Page 24 - 21Jl23
P. 24

PAGINA 24                                                         DIARIO                                         DIABIERNA 21 JULI 2023
                                                                       Segun datonan di CBS:
                Indice di cuminda a registra un subida di 11.2%



                ORANJESTAD        (AAN):                                       E indice di e infla-
                Segun  Oficina  di  Estadis- Core inflation               cion basico ta sirbi pa eval-
                tica (CBS),  ora cu a anal-        E CPIC (core infla-   ua e tendencia riba medio
                isa  e  resultadonan  princi-  tion)  -  CPI  excluyendo  e  y  largo  plazo  di  e  nivel
                pal di e Indice di Prijs di  efecto di energia y cuminda  general  di  prijsnan.  Pa
                Consumo (CPI) pa luna di  - a registra na Juni 2023 un  ahusta maneho monetario,
                Juni 2023 a constata cu e  subida di 3.2%. E indice di  hopi economista ta enfoca
                canasta  di  consumo  di  e  energia - cu ta consisti di e  riba  e  tasa  di  e  inflacion
                CPI ta consisti di 408 bien  productonan:  electricidad,  basico,  como  cu  esaki  ta
                y servicio.                 awa, gasolin y diesel a reg-  permiti un evaluacion mas
                       Compara  cu  Mei  istra un subida di 15.3%. E  profundo  di  e  procesonan
                2023, 45.1% di e bienes y  indice di cuminda a regis-   di inflacion reciente den e
                servicionan  aki  a  conoce  tra un subida di 11.2%.    economia.
                un  aumento  di  prijs  cau-                                   E  CPIC  ta  wordo
                sando  un  efecto  di  0.79  Kico ta CPIC?              calcula door di compara e
                ppt, mientras cu 37.5% ta          E CPIC (core infla-   indice promedio di e peri-
                mustra  un  caida  di  prijs,  tion) of e inflacion basico  odo  di  e  12  lunanan  mas
                cu a contribui cu un efecto  ta un porcion di e inflacion  reciente cu e promedio di
                di -1.16 ppt y pa e restante  unda cierto articulonan cu  e  periodo  di  12  lunanan
                17.4%  no  tabata  tin  cam-  tin movimientonan di pri-  anterior (Promedio anual).
                bio den prijs.              jsnan volatil ta wordo ex-  Elaboracion di un CPI tin   bio porcentual di CPI, loc-  Cuentanan  Nacional.  (Por
                       Prijsnan di bienes a  clui,  manera  productonan  tres meta principal.       ual ta conoci como index-    ehempel door di elimina e
                baha cu 0.5% y a causa un  alimenticio  y  energetico.  1. Como un metodo di cal-   ering.                       efectonan di cambionan di
                efecto di -0.28 ppt. Prijsnan  Na momento cu e inflacion  culo pa compensa emplea-   2. Como un mecanismo pa  prijs di e balor di consumo)
                di servicionan a conoce un  basico  wordo  calcula,  e  donan  pa  motibo  di  per-  ahusta componentenan di e  3. Como un medio pa go-
                caida di 0.2% y a causa un  componentenan mas vola-     dida  di  poder  di  compra,   producto  domestico  bruto  biernonan  y/of  banconan
                efecto di -0.09 ppt riba CPI  til  ta  wordo  elimina  di  e  ahustando  nan  salarionan,   (GDP)  di  termino  nomi-  central  fiha  obhetivonan
                di Juni 2023.               inflacion total.             cu e proporcion di e cam-   nal  pa  termino  real  den  inflacionario.



                                        Dr. Marck Oduber ta splica:
                      Hopi hende ta lubida cu lama ta un

                 ‘partner’ importante pa e parti di clima



                ORANJESTAD (AAN) –  lamentablemente.  Pero  un  Anto, e ora ey mester wak
                Dr.  Marck  Oduber  “Chair  fenomeno cu nos tin cu ta  con ta balansa. Si bo wak
                of  the  board  of  IOCAR-  relaciona cu lama, eigenli-  den e pronostico di tempo
                IB”,  Experto  Cientifico  jk, cu cambio climatico, ta  na plazo largo, por wak cu
                pa  UNESCO  Aruba,  den  cu lama ta keda wanta sla y  tin  cu  ta  normal,  pero  tin   programa di IOCarib yama  “early warning system” pa
                entrevista  cu  DIARIO  a  wanta sla tur e tempo aki-   cu ta indica cu ta mas ac-   Anca,  ta  desaroyando  un  alga.
                comenta cu hopi hende ta  nan, y e parti Atlantico bin  tivo cu normal. Pues, e ta
                pero Nacionnan Uni tambe  bay  te Area  Caribense,  ta  ta  traha;  pero  ta  un  parti  Na Venezuela a gara
                lubida cu no ta Caribe so,  for di Europa, core Africa,  depende con e modelonan

                                            mas  cayente  cu  normal.  importante  pa  sigui,  fuera
                a lubida cu mundo ta, prin-  Ainda nan ta investigando,  cu  lama  ta  mas  calor  cu  hoben cu tas di scol
                cipalmente, lama.
                di  cambio  climatico  y  su  tur hende ta bisa cu si ta e  ciclonico, cu tin efecto riba  pata-pata di cocaina
                Hopi  biaha,  ora  ta  papia  pero e motibo principal cu  normal ora cu tin actividad

                efectonan, hende ta lubida  causa, ta e cambio climati-  tur loke tin riba lama”, Dr.   SAN  CRISTOBAL:  Un  fisca  2  smartphone  cu  ta-
                lama, cu ta un partner im-  co cu lama ta keda absorbe  Marck Oduber a comenta.      hoben  a  keda  deteni  den  bata den su poder.
                portante  pa  e  parti  di  cli-  y absorbe, y esey ta pasan-  El a agrega cu un parti cu  pueblo di Peracal, cu droga     A bin haya 113 paki di
                ma.                         do”, Oduber a señala.       el  a  wak  den  IOCarib,  cu  scondi den un tas di scol.  diferente  forma  y  tamaño

                Oduber  a  subraya  cu  “un  Ki  importancia  lama  tin?  ta  bay  ta  un  prioridad  pa  Esnan  cu  a  detene  ta  ofi-  yena cu cocaina.  Ora cu a
                bon  ehemplo  ta  cu  nos  ta  “E aña aki, den temporada  IOCarib tambe, den e parti   cialnan di Fuerza Armada  pisa esaki, el a yega na un
                den  temporada  di  horcan,  di horcan, mester bay wak  entre Merca cu Brazil, ta cu   Nacional  Bolivariana  na  peso di 3.975 gram.
                y  hopi  hende  ta  bisa  cu  ken ta gana e bataya. Nos  tin efectonan secundario y   estado  Tachira,  cerca  di     Pa e droga aki di casi 4
                nos tin El Niño, cu ta yuda  tin  E  Niño,  cu  normal-  un di nan ta cu tin hopi mas   frontera cu Colombia.    kilo, e hoben awor a keda
                                                                                                        E hoben tabata viahando  deteni y ta sigui e proceso
                nos pa mengua e posibili- mente ta baha e actividad  alga peligroso den e region     rumbo  pa  estado  Guarico  via Ministerio Publico.  Pa
                dad di e olanan tropical, of  pero bo tin di un banda e  Caribense y hasta a causa   cu e droga scondi den un  futuro  cercano,  e  hoben
                haci nan mas debil, aunke  actividad  Atlantico  cu  ta  morto den cierto regionnan   tas  di  scol,  algun  keds,  y  aki lo no sali mas den lib-
                e ta haci Aruba mas seco,  haci mas calor cu normal.  di  Caribe,  y  e  ora  ey  un  un heuptas.  Tambe a con-  ertad.
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29