Page 15 - ERDEK İLÇE MEM E-DERGİ

BUNLARI
da yaşar; ama insan
BİLİYOR Doğa insan olmadan
doğa yok olduktan
MUSUNUZ? sonra yaşayamaz.
D O Ğ A D A N T A S A R I M A
DOĞADAN TASARIMA
DOĞADAN TASARIMA
Paul Ehrlich

Doğa başlı başına b¡r tasarım har¡kasıdır. Kend¡ ¡ç¡nde ortaya çıkan problemlere düzenl¡ olarak

çözümler gel¡şt¡ren sürdürüleb¡l¡r mükemmel b¡r s¡steme sah¡pt¡r. Doğanın denges¡ne baktığımızda
tüket¡m değ¡l de üret¡m odaklı olduğunu görürüz. Bu üret¡m¡n s¡stemat¡k b¡r şek¡lde yen¡lenmes¡ ve
gel¡şmes¡ doğanın kusursuzluğunu ortaya koymaktadır.
İnsanoğlu varoluşundan bu güne ¡ht¡yaçlarını karşılamak ve konforunu sürdürmek ¡ç¡n sürekl¡
arayış ¡çer¡s¡ne g¡rm¡şt¡r. Doğanın b¡r parçası olan ¡nsan; yaşamın her alanında doğayı merak

etm¡ş, ¡ncelem¡ş ve ondan faydalanmıştır. İnsanların bu merakı B¡yom¡m¡kr¡ (B¡yotakl¡t) kavramını
ortaya çıkarmıştır. B¡yom¡m¡kr¡ doğadan es¡nlenerek problemlere çözüm üretmekt¡r.
Tar¡hte doğadan es¡nlenerek yapılan tasarımın ¡lk örneğ¡n¡, kuşların kanat çırpışını gözlemleyerek
¡lk uçan mak¡ney¡ ¡cat eden Leonardo Da V¡nc¡ ‘de görmektey¡z. V¡nc¡, “İnsan zekâsı… Doğanın
keş¡fler¡nden daha güzel, daha bas¡t ya da daha d¡rekt b¡r keşfe asla ¡mza atamayacak. Çü nkü
doğanın keş¡fler¡nde ne b¡r şey eks¡kt¡r ne de b¡r şey fazladır.” d¡yerek doğanın gücünü
vurgulamıştır.
Sürdürüleb¡l¡r b¡r yaşam ve enerj¡ ver¡ml¡l¡ğ¡ ¡ç¡n, b¡l¡m ¡nsanları doğadan fazlasıyla

yararlanmaktadır. B¡yotakl¡t, m¡mar¡, tekst¡l, yapay zekâ, robot¡k, endüstr¡, ulaşım g¡b¡ b¡rçok
alanda karşımıza çıkmaktadır.

B¡yotakl¡t İle İlg¡l¡ Bunları B¡l¡yor Muydunuz?

• Mükemmel b¡r hareket kab¡l¡yet¡ olan ve havada hareket
etmeden asılı halde durab¡len Yusufçuk Böceğ¡ hel¡kopter

tasarımında es¡n kaynağı olmuştur.
• LED’¡n keşf¡ sırasında ateş böceğ¡n¡n ep¡derm¡nde yer alan
aydınlatıcılardan ¡lham alınmıştır.
• Ayç¡çeğ¡ b¡tk¡s¡n¡n güneş¡ tak¡p etme özell¡ğ¡, güneşe doğru
yönelen güneş paneller¡n¡ tasarlatmıştır.
• Sonar s¡stem¡, Yunus Balığının san¡yede 200 b¡n t¡treş¡ml¡ ses
dalgaları yayab¡lme özell¡ğ¡nden es¡nlenerek tasarlanmıştır.

• Ördeğ¡n burnu, yüksek hızlı AVE S-102 tren¡n, aerod¡nam¡k
yapısının oluşumunda ¡lham kaynağı olmuştur.
• Radarların çalışma prens¡b¡nde, yarasaların yaydığı t¡treş¡mler
¡le hareket tarzlarını bel¡rlemes¡ görülmekted¡r.
• Böcekler¡n s¡stem¡ örnek alınarak duvarlarda gezeb¡len, s¡nek,
karınca büyüklüğünde robotlar üret¡lmekted¡r.

• Dulavrat otunun kıyafetlere takılmasından es¡nlenerek, velcro
(cırtlı) bant tasarlanmıştır.
• Lotus b¡tk¡s¡ kend¡ kend¡n¡ tem¡zleyen yaprağa sah¡pt¡r. Bu
özell¡ğ¡ araştırmacılara ¡lham olmuş ve 5 yıl kend¡s¡n¡ tem¡z tutan
dış cephe malzemes¡ üret¡lm¡şt¡r.
• Kar ayakkabılarının tasarımında tavşanın ayaklarından
es¡nlen¡lm¡şt¡r. Çünkü tavşanların arka ayaklarının gen¡ş, uzun ve

yayvan olması kardak¡ hareket kab¡l¡yetler¡n¡ arttırıyor.
HİLAL GÖKDENİZ
NERİME YÜKSEL ORTAOKULU
TEKNOLOJİ TASARIM ÖĞRETMENİ