  di  e   mercado laboral, etc...
   1   2   3   4   5   6   7