Page 30 - 30Nov2022
P. 30
PAGINA 30 DIARIO DIARANZON 30 NOVEMBER 2022
Milton Ponson di Rainbow Warriors:
Aruba ta califica como un pais ‘vulnerable’
pa e cambio climatico
diferente parti di mundo Kima combustibel fossil emisor mas
causando rionan grandi ta genera gasnan di efecto grandi 68%.
casi seca por completo, y invernadero (broeikasgas- Tur pais tin cu
finalmente perdida grandi sen, greenhouse gases) cu actua, pero es-
di cosechanan den agricul- ta actua como un manta nan cu ta crea
tura y perdida di bida ani- (deken) cubriendo henter mas problema
mal salvahe alarmante. Tera, atrapando calor di tin un respon-
E impactonan di cambio solo y elevando e tempera- sabilidad mas
climatico ta grandi, afec- tura. grandi pa ac-
tando economianan, segu- Ponson a duna algun ehe- tua promer.
ridad alimentario, salud, mpel di gasnan di efecto “Nos ta en-
bienestar y hasta e fun- invernadero cu ta causa frenta un reto
cionamento di democracia cambio climatico ta di- grandi, pero
rond mundo. oxido di carbon, methano, ya ta dispone
Den un serie compacto Esaki nan ta procediente di solucionan.
di ocho articulo Rainbow di uso di diesel of gasolin Hopi solucion
Warriors Core Foundation pa corre auto of kima car- pa cambio
(Resilient Worlds Inter- bon, azeta of gas pa keinta climatico por
national) lo cubri tur as- edifcio. Roza tereno y kap- aporta ben-
ORANJESTAD (AAN): pecto di cambio climatico, mento di mata den boske eficio eco-
Como 2 y 3 siman pasa a nan relevancia pa Aruba, tambe por libera dioxido di nomico y na
tuma lugar na Sharm-el- e instrumentonan y cam- carbon. mes momento mehora nos financiero pa paisnan mas
Sheikh na Egipto e Confer- pañanan clave pa accion, Dumpnan pa sushi ta un bida y proteha e medio am- vulnerabel of cu menos re-
ence of Parties 27 (COP27) mitigacion y adaptacion fuente importante di emi- biente. curso financia e ahustenan
den cuadro di e United Na- climatico y na final pro- sion di methano. Energia, Nos ta conta cu framework necesario.
tions Framework Conven- duci un rapport cu e status industria, transporte, edifi- y acuerdonan global pa guia Enfoke riba islanan
tion on Climate Change quo y recomendacionan pa cionan, agricultura y e uso e proceso di accion clima- chikito den desaroyo:
(UNFCCC), e di 27 edi- accion climatico di acuer- di suelo ta principal emisor tico manera e Sustainable Cambio climatico por
cion di e cumbre climatico do cu e cuadro pa esaki di di gasnan di efecto inver- Development Goals, e UN afecta nos salud, agricultu-
annual di Naciones Uni. Nacionnan Uni pa Aruba. nadero. Framework Convention on ra, cria y pesca, vivienda,
E organizacion local di Cambio climatico y e Hopi hende ta kere cu Climate Change y Acuerdo seguridad y trabao.
Rainbow Warriors Interna- necesidad pa actua: Cam- cambio climatico ta nifica di Paris,” Ponson a bisa. Islanan Chikito den De-
tional Core Foundation a bio climatico ta referi na temperaturanan mas halto. Tin tres categoria amplio saroyo (Small Island De-
sigui tur e desaroyonan aki cambionan a largo plazo Pero aumento di tempera- di accion: reduci emisio- veloping States) ta mas
vulnerabel na impactonan
hopi di cerca. Esey ta loke di temperatura y patron- tura ta solamente e prin- nan, adaptacion na impac- climatico. Erosion di ar-
e president Milton Ponson chi di tempo. E cambionan cipio di e historia. Pasobra tonan climatico y financia
a indica na DIARIO. aki por ta natural manera Tera ta un sistema, den cual ahustenan necesario. eanan costal, aumento di
El a splica cu den e peri- causa pa variacion den e tur cos ta conecta, cambio Cambio pa energia ren- nivel di laman, intrusion
odo 2020 pa 2022 Planeta ciclonan solar. Pero desde den un area ta influencia ovabel lo reduci emisionan di awa salo, scarsedad di
awa dushi, degradacion di
Tera a conoce un racha di e comienzo di siglo XIX cambio den tur otro area. cu ta provoca cambio cli-
ola di calor, tormenta, ti- (19) actividadnan huma- Consecuencianan di cam- matico. Aunke tin un can- tereno pa agricultura y dis-
fon y horcan devastador, no ta e principal motor di bio climatico ta inclui awor, tidad cada bes mas grandi minucion di biodiversidad
yobidanan torrencial, in- cambio climatico, princi- entre otro, secura intenso, di pais cu compromiso pa ta particularmente impacta
undacionan cubriendo ar- palmente a consecuencia scarsedad di awa dushi, in- yega na “net zero emis- isla, y tambe desaster natu-
eanan enorme, candelanan di kimamento di combus- cendionan di boske grave, sions” na 2050, e realidad ral manera tormenta, hor-
can, inundacion y secura.
forestal y tambe e peor tibel fossil manera carbon, aumento di nivel di laman, ta cu mitar di tur reduccion Ta premira cu refugia-
securanan den siglos na gas y petroleo. inundacionan, dirtimento di emision mester keda donan climatico lo aumen-
di capanan polar di ijs, tor- concretisa promer cu 2030 ta drasticamente den canti-
mentanan catastrofico y un pa mantene e keintamento dad, cu un parti substancial
disminucion di biodiver- global bao di 1.5° C. procediente di Islanan
sidad, incluyendo di espe- Produccion di combus- Chikito den Desaroyo
cie pa consumo humano. tibel fossil mester reduci cu literalmente ta corre e
Cada aumento den aproximadamente 6% pa riesgo di desaparece den
keintamento global ta aña entre 2020 y 2030. laman.
importante: Den un serie Adaptacion na con- No ta por nada cu e
di rapport di Nacionnan secuencianan climatico ta promer version di e Envi-
Uni, miles di cientifico y proteha hende, negoshi, ronmental Vulnerability
oficialnan di gobierno ta medio di subsistencia, in- Index di Naciones Uni a
di acuerdo cu un aumento frastructura y medio ambi- ser crea y publica na 2004
di temperatura global cu ente. E ta cubri esnan ac- basa riba e vulnerabilidad
no mas cu 1.5° C lo yuda tual y pronostica pa futuro. di islanan chikito door di
nos evita e peor impacto- Adaptacion mester tin tur e South Pacific Applied
nan di cambio climatico y caminda, pero cu prioridad Geoscience Commission
mantene un clima habita- pa esnan mas vulnerabel y na Fiji, den cual ta usa 50
bel. Sinembargo e politica menos recurso pa enfrenta “smart indicators” pa cal-
actual ta punta den direc- riesgo climatico. cula e vulnerabilidad di
cion di un aumento di tem- Accion climatico ta re- medio ambiente di un pais
peratura di 2.8° C na final quiri inversionan finan- pa futuro impactonan.
di siglo. ciero substancial di parti Ponson a finaliza bisan-
E emisionan causando di gobierno y empresanan. do, cu segun e Global
cambio climatico ta bin di Pero inaccion ta sali hopi Climate Risk Index(CRI)
tur parti di mundo, pero al- mas caro. Na nivel interna- 2020 compila pa e NGO
gun pais ta genera mas cu cional e paisnan desaroya GermanWatch, “Aruba ta
otro. E 100 pais emisor y emisornan mas grandi califica como un pais vul-
mas abao ta genera apenas tin e responsabilidad pa nerabel.”
3% di e total, e 10 pais yuda crea mecanismonan