Page 858 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 858
790
ทีน้ี พอเห็นอาการอิริยาบถย่อยอย่างน้ี สิ่งท่ีตามมาก็คือตัว “สภาพจิต” ต้นจิต-อิริยาบถย่อย- สภาพจิต ลองสังเกตดู ขณะท่ีเห็นอาการอย่างน้ัน สภาพจิตเป็นอย่างไร... มืดตึ้บ หรือว่ามีความผ่องใส มี ความสว่าง หรือว่าทานอย่างมีความสุข ? ตรงนี้อาหารท่ีเข้าไปไม่ใช่แค่อาหารกายแล้ว กลายเป็นอาหารของ จิตไปด้วย ไม่ใช่แค่กวฬิงการาหาร คืออาหารท่ีเป็นคา ๆ แต่เป็นวิญญาณาหาร คือจิตวิญญาณที่มีความสุข ย่ิงกาหนดรู้อาการเกิดดับ จิตยิ่งอิ่มข้ึน ๆ เขาเรียกอ่ิมใจ ไม่ใช่อ่ิมท้องอย่างเดียว โยคีบางคนจึงรู้สึกว่าทาน สองสามคาก็รู้สึกอิ่มรู้สึกพอแล้ว นี่คือจิตท่ีอ่ิมจากการกาหนดรู้อาการ เรียกอีกอย่างหน่ึงว่า “ปีติ” น่ันคือ อาหารจิตเรา มันเกิดความอิ่มใจข้ึนมา แล้วก็รู้สึกพอแล้ว น่ีคือสังเกตดูสภาพจิตเป็นอย่างไร อันน้ีจุดหน่ึง
อีกจุดหน่ึงก็คือสภาพจิตโดยรวม สภาพจิตเราจากเมื่อวานที่มันเลื่อนลอย วันนี้รู้สึกสงบขึ้น เริ่มมี พลังขึ้น เริ่มหนักแน่นขึ้น สงบขึ้น มั่นคงขึ้น นั่นคือตัวสภาพจิต ลมหายใจ-อาการพองยุบ-เวทนา-ความ คดิ -ตน้ จติ -อริ ยิ าบถยอ่ ย-สภาพจติ ...หกอยา่ งนี้ ถา้ เราเรยี งลา ดบั แบบนเี้ ราจะเปน็ คนจา แมน่ เวลาเลา่ สภาวะ แต่ถ้าอาจารย์ถามข้ามขั้นตอนเราก็ไม่ต้องไปยึดตรงนี้นะ พอเริ่มเล่าถึงอาการของลมหายใจ แล้วอาจารย์ ถามว่าความคิดเป็นยังไง เล่าความคิดไปเลย หรือพอเริ่มเล่าลมหายใจเป็นอย่างนี้ อาจารย์ถามว่าสภาพจิต เป็นยังไง เล่าสภาพจิตไปเลย ไม่ต้องแบบ อ๋อ! สภําพจิตมันดี สงบ แล้วก็กลับมาเล่าลมหายใจต่อว่าเป็น อย่างนี้ อย่างนี้...
อาจารย์อุตส่าห์ข้ามขั้นตอนแล้วนะ คือไม่ต้อง พอเล่าว่า สภําพจิตใสขึ้นกว่ําเดิมเยอะ แล้วอาจารย์ ถามวา่แลว้เวทนามไีหมเวทนําไมม่ีมแีตค่วํามรสู้กึทใี่สสภําพจติทใี่สออ๋!ดแีลว้ทาตอ่นะถา้อาจารยบ์อก อยา่ งนแี้ ลว้ ไมต่ อ้ งกลบั มาเลา่ วา่ ลมหายใจเปน็ อยา่ งนี้ ๆ อกี นะ ถา้ อาจารยบ์ อกวา่ ทที่ า มาถกู แลว้ กล็ กุ ขนึ้ แลว้ กไ็ ปปฏบิ ตั ติ อ่ ไดเ้ ลย เพอื่ ความกระชบั อาจารยจ์ ะถามจดุ ทตี่ อ้ งรวู้ า่ โยคเี ดนิ ทางไปถงึ ไหนแคน่ นั้ เอง เดนิ ถงึ นี้แล้วนะ ทาถูกแล้วนะ ทาต่อไป... แต่บางทีเล่ายาว อาจารย์ก็ถือโอกาสนั่งพักไปด้วยในตัว พออาจารย์นั่ง พกัหลบัตานดิหนงึ่เขากจ็ะมองวา่อาจารยฟ์งัทเี่ขาเลา่อยไู่หมนี่บางทเีหนอื่ยๆกข็อนงั่หลบัตาบา้งอาจารย์ พักระหว่างงาน เข้าใจขึ้นนะวิธีเล่าสภาวะ อันนี้พูดรวม ๆ นะ
อกี อยา่ งหนงึ่ เรอื่ งสภาพจติ จดุ หนงึ่ ทอี่ าจารยอ์ ยากใหโ้ ยคพี จิ ารณาแลว้ มนั่ ใจในตวั เองกค็ อื ถา้ สภาพ จิตดีให้บอกว่าดีเลย วันนี้อาการเกิดดับไม่มีเลย มีแต่สภาพจิตที่มันว่าง เบา ใสอย่างเดียว โปร่ง ๆ ว่าง ๆ โล่ง ๆ อย่างเดียว อาการเกิดดับไม่ค่อยเห็น เห็นแต่อาการแค่เบา ๆ บาง ๆ เบา ๆ บาง ๆ เล่าตามที่เห็น อย่างเดียว แต่ที่ต้องรู้คือจิตมันเบาใส อันนี้ไม่ผิด จิตเบา ใส โล่ง... ไม่เห็นอาการเกิดดับ แต่พออาจารย์ ถามปึ๊บชักใจไม่ดีแล้ว พออาจารย์ถาม เห็น(อาการเกิดดับ)ไหม ? ไม่เห็น มันมีแต่สภําพจิตที่มันใส ๆ ไม่ เห็นอาการอย่างที่อาจารย์ว่าเลยกลายเป็นว่าไม่มั่นใจ ถามว่า จิตที่ใสดีไหม จิตที่สงบดีไหม จิตที่มั่นคงดี ไหม ? ถ้าดี นั่นแหละดีแล้ว ไม่ต้องไปกังวล ให้รู้ชัดว่ามันดีแบบนี้ ให้รู้ชัดว่าดีกว่าเดิมแค่ไหน
แลว้ อกี อยา่ งหนงึ่ กค็ อื วา่ ทพี่ ดู ถงึ สภาพจติ ของเราเอง เราดวู า่ เขาตา่ งจากเดมิ อยา่ งไร รสู้ กึ สภําพจติ วันนี้ไม่ดีเลย มัว ๆ สลัว ๆ ขุ่น ๆ อยู่เรื่อย ไม่มีเหตุผล แต่มันมัว ๆ สลัว ๆ พอกําหนด จํางนิดหนึ่งแล้วก็ สลัว จํางนิดหนึ่งแล้วก็สลัว... ไอ้นี่คืออาการแหละนะ ถ้าจางนิดหนึ่งแล้วสลัวก็กาหนดใหม่ซ้า ๆ จุดที่ต้อง
