Page 4 - AB
P. 4
a12 celebridad
Diamars 3 Juni 2025
Actornan Afro Mexicano cu ta lucha contra racismo ta celebra nan
herencia via nan obranan di teatro
(AP) - Actor Mexicano unda tabatin esfuersonan pa
Erendira Castorela no por impulsa conscientisacion di
a saca afo kico specifica- loke ta yama ‘black history’,
mente tocante su curpa reconoce hende di color scur
tabata e problema. na Mexicano a ricibi tiki sos-
ten.
Algun director di casting ta-
bata bisa cu e ta “hopi halto” “E concepto di un rasa mescla
pa interpreta un muhe Mexi- ta nenga e diversidad cultural
cano, mientras cu otronan cu ta defini nos como Mexi-
tabata insinua cu su rasgonan cano,” Maria Elisa Velazquez
no tabata “suficientemente empodera actornan di de- a comenta, un investigador na
Indigena.” scendencia Africano cu ta National School of Anthro-
emociona pa crea un carera pology and History. “Nos no
“Te despues mi a descubri a pesar di racismo. Sinem- ta solamente Indigena, pero
kico e ta nifica pa reconoce bargo, manera mayoria activ- tambe Europeo, Africano y Segun Velazquez, e evolu- E compania di teatro unda
bo mes como Afro,” Cas- ista Afro Mexciano, Castorela Asiatico.” cion di e comunidadnan Castorela y dos dozijn di otro
torela a expresa, ken conse- ta kere cu reconocimento na incorporando hendenan di artista ta colabora a ser fun-
cuentemente a confirma su nivel nacional te ainda ta leu. E ta algo conoci cu teranan color scur ta depende di nan da den comienso di añanan
ancestria Africano. “Nos ta Mesoamericano conkista pa localidad geografico. “Hopi 2000 pa otro muhe Afro cu
un comunidad diverso cual, “Si bo wak rond, nos ta mira Spañonan den siglo 16 tabata di e poblacion Afro-descend- tambe tabata lucha pa mira
posiblemente a causa di dis- cabey crul, cachete halto, lip- habita pa personanan Idige- iente establece relacionnan y exito como un actris di color
criminacion, no ta identifica nan diki of hende color scur,” na, resultando den matrimo- ta co-existi banda di diferente scur na Mexico.
como un.” e muhe di 33 aña. “Sinembar- nionan y nacementonan di gruponan Indigena, resultan-
go tin un herida cu ta preveni rasa mescla. Menos nota ta e do den comunidadnan hopi Naci na Colombia, otro pais
Su bida a cambia despues nos di reconoce nos mes.” hecho cu algun di e Mexican- heterogeno,” el a comenta. Sur Americano unda alred-
cu el a uni Mulato Teatro, Na diferencia di Merca, onan di rasa mescla ta bini di edor di 10% di e poblacion ta
un compania di teatro cu ta catibonan di color scur. Cifranan oficial di 2024 ta di color scur, Marisol Castillo
calcula cu e poblacion Afro- a bisa cu e no tabatin idea cu
descendiente na Mexicano su rasgonan fisico lo ta un ob-
ta 3.1 miyon, mas tanto staculo den su carera. Sinem-
bibando den e estadonan di bargo despues di a namora
Guerrero, Morelos, Colima di Mexicano Jaime Chabaud
y Quintana Roo. Mientras cu y muda pa su ciudad natal,
mayoria ta identifica como tur cos a cambia. “Algun kier
Africano Mexicano, casi dos obliga nos drenta un patron,
tercer parti di nan ta percibi un patron di hende blanco,”
nan mes como Indigena. Castillo a expresa. “Y ora nos
ta diferente, bo ta tende; ‘Bo
Castorela - naci na Morelos, ta un mal actor.’ Pero nos ta
un estado cerca di Ciudad de djis diferente.”
Mexico - ta corda wak den
albumnan di potret familiar Directornan di casting mas
ora cu su curiosidad a cum- tanto a ofrece Castillo rolnan
insa tocante si e tin ancestria manera prostituta, bailarina
Africano. E rasgonan di su exotico, catibo of empleado
familiarnan no a laga espacio di limpiesa. Pues el a uni cu
pa duda. Chabaud y asina “Mulato
Teatro” a nace.
“Tambe mi a realisa cu nos a
crea un narativa cu a sconde Castillo y Chabaud primera-
nos origen,” el a conta. “Sem- mente ta encurasha artistan-
per tabatin un hende bisan- an Afro-Mexicano participa
do: ‘Pero tabatin un persona den nan obranan di teatro,
blond den e famia,’ of ‘Wela pero tambe tin porta habri
tabatin rasgonan mas fini.’” pa actornan principiante y di
comunidad LGBTQ+. Un
Castorela no tin cabey crul y di nan ta e actor transgenero
e tono di su cuero no ta simi- Annya Atanasio Cadena, ken
lar na ningun di e muhenan a cuminsa su carera den ob-
Afro, peroe ta bisa cu su ranan di teatro cu ta aborda
curpa nunca a gaña. Ora cu e temanan manera suicidio, al-
tabata un actor hoben ta tuma coholismo y adiccion na dro-
les di ballet, e tabata sinti in- ga den comunidadnan mar-
confortable. Ta te ora cu el a ginalisa. “Den mi comunidad
uni un les di baile Africano (LGBTQ+), nos sa kico e
cu e coreografia tabata ideal ta nifica pa lucha contra di
pa su haltura, peso y alma. mundo,” Atanasio a comenta.
“Mi ta sinti hopi mas liber pa “Mi ta hopi conmovi pa a
motibo cu tin movecion,” el ricibi e oportunidad di forma
a bisa. “Identifica como Afri- parti di e espacio aki, cual
cano Mexicano a duna’mi e tambe ta sana’mi,” el a agrega.
espacio mental y spiritual cu “Nos por demostra cu nos ta
mi tabatin mester pa ripara cu existi y cu nos ta mas cu un
tin un luga unda mi por re- storia. Nos ta curpa, deseo,
fleha mi mes.” sentimentonan y e dolor cu
nos ta carga.”

