Page 8 - ARUBA BANK 6 OCT 2015
P. 8
4 DINSDAG & AMIGOE
6 OKTOBER 2015
INGEZONDEN Fun Walk voor 60+
Frank su makutu Dier & Wereld 1950 - 2005
Politiek
Bij het lobbyen voor het Dierenasiel bij politici is mij
wel eens gevraagd of ik tips heb hoe een politicus zich
moet verdedigen tegen de kritiek van stemmers wan-
neer zij als partij aandacht schenken aan het welzijn van die-
ren. Mensen klagen meteen dat zij zich beter met het lot van
mensen kunnen bezighouden dan de dieren. De mens moet,
volgens de stemmers, gezien de schaarse middelen, veel meer
prioriteit krijgen dan dieren.
PAPIAMENTU, tehe tambe Foto: Fun Walk Natuurlijk kan een academisch verhaal geen soelaas bieden
KU palabra saká for di nos kultura den bo obranan aan de stemmers met hun praktische problemen als gezond-
makutu di bo kunuku, di literatura WILLEMSTAD — Fun Walk organiseerde zondag een loop voor zestigplussers in het kader heidszorg, geen werk en onvoldoende betaling. Het zou ver
ku kariño i amor nos ke obranan ku sigur pa sem- van de internationale Dag van Ouderen, die jaarlijks op 1 oktober wordt gevierd. Hiermee van hun bed zijn, uit te leggen dat wij allen op deze planeet
kanta un kansion per lo dura, hoopte Fun Walk bewegen onder ouderen te stimuleren. Wandelen is goed voor de gezond- in een harmonisch ecologisch geheel leven en dat schade be-
pa Efraim Martinus Arion: asta te na bo último rosea, heid en kost niets, aldus de organisatie. De wandeling begon bij de parkeerplaats van SVB in rokkenen aan een van de componenten van deze ecologie, het
pa bo por a logra bo meta: Otrobanda. De deelnemers kregen voor het startsein eerst een warming-up onder begeleiding zij plant, dier of mens, de harmonie behoorlijk kan verstoren
un yu di tera kende ku sodó *Amor vincit omnia van Richard Schotborgh. De zestigplussers konden kiezen uit afstanden van 2, 3, 5 en 10 km. met nare gevolgen voor ons allen. We zouden ze zelfs hele-
di su frenta Aan het eind werd er water, fruit, vruchtensap en soep onder de deelnemers uitgedeeld. Ook maal de mist insturen als we zouden uitleggen dat indien de
a yuda kibra kadena ku un Arion, kregen de twee oudste deelnemers van elk geslacht, Camila Meyer (89) en Raymundo Vos mens er niet zou zijn geweest, deze ecologie het waarschijn-
dia a mara di bèrdat bo a laga un he- (81), een prijs. lijk veel beter zou hebben gedaan.
na ourora di bo mainta: rensia presioso pa nos
*Magna res libertas ku nos lo no kier kambia ni Het kan praktischer.
pa plaka ni pa oro
un yu di Kòrsou ni tampoko pa nada otro! Loslopende honden en zwerfhonden kunnen behoorlijk wat
ku hopi esfuerso i trabou, *Aquila non captat mus- overlast bezorgen. Ze gooien vuilnisbakken om op zoek naar
sin nunka para ketu, cas* voedsel of ze blaffen eindeloos en verstoren de rust. Joggers
a lucha pa bo, papiamentu! en fietsers worden in de benen gebeten omdat het instinct
*Luctor en emergo Arion, van het dier hen zegt dat het een prooi op de vlucht is. Een
realmente bo a sende e lus probleem dus van de openbare orde.
Pasó, abo, Frank Martinus pa e siguiente generashon:
Arion, *Ex umbra in solem edu- Stemmen uit Afrika Loslopende katten en honden zijn ook een probleem voor de
ku sodó di bo frenta cere* van Frank Martinus Arion economie, dus voor ons mensen. Toeristen krijgen een nega-
a muha fundeshi tief beeld van Curaçao. De dieren komen vaak voor bij hotels
i lanta blòki pa bo skol Frank, STEMMEN UIT Afrika van Frank Martinus als morgen dauw, als onbetreden duister. en restaurants op zoek naar voedsel. Dat terwijl toerisme een
dunando asina papiamentu laga nos no lubidá bo pala- Arion, belangrijke bron van inkomsten is voor ons land.
su balor: branan di sabiduria: Opgedragen aan mevrouw Trudi Martinus- Tantan awa danst haar vreugde,
*Difficilia quae pulchra ban mira, Guda en Tantan awa is een maagd bevonden. Bovendien brengen loslopende dieren zeer regelmatig de ver-
kue bo chapi, drenta ku- Dochter Margina Isis, van Ilse Risseeuw-Win- keersveiligheid in gevaar. Gevaar dus niet alleen voor het
Pa abo, papiamentu no ke- minsá traha den bo kunuku kel Van Casamanca in de Senegal dier, maar ook voor de mens. Tot slot kunnen zij een re-
da riba kaya pa mañan bo por kosechá na memoria di un gran hende. Tot in Soenda tot in Congo eel gevaar opleveren voor de volksgezondheid. Zwerfhonden
manera yu sin mama yena bo makutu! klinkt nu ‘t tam tammen van Jacoubo; kunnen dragers zijn van ziektes die besmettelijk zijn voor
i bai pèrdí manera un mata *Festina lente Tantan awa danst haar vreugde: Mijn Tantan awa is een maagd bevonden. de mens.
ku no ta haña sufisiente haar man heeft haar gehuwd,
awa Frank, haar man heeft haar gehuwd Tantan awa danst haar vreugde Maar bovenal is het los laten lopen van dieren op ons eiland
*tempus omnia revelat, Tantan awa danst haar vreugde. Jacoubo zingt zijn vreugde een probleem van de geestelijke gezondheid ofwel de zede-
Frank, quaevis terra patria, Tantan awa is gehuwd en maagd bevonden lijkheid van de mens. Dit probleem kan leiden tot meedogen-
abo ku a studia, lesa i skirbi requiescat in pace! Haar man heeft haar gehuwd, als de prille struiken, als ongerepte oorden, loosheid van de mens en uiteindelijk tot extreme excessen,
henter bo bida haar man heeft haar ‘n maagd bevonden; als morgen dauw, als onbestreden duister. die gevolgen kunnen hebben vooral voor mensen.
tokante lingwístika históri- HILDA DE WINDT als de prille struiken, als ongerepte oorden,
ko i filologia, AYOUBI ILSE RISSEEUW-WINKEL Het inperken van de overpopulatie van loslopende dieren en
miéntras ku ternura bo a Curaçao Curaçao het publiek bewuster maken van dierenwelzijn, komt ook de
mens ten goede. Aandacht en geld hieraan besteden is niet
alleen voor het welzijn van de dieren, maar net zo goed voor
het welzijn van de mens. Het is daarom het werk van een
parlementariër om zijn stemmers te wijzen op deze punten
en niet meteen terug te deinzen voor de initiële weerstand
die zij ondervinden bij het schenken van aandacht aan die-
ren.
Gregory Berry
Voorzitter Stichting Dierenbescherming Curaçao
Mythische yu-di-tera
NAAR AANLEIDING van de dood van gemakkelijk kan worden vertekend, wat kan
Frank Martinus Arion lezen we in de laatste hier dan niet? Hierop is maar één antwoord
passage van de brief van Habibe: “Hij was mogelijk: de waarheid vertellen. Daar zijn
een zeer dynamische begaafde en intellectu- speciale antennes voor ontwikkeld, de lange
ele reus. Een echte yu-di-tera.” tenen.
Dit kun je niet anders lezen: dit zijn de Dit eiland mag hoe dan ook nooit uit balans
basiskenmerken van een yu-di-tera waar raken en omslaan omdat de echte yu-di-tera
Frank bij uitstek aan voldeed. Dat hij deze niet kan zwemmen. Voor zover ik mij dat
drie eigenschappen bezat, staat buiten kijf. kan herinneren, Frank ook niet.
Maar van de yu-di-tera heb ik toch een vol-
strekt tegenovergesteld beeld. Frank was de CARLOS WEEBER
grote uitzondering. Als de werkelijkheid zo Curaçao
Engels onderwijs in aantocht (2)
HIERBIJ WIL ik mij aan- Engels voortgezet onder- ten, om eerst met enkele
sluiten bij hetgeen Fred wijs is voor jonge kinderen pilot-scholen te beginnen.
de Haas naar voren brengt minder selectief dan het Er zal wellicht een groep
in de Amigoe van 1 okto- Nederlandse systeem met op Curaçao zijn die de
ber jongstleden. Als ex- zijn verschillende onder- voorkeur blijft geven aan
beleidsmedewerker van wijstypen. Daarmee komt Nederlands(talig) onder-
het Ministerie van Onder- het meer overeen met Cu- wijs. In zoverre de overheid
wijs heb ik al in 2007 een raçaose onderwijsaspira- daarin mee wil gaan en
intern discussiestuk ge- ties, 3. De vakprogramma’s afhankelijk van de finan-
schreven waarin dat voor- zijn inhoudelijk gericht op ciële middelen zou dat on-
stel werd gedaan. Dit was het Caribisch gebied en derwijs ook in aanmerking
mede naar aanleiding van daarom meer herkenbaar kunnen komen voor een
een bezoek aan de St. Do- en aantrekkelijk, 4. Boe- (gedeeltelijke) subsidie.
minic High School op St. ken en andere lesmateria- Engelstalige leerkrachten
Maarten. Helaas had dit len zijn veel goedkoper dan kunnen gevonden worden
idee geen vervolg. In mijn die vanuit Nederland, 5. bij onze mensen die in een
boekje ‘Curaçao en de eeu- Het onderwijsniveau wordt Engelstalig land hebben
wige limbo met Nederland’ gegarandeerd door de cen- gestudeerd en onder leer-
(2014) breek ik nogmaals trale CXC-examens, die krachten in die landen. Ik
een lans voor niet alleen geënt zijn op de Caribische ben gaarne bereid mee te
Engelstalig onderwijs op leerling en weinig fraude- werken aan een opzet van
Curaçao, maar ook aan- gevoelig zijn, 6. Geslaagde een nieuw onderwijsplan,
sluiting bij de Caricom en leerlingen kunnen (naast waarin meer gedetailleerd
de Caribbean Examination de lokale UNA) doorstude- de voor- en nadelen van
Council (CXC). Hierin geef ren op een van de Engelse Engelstalig Caribisch on-
ik de volgende voordelen eilanden of in de USA, het- derwijs naar voren komen,
van Engels onderwijs: 1. geen dichter bij huis is en op grond waarvan een be-
Engels is op Curaçao een uiteindelijk goedkoper dan leidsplan kan worden sa-
neutrale taal zonder ne- het volgen van een studie mengesteld.
gatieve bagage. Het is een in Europa.
wereldtaal, waarvan kleine HANS BICKER
kinderen al vroeg spelen- Uiteraard zal zo’n verande- Curaçao
derwijs de basis leren via ring de nodige tegenstand
hun computer, internet, opleveren. Het is dan ook De Amigoe behoudt zich het recht
televisie en muziek, 2. Het verstandig, mede vanwe- voor ingezonden brieven te wei-
systeem van het Caribisch ge de risico’s en de kos- geren, te corrigeren of anderzins
redactioneel te bewerken en in te
korten. Brieven, die maximaal 600
woorden mogen bevatten, moeten
zijn voorzien van naam en woon-
plaats. Het adres en telefoonnum-
mer worden niet gepubliceerd,
maar zijn nodig ter verificatie.
Gelieve brieven te sturen naar
redactie@amigoe.com.