Page 34 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การยกจิตขึ้นสู่ความว่าง
P. 34
30
วิธีแก้เมื่อมีผัสสะ
ณ สํานักวิปัสสนําพัฒนําทํางจิต จ.ตรัง วันที่ ๑๓ สิงหําคม พ.ศ. ๒๕๖๐
การกาหนดอารมณ์ป้องกันอย่างไรไม่ให้อารมณ์เข้ามากระทบ เมื่อมีผัสสะข้ึนมา คาว่าผัสสะเขาใช้ ภาษาธรรมะ เมื่อมีผัสสะที่เกิดขึ้นทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ ผัสสะที่เกิดขึ้นทางตาหูจมูกล้ินกายใจ อารมณ์ที่ เข้ามากระทบ คาว่ากระทบทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ กระทบแล้วเข้าถึงใจ กระทบแล้วเข้าไม่ถึงใจ เหมือนเรา มองภาพมองอารมณ์ต่าง ๆ เราคือการเห็น เขาเรียกรูปกระทบ ตากระทบรูป ฟังแล้วตาน่ีออกนอกออกข้าง นอกได้เยอะจังเลย ตากระทบรูป หูได้ยินเสียง มีใครบ้าง...นี่แหละเราแปลแบบนี้
พอตากระทบรูป หูได้ยินเสียง จมูกรับรู้กลิ่น ลิ้นรับรู้รส ถามว่าตัวไหนเป็นตัวทาหน้าท่ีรับรู้ ตัวจิต ทา หนา้ ทร่ี บั รู้ ทวารทางตาทวารหจู มกู ทางลนิ้ กายใจเปน็ ประตตู า่ ง ๆ ทเี่ ปน็ ประตใู หจ้ ติ ไดอ้ าศยั ปรากฏเกดิ ขนึ้ ตากระทบรปู ลองดกู ระทบ ไมเ่ ขยี ว...ใหด้ ใู ชไ่ หม? ตาเหน็ รปู หไู ดย้ นิ เสยี ง ตาเหน็ รปู อาศยั ตาแลว้ ตวั ทเี่ หน็ ตวั ทรี่ กู้ ลายเปน็ จติ เขา้ ไปกระทบรปู กระทบผสั สะตรงนี้ ทนี คี้ า วา่ ผสั สะทเี่ ราพดู ถงึ เพอื่ ไมใ่ หก้ ระทบเราจะทา อย่างไร ความหมายคาว่าเพื่อไม่ให้กระทบ สอนกันแล้วนะ เมื่อมีผัสสะทางตาทางหูขึ้นมารับรู้อย่างไร เพื่อ ให้อารมณ์นั้นเข้ามากระทบถึงจิตใจของเรา เข้ามากระทบเรารู้สึก...เห็นไหมคาถามนิดเดียวเอง ทาอย่างไร อารมณ์เหล่าน้ันจะไม่กระทบเรา จะตอบอย่างไร ให้มีสติให้ระวังให้ตั้งใจ ไม่ว่าจะมีสติ มีระวังต้ังใจอย่างไร ก็ตาม ถ้ายังมีเราเขาก็กระทบเรา เห็นไหม เรา!ถ้าจะระวังอย่างไรก็ตาม มีสติระวังอย่างไรก็ตาม ก็กระทบ เราถ้ายังมีเรา...ทันไหม
ถา้ รบั รดู้ ว้ ยความรสู้ กึ ทไี่ มม่ เี รา เขาจะกระทบเราไหม อารมณท์ ปี่ รากฏขนึ้ ภาพทเี่ หน็ ปรากฏทางตา เสยี งทไ่ี ดย้ นิ ปรากฏทางหู แตถ่ า้ รบั รดู้ ว้ ยความรสู้ กึ ไมม่ เี รา ลองดใู ชค้ วามรสู้ กึ ทไี่ มม่ เี รา ทา หนา้ ทร่ี บั รอู้ ารมณ์ ที่ปรากฏข้ึนมา ไม่ว่าจะตาเห็นรูปหูได้ยินเสียง ใช้ความรู้สึกท่ีเป็นเราไปรับรู้อันนี้อย่างหนึ่ง ความรู้สึกที่ไม่ เป็นเราไม่มีเรา ให้กว้างกว่าอารมณ์ที่กาลังรับรู้ นั่นอีกอย่างหน่ึง เพ่ือไม่ให้กระทบเราก็ต้องใช้จิตที่ไม่มีเรา ในการรับรู้ หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า รับรู้อย่างไม่มีเราหรือไม่มีเราเป็นผู้รับรู้ แต่มีแต่จิตที่ว่าง ๆ ทาหน้าท่ี รับรู้ มีแต่จิตใช้จิตท่ีสงบทาหน้าที่รับรู้ ใช้จิตที่โล่งเบาทาหน้าที่รับรู้ ใช้จิตที่นุ่มนวลอ่อนโยนทาหน้าท่ีรับรู้ ตรงน้ีลองดูว่าอารมณ์ที่มาจะกระทบเราแค่ไหน กระทบเราไหม
