Page 10 - CMB
P. 10

DIAMARS 21 SEPTEMBER 2021                                         DIARIO                                                         PAGINA 29
                     Demasiado habitante den un cas na                                                                           Cont. di pag. 28


                     Suriname a pone doño bringa cu tur                                                                          hidrofono cu a wordo getou
                                                                                                                                 a  permiti  nan  scucha  cua
                                                                                                                                 especie di mamifero marino
                PARAMARIBO:             E  Polis cu el a comete e ac-   a comete hechonan casti-     caba na comienzo di luna  tin cerca di e barco durante
                homber  cu  ta  doño  di  e  tonan ey, debi cu el a cum-  gable.  Iwan a habri porta  a bira un pelea.           dia y anochi.
                cas,  simplemente  no  ta-  inza haya tanto stress.  El  pa su rumannan bin biba        Ora  cu  Polis  a  yega,  Inspeccion  visual  continuo
                bata por mas cu e stress.  a  bringa  y  hasta  menaza  cune,  y  tambe  su  mama  Iwan  P.  a  aleha  di  e  lu-  desde  e  dak  di  e  barco  ta

                Na final el a perde cabez  nan cu morto, incluyendo  di  edad  grandi,  y  demas  gar  pa  calma  su  mes.   Y  yuda nan señala e mamifero
                y a cuminza bringa cu tur  su ruman muher.              miembro  di  famia.    E  despues e mes a bay acudi      marinonan na superficie di

                hende.    Na  final  Polis  a     E doño Iwan P. a bisa Po-  cas  a  yena  full  di  famia.  na Warda di Polis pa asi-  awa. Ora cu e animalnan ta
                detene  e  doño  di  57  aña  lis cu debi na stress causa  Pesey e tabata haya hopi  na trece su banda di me-    bin suficientemente cerca di
                di edad.  Ora el a wordo  pa e cas cu ta pata-pata di  biaha pleito cu su ruman  daya.  E ta deteni pa mas       e boto, e tripulacion ta com-
                interoga, el a confirma na  hende, el a perde cabez y  homber  chikito,  cu  ya  interogacion.                   pila informacion cu camara
                                                                                                                                 cu telelens. Cu esaki nan ta
                                                                                                                                 identifica  potvis  pa  medio
                                                                                                                                 di  e  staartvin  mescos  cu
                                                                                                                                 nos ta haci cu fingerprint. E
                                                                                                                                 informacion  aki  ta  permiti
                                                                                                                                 establece famia y registra e
                                                                                                                                 movemento den henter An-
                                                                                                                                 tiya.
                                                                                                                                 Tur  e  islanan  di  Caribe  ta
                                                                                                                                 depende di ecosistema ma-
                                                                                                                                 rino pa nan alimentacion y
                                                                                                                                 ingreso,  pa  cua  motibo  ta
                                                                                                                                 importante  proteha  esaki.
                                                                                                                                 E bayenanan ta un especie
                                                                                                                                 vital pa e humanonan. Poco
                                                                                                                                 hende  ta  na  altura,  pero  e
                                                                                                                                 bayena  grandinan  ta  cap-
                                                                                                                                 tura 4 biaha mas dioxido di
                                                                                                                                 carbono y ta produci 4 bia-
                                                                                                                                 ha mas oxigeno cu e selva
                                                                                                                                 grandi  di  Amazona  anual-
                                                                                                                                 mente.
                                                                                                                                 Por  ehempel,  el  potvis  ta
                                                                                                                                 e  depredador  mas  grandi
                                                                                                                                 di mundo, nan ta biba den
                                                                                                                                 famia,  nan  tin  cultura  y  ta
                                                                                                                                 papia  diferente  idioma  en-
                                                                                                                                 tre e clannan. Perdida di e
                                                                                                                                 especie  aki  lo  por  implica
                                                                                                                                 un desaster pa bida marina
                                                                                                                                 manera nos conoc’e.
                                                                                                                                 E resto di  expedicion sigur
                                                                                                                                 cu ta bay revela otro resul-
                                                                                                                                 tado fascinante tocante nos
                                                                                                                                 patrimonio natural di cua sa
                                                                                                                                 asina poco.

                                                                                                                                 Red y socio

                                                                                                                                 E  mision  aki  ta  resultado
                                                                                                                                 di e cooperacion di un red
                                                                                                                                 Caribense, cu ta parce di ta
                                                                                                                                 e miho solucion pa protec-
                                                                                                                                 cion  di  e  especienan  mi-
                                                                                                                                 gratorio cunos ta comparti.
                                                                                                                                 Esaki  ta  posibel  danki  na
                                                                                                                                 participacion  di  socionan
                                                                                                                                 publico y priva: Corail Car-
                                                                                                                                 aibes, World Wildlife Fund
                                                                                                                                 for Nature - Hulanda, EDF
                                                                                                                                 Group Foundation, Orange
                                                                                                                                 Foundation, SARA, DCNA
                                                                                                                                 y AWI.
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15