Page 343 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 343
275
ความคิดเป็นของเรา เพราะคิดว่าความคิดเป็นของเรา ไม่ใช่เพราะเห็นว่า ๆ ความคิดเป็นเรา หรือเราเป็น ผู้คิด เพราะคิดว่าความคิดเป็นของเรา เพราะฉะนั้นจึงให้นิ่ง ไม่ต้องไปกังวล ทาใจดี ๆ นิ่ง ๆ แล้วสังเกต ดูความคิดนั้น
คือถ้านิ่งเมื่อไหร่ก็จะเห็นว่า ความคิดกับจิตที่ทานิ่ง ๆ ตรงนี้เป็นอะไร คือตัวสติเรา หรือจิตของเรา เรานงิ่ เปน็ ผดู้ คู วามคดิ กอ่ น นงิ่ เปน็ ผดู้ คู วามคดิ เมอื่ ไหรก่ จ็ ะกลายเปน็ วา่ แยกระหวา่ งตวั ผดู้ หู รอื ตวั จติ ทที่ า หนา้ ทรี่ กู้ บั เรอื่ งทคี่ ดิ นนี่ ะ เขาจะแยกเปน็ คนละสว่ นกนั เพราะฉะนนั้ ตวั ไหนนงิ่ คอื ตวั รนู้ นี่ ะนงิ่ ๆ ความคดิ ... ไม่ใช่ให้ความคิดเขาหยุดนิ่ง ถ้าเราให้ความคิดหยุดนิ่ง ไม่ให้เกิดขึ้นนี่นะ...ไม่ได้ เราห้ามความคิดตรงนั้น ไมไ่ ด้ แตต่ วั สตหิ รอื ตวั จติ ตรงนนี้ นี่ ะ ตวั รคู้ อื ...นงิ่ กลายเปน็ ตวั วญิ ญาณรู้ ตวั สติ ใจรู้ ความรสู้ กึ วญิ ญาณรู้ ธาตุรู้ ตัวนี้ต้องนิ่ง นิ่งได้อย่างไร คือไม่ต้องบังคับ แค่มีเจตนาที่จะนิ่งนิดหนึ่ง เหมือนเราที่ตั้งใจดู ตั้งใจดู ความคิด เขาทาหน้าที่ของเขาโดยอัตโนมัติ ไม่ใช่ห้ามอย่าวอกแวกนะ...ต้องนิ่ง ไม่สนใจความคิด อันนั้น จะเอาไม่อยู่
ถ้าให้นิ่ง ๆ โดยที่ไม่ใส่ใจอารมณ์ที่เกิดขึ้น เขาอยู่ไม่ได้ เพราะหน้าที่ของจิตเขาต้องรับรู้อารมณ์ แต่ พอให้นิ่งปุ๊บ เราจะนิ่งโดยที่ไม่รับรู้อะไรเลย แม้แต่ความคิดก็ไม่รู้ ไม่ใส่ใจ จึงจะเรียกว่า นิ่ง นี่คือความ เข้าใจอย่างหนึ่ง ที่เข้าใจอย่างนั้นผิดไหม ไม่ผิดหรอก ถ้าแยกจิตกับจิตไม่ได้ แต่การปฏิบัติวิปัสสนา ตรง นี้เป็นสิ่งสาคัญ แยกนามกับนาม แยกจิตกับจิต เราจะแยกได้อย่างไร เราก็อาศัยสิ่งที่กาลังเกิดขึ้นนี่แหละ อาศัยอะไร อาศัยการสังเกตว่า เมื่อมีความคิดเกิดขึ้น...เรานิ่ง สังเกตว่าความคิดเรื่องนี้ ความคิดนั้นเกิด ขึ้น เรื่องนี้เกิดขึ้น จริง ๆ แล้วนี่นะ เป็นเรื่องของชีวิตเราเลย อาการเหล่านี้เกิดขึ้นในชีวิตเรา
เวลาเราทา งานกเ็ หมอื นกนั ทเี่ ราตอ้ งคดิ อะไรหลาย ๆ อยา่ ง ถา้ เราไมส่ งบหรอื เราไมน่ งิ่ เรากพ็ จิ ารณา เรอื่ งทคี่ ดิ ไมช่ ดั เจน แตส่ งั เกตดวู า่ ทกุ ครงั้ ทเี่ ราคดิ ถา้ จติ เราสงบความคดิ เขากจ็ ะเปน็ ระเบยี บ สงั เกตจติ กบั ความคิด เขาเป็นคนละส่วนกัน เพราะฉะนั้นวิธีทาก็คือว่า ทาอย่างไร ที่บอกว่าเพิ่ม...แค่นิ่งตั้งใจดูนิดหนึ่ง ตั้งใจนิดหนึ่ง ใส่ใจ ตั้งใจ ตั้งใจที่จะสังเกต ตั้งใจที่มีเจตนาที่จะรู้ว่าความคิดเรื่องนี้มา ดับแบบนี้ ภาพนี้มา ดับแบบนี้ ๆ แล้วเขาก็จะไหลมา ๆ ไหลเข้ามาให้รับรู้ ไม่ใช่เข้ามารบกวน เห็นไหม...เจตนาของเรา เรารู้สึก ว่าความคิดต่าง ๆ เข้ามารบกวน เราอยากสงบนี่นะ เขาก็มารบกวนตลอดเวลา แต่จริง ๆ นั่นคือสภาวธรรม อย่างหนึ่งที่บอกว่า ความคิดที่เกิดขึ้นมานี่นะ เขาเรียกว่าดูจิตในจิต
ดคู วามคดิ ทเี่ กดิ ขนึ้ เราตอ้ งนงิ่ เปน็ ขณะ พอนงิ่ ปบ๊ึ พอรไู้ ปสกั พกั กเ็ พลนิ ถา้ เปน็ ความคดิ เปน็ ความ คิดที่ดีส่งผล เห็นแล้วรู้สึกว่าดีกับเขา พอนิ่งนิดหนึ่ง ตอนแรกเราก็เห็นว่าความคิดนี้เกิด เกิดสักพักเขา คล้อยตาม ๆ ๆ พอรู้ตัวอีกทีไปไกลแล้ว แต่พอความคิดไม่ดีขึ้นมาก็จะรู้สึกปฏิเสธ อึดอัด ๆ ทาให้อึดอัด อยู่ เพราะฉะนั้นวิธีก็คือว่าให้นิ่ง ตั้งสติดี ๆ นิ่งแล้วสังเกตดูว่า ความคิดที่เกิดขึ้นมา เกิดแล้วดับอย่างไร เกิดแล้วดับอย่างไร สังเกตแบบนี้เป็นหลัก จะต้องตั้งใจนิ่งใหม่ เป็นระยะ ๆ ๆ เพราะอะไร เรานิ่งได้แป๊บ เดียว เดี๋ยวก็แว็บ เดี๋ยวก็เพลินไป นี่คือถ้าใหม่ ๆ ถ้าเราเพิ่งปฏิบัติใหม่ ๆ มักจะเป็นอย่างนี้เสมอ
