Page 3 - HOH
P. 3

3      LOCAL                                                  AWEMainta                                            Dialuna, 1 September 2025




       Ley di Reino di Consenso Finansa Publico Sostenibel



       Aruba: contenido, proceso y siguiente pasonan






       Diabierna, 29 di augustus 2025, Conseho di Minister di Reino a             a medio plaso ta realisa un reduccion structural di debe.
       bay di acuerdo cu e Ley di Reino di Consenso Finansa Publico

       Sostenibel Aruba (Rijkswet HOFA). Cu esaki, a alcansa un logro             Contenido di Rijkswet HOFA
       importante den e cooperacion entre Aruba y Hulanda riba tereno             E ley ta percura pa:
       di  supervision  financiero  y  maneho  di  debe.  E  ley,  cu  a  wordo   Normanan  financiero:  un  quota  di  debe  y  un  norma  di  saldo

       crea  den  consulta  estrecho  entre  ambos  pais,  ta  forma  un          primario, conforme conseho di IMF. Si e debe desvia di e desa-
       cuadro temporal pa finansa publico saludabel y ta pone e base              royo planea, un mecanismo di coreccion ta drenta na vigor.
       pa gastonan di interes mas abao y mas espacio pa inversionnan              Supervision: Colegio di Supervision Financiero Aruba (CAft) ta
       publico.                                                                   keda evalua presupuestonan, raportenan trimestral y relatonan
                                                                                  anual, y duna conseho riba esakinan na Aruba y na Conseho di

       Background y Motibo                                                        Minister di Reino.
       Desde  2015,  e  supervision  financiero  riba  e  presupuesto  di
       Aruba tabata basa riba e Ordenansa Nacional Aruba Supervision              Reserva  di  riesgo:  Aruba  mester  construi  un  buffer  pa  cubri

       Financiero Temporal (LAFT). E areglo temporal aki a caduca na              contratiemponan inespera.
       final di 2023. Na juni 2024, Aruba y Hulanda a cera un Acuerdo
       Administrativo  den  cual  a  palabra  pa  traha  un  ley  di  reino  di   Facilidad  di  fiansa:  Aruba  ta  haya  acceso  na  fiansanan  bou  di
       consenso, basa riba articulo 38, inciso 2 di Statuut, cu ta haci           condicionnan Hulandes, loke ta baha e gastonan di interes y ta
       posibel cooperacion entre partnernan igual.                                crea espacio pa inversionnan publico.



       Fondo Monetario Internacional (IMF) a conseha pa uza un quota              Caracter  temporal:  asina  cu  Aruba  cumpli  tres  aña  sigui  cu  e
       di  debe  di  50%  di  e  producto  interno  bruto  (GDP)  y  un  saldo    normanan, por retira e Ley di Reino a peticion di Aruba. For di e

       primario di 3,5% di GDP como norma presupuestario. Esaki ta                momento ey, un Camara Presupuestario (Begrotingskamer), cu
       ofrece Aruba un buffer contra shocknan economico, mientras cu              Aruba lo mester institui, lo tuma e rol di supervision over.


                                                                                               Proceso te awor
                                                                                               Juni 2024 – Acuerdo Administrativo Aruba-Hulanda:

                                                                                               palabracionnan riba un cuadro legal nobo.


                                                                                               2024–2025 – Elaboracion conhunto di e concepto di

                                                                                               ley pa Aruba y Hulanda, cu contribucion di IMF.


                                                                                               13 di augustus 2025 – Aruba y Hulanda yega na un
                                                                                               acuerdo riba e texto definitivo.



                                                                                               29  di  augustus  2025  –  Aprobacion  di  Conseho  di
                                                                                               Minister  di  Reino;  decision  pa  habri  consulta  via
                                                                                               internet.



                                                                                               Siguiente Pasonan
                                                                                               Consulta  via  internet  (29  di  augustus  –  28  di
                                                                                               september 2025): tur interesado por reacciona riba
                                                                                               e concepto di ley via internetconsultatie.nl. Esaki ta

                                                                                               sirbi pa ‘toets’ e ehecucion y calidad.
                                                                                               Procesamento di reaccionnan (di 3 kwartaal 2025):
                                                                                               e reaccionnan lo wordo analisa y, unda ta necesario,

                                                                                               procesa den e concepto di ley y e memoria di spli-
                                                                                               cacion.
                                                                                               Entrega  na  parlamentonan:  despues  di  procesa  e
   1   2   3   4   5   6   7   8