Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4

A4   LOCAL
                  Diabierna 2 Maart 2018

                    Si bo tin un scupi dios cu ta cambia di aspecto bay mesora dokter



            ORANJESTAD  –  Cancer  ta traha manera un parasol cu
            di cuero ta e tipo di can-   ta protege nos contra e rayo-
            cer  mas  diagnostica  y  cu  nan di solo.
            ta prevalece na Aruba. Tin
            un  promedio  di  109  caso  Ta  importante  pa  evita  solo
            nobo  di  cancer  di  cuero  den e oranan pik entre 10or
            diagnostica tur aña.         di mainta te cu 4or di atardi.
                                         Den caso pa ehempel cu bo
            Dokter  di  cas,  Sharlin  Vis  ta bay lama, specialmente cu
            a  bin  cu  recomendacion  pa  muchanan  cu  nan  cuero  ai-
            protege nos mes di e tipo di  nda ta mas sensibel, ta bon pa
            cancer aki y con pa preveni na  tene  cuenta  cu  e  oranan  ey.
            tempo e tipo di cancer aki. E  Igualmente ta bon pa uza un
            cancer di cuero cu ta maligno  sunblock cu un factor di pro-
            ta  categorisa  den  dos  grupo:  teccion ariba 30 SPF. Si bo ta
            E  cancernan  cu  no  ta  mela-  bay disfruta di nos beach den
            noma y cancernan cu nan ta  oranan pik di solo y bo ta pro-
            yama melanoma.               tege bo mes bou un parasol of
                                         palapa,sin embargo mester ta
            Cancer  cu  no  ta  melano-  protegi cu sunblock, ya cu e
            ma                           santo blanco ta refleha e solo.
            E cancernan di  no melano-   Tambe ta bon pa bisti flanel
            ma ta e di dos sorto di cancer  di manga largo pa protege di
            di  cuero.  Un  ta  e  basalioma  e  solo.  Tin  parti  di  nos  cu-
            nan of vasocelular carsinoma  erponan  cu  mester  protege
            y  espino  celular  carsinoma  hopi bon di e rayonan di solo,   pel e ta crece riba nanishi of  esaki no ta descarta cu hende  beach, ta importante pa pro-
            (squamous cel y basal cel skin  nan  ta:  mannan,  horeanan  y   riba e rand ariba di bo horea,  jong  tambe  por  hay’e.  Nan  tege nan mes. Nan ta hopi ex-
            cancers).  Tur dos ta un tipo  nanishi.                   como cu e ta crece di paden  ta  hende  grandi  cu  a  wordo  poni na e rayonan di solo. Ta
            di cancer di cuero cu e factor                            e ta destrui e weso of struc-  exponi hopi na solo y nan ta  bon pa nan uza ya sea pechi
            di  riesgo  ta  e  rayonan  ultra  Cancernan basal        tura di e parti aki di bo cara.  haya cu tipo di cuero mane-  of sombre no scur y protege
            violenta di e solo.          Encuanto  e  cancer  basalion   Pa atende cu e tumor  aki ta  ra cu cayo, seco y duro, etc..  bon contra e solo e partinan
                                         of basale e ta un tipo di can-  mas dificil, locual ta ocasiona  Tambe  e  ta  conseha  pa  no  cu ta mas exhibi di bo curpa
            Considerando cu nos ta biba  cer  di  cuero  cu  bo  ta  wak   algun  problema  cosmetico.  tarda mucho cu esaki. Aunke  pa asina protege e cuero.
            den un area tropical di solo,  hopi  biaha  ariba  e  nanishi   Si  ta  trata  di  bo  nanishi  pa  no ta plama lihe, pero si e por
            unda  e  rayonan  di  solo  ta  y  mannan,  unda  e  curpa  ta   ehempel, hopi biaha e no ta  plama y bay afecta otro parti-  Melanoma
            cay  directo  riba  superficie  y  ricibi mas e rayonan di solo.   keda nechi.         nan di curpa.                E tumor mas maligno cu tin
            riba  nos  cuero,  mester  tene  E ta un tumor cu ta cuminsa                                                        di cuero ta e melanoma. Sra.
            cuenta e siguiente recomen-  manera un mancha y despues   P’esey  ta  importante  pa  No  tur  daño  di  solo  ta  bira  Vis a bisa cu esaki ta un can-
            dacionnan.  Dr.  Vis  ta  reco-  e  ta  haya  manera  un  buraco   atende e asunto aki na tempo.  maligno,  e  ta  alrededor  di  cer cu nan tin miedo di dje,
            menda pa proteha nos cuero  meymey, pues e parti di afo   E por wordo opera y te hasta  un  10%.  Pero  ta  importante  pasobra  e  ta  hopi  maligno  y
            contra e rayonan ultra violeta,  ta manera un krater of boca di   tin biaha mester di bestraling.  pa wak si tin cambio den bo  e ta plama lihe. E influencia
            specialmente si ta un tipo di  un volcan.                 Despues  mester  keda  moni-  cuero  manera  si  e  ta  crece,  di e solo den esaki no ta hopi
            cuero cu no tin mucho pig-                                tor pa cinco aña pa wak si e  bira cora, hincha, bira un tiki  prominente  manera  e  otro
            ment, kiermen hendenan cu  Ora cu bo ta wak algo straño   no ta bin bek. E ta un cancer  duro, etc., nan ta cambionan  tiponan  di  cancer.  E  mela-
            ta color di cuero mas cla, nan  asina  riba  bo  cuero,  dokter   cu no ta plama, pero si e por  cu  bo  mester tuma  accion  y  noma ta manifesta mas tanto
            ta mas na riesgo. E hendenan  Vis ta recomenda pa no keda   bin na mas luga.           consulta bo dokter.          riba e hendenan cu tin hopi
            di  color  mas  scur  y  cu  mas  warda un desaroyo asina riba                                                      scupi dios.
            pigment  di  cuero  ta  un  tiki  bo cuero. E cancer aki no ta   E  espino  celular  carsinoma  E  personanan  cu  ta  traha
            mas protegi. E dokter a splica  uno  cu  ta  plama,  pero  e  ta   ta un cancer prominente mas  henter dia bou solo of ta traha  Ta importante pa bo conoce
            cu e pigment den nos cuero  crece  paden.  Si  pa  ehem-  tanto den hende grandi, pero  banda di caminda y tambe na  bo scupi dios bon pa ehem-
                                                                                                                                pel si nan ta crece lihe of si
                                                                                                                                ta  cambia  di  forma,  y  e  ta
                                                                                                                                bira iregular. Of tambe si el
                                                                                                                                a cambia di color, sangra y/of
                                                                                                                                grawata, ta importante pa bo
                                                                                                                                bay bo dokter mesora. Si bo
                                                                                                                                ta un hende cu tin hopi scupi
                                                                                                                                dios, laga bo dokter wak nan
                                                                                                                                regularmente,  ya  sea  un  bes
                                                                                                                                pa mita aña of un bes pa aña,
                                                                                                                                specialmente  pa  esunnan  cu
                                                                                                                                bo mes no por wak bon. Tin
                                                                                                                                diferente  tipo  di  melanoma,
                                                                                                                                pero considerando cu e ta un
                                                                                                                                dokter di cas y no un derma-
                                                                                                                                tologo of dokter specialista di
                                                                                                                                cuero, e ta prefera di abstene
                                                                                                                                di papia den profundidad riba
                                                                                                                                e topico aki.
                                                                                                                                Jurette Croes, kende ta pro-
                                                                                                                                motor  di  salud  di  departa-
                                                                                                                                mento  di  Salud  Publico,  a
                                                                                                                                bisa  cu  e  tipo  di  recomen-
                                                                                                                                dacion  y  informacion  aki  ta
                                                                                                                                importante, ya cu nos ta biba
                                                                                                                                riba un isla tropical unda nos
                                                                                                                                tin hopi solo, locual ta e causa
                                                                                                                                di influencia principal riba e
                                                                                                                                salud di nos cuero.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9