Page 31 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การกำหนดต้นจิตอิริยาบถย่อย
P. 31
149
และท่ีบอกแล้วว่ํา อิริยําบถย่อยถ้ําใครฝึกได้ทําได้ชํานําญ จะอยู่ท่ีไหนก็ตํามเรําก็จะมีธรรมะคอย คมุ้ ครองรกั ษํา เรําจะปฏบิ ตั ธิ รรมไดแ้ บบสบําย ๆ โดยทไ่ี มต่ อ้ งซเี รยี ส โดยทไี่ มต่ อ้ งกงั วลวํา่ ตอนนไ้ี มม่ เี วลํา ปฏิบัติธรรมเลย จะรู้สึกว่ํา อ๋อ! ตอนนี้จิตสงบ ตอนน้ีจิตเบา... ตอนนี้อึดอัด ยกจิตข้ึนสู่ความว่างทาจิตให้ กวา้ ง อา้ ว! ความอดึ อดั หายไป ดบั ทกุ ขไ์ ดแ้ ลว้ เตมิ ความสขุ เขา้ ไป ใชจ้ ติ ทม่ี คี วามสขุ หอ่ หมุ้ ตวั ใหก้ วา้ งกวา่ ตวั รับรู้อารมณ์ต่าง ๆ ผ่านบรรยากาศของความสุข... ทําซ้ํา ๆ แบบน้ี สนุกกับกํารดูจิตตัวเอง ใช้จิตท่ีดีแล้ว ทําหน้ําท่ีรับรู้อํารมณ์ ก็จะทําให้เรําปฏิบัติธรรมได้ตลอดเวลํา ถึงแม้ว่ําบํางคร้ังจะเผลอไปบ้ํางก็ถือเป็นเร่ือง ธรรมดํา ตอนทเ่ี ผลอไปอกศุ ลไมเ่ กดิ ควํามทกุ ขไ์ มเ่ กดิ กไ็ มต่ อ้ งกงั วล รสู้ กึ ตวั ขนึ้ มํากด็ สู ภําพจติ แบบนตี้ อ่ ไป
พอมีเวลําก็มํานั่งกรรมฐําน ไม่ว่ําอยู่ที่บ้ํานหรืออยู่ที่ไหนก็ตําม ไปที่ไหนรู้สึกบรรยํากําศดี ๆ ก็นั่ง สงบเจําะสภําวะ ยกจิตขึ้นมําแล้วมุ่งไปที่อาการเกิดดับของอารมณ์ที่เกิดขึ้น...แม้ครั้งละอึดใจหนึ่งก็ตาม เพรําะอึดใจหนึ่งที่เรําเห็นชัด ๆ ตรงนี้ สติจะมีกําลังอย่ํางมําก ปัญญําจะเห็นชัดถึงควํามเปลี่ยนแปลง เมื่อ เห็นชัดถึงควํามไม่เที่ยง เกิดขึ้นแล้วดับไป มีแล้วหํายไป... ฝึกแบบนี้บ่อย ๆ เขําเรียกเป็น “อําจิณณกรรม” เวลํามีผัสสะทํางตํา หู จมูก ลิ้น กําย ใจเกิดขึ้นมํา เรําจะเห็นว่ําจิตทํางํานของเขําเอง จิตทํางํานเองอย่ํางไร ? พอมีผัสสะกระทบขึ้นมําแล้วรู้สึกไม่สบํายใจปุ๊บ จิตก็จะไปดูควํามไม่สบํายใจทันที พอดูปุ๊บ จํากที่แน่น ๆ เขําจําง เบําไปแล้ว จบแล้ว! พอกระทบปุ๊บเขําจะไปดับตรงควํามทุกข์ก่อนเสมอ นี่คือควํามเคยชินของจิต
เรําฝกึ จติ เรําใหด้ บั ควํามทกุ ขข์ องเรํากอ่ น มนั กจ็ ะดบั เรว็ ขนึ้ ๆ พอทกุ ขข์ นึ้ มํากจ็ ะเขํา้ ไปดบั ทกุ ขก์ อ่ น เสมอแลว้ คอ่ ยคดิ ตอ่ ตอ้ งฝกึ ใหเ้ กดิ ควํามตอ่ เนอื่ งแบบนี้ และตอ้ งมเี จตนําดว้ ยนะ ถํา้ ไมม่ เี จตนําเรํากอ็ ําศยั ควํามเคยชินอยู่เรื่อย ๆ เมื่อก่อนเคยทํายังไงก็ทําอย่ํางนั้นแหละ พอกระทบปุ๊บก็คิดปรุงแต่งต่อไปเรื่อย ๆ ทุกข์แล้วแทนที่จะดับทุกข์กลับไปสําวหําเหตุ อย่ํางเช่น พอกระทบในปัจจุบันแล้วมีควํามทุกข์ขึ้นมํา ก็สําว หําเหตุ ปีที่แล้วชําติที่แล้ว...สําวมําทั้งหมด เอํามํารวมกันให้ปัจจุบันทุกข์เพิ่มขึ้น กลํายเป็นแบบนั้นไป! แต่ ถ้ําเรําสังเกตจริง ๆ เหตุ(ที่เรําทุกข์)เพรําะมีตัวตน มีควํามเป็นเรํา เพรําะไม่รู้ จึงเข้ําไปยึดเอํามําเป็นของตน แล้วควํามทุกข์นั้นก็เกิดขึ้นมํา
จริง ๆ แล้วที่บอกว่ําเมื่อมีควํามทุกข์ขึ้นมํา พอสังเกตเห็นว่ํา “จิตที่ทําหน้ําที่รู้” กับ “ควํามทุกข์” เขํา เปน็ คนละสว่ นกนั ไมใ่ ชข่ องเรําเลย เรํากเ็ ปน็ ผดู้ คู วํามทกุ ข์ ควํามทกุ ขเ์ กดิ ขนึ้ มําเพรําะควํามไมร่ ู้ แมช้ วั่ ขณะ หนงึ่ เขําเรยี กมอี ตั ตําขนึ้ มําชวั่ ขณะหนง่ึ แลว้ ควํามทกุ ขน์ นั้ กม็ ําเตม็ อยทู่ ใี่ จของเรํา กํารจะดบั ทกุ ขท์ ํา อยํา่ งไร ? ก็แยกส่วน แล้วก็ต้องทําจิตให้มีกําลังมํากกว่ําอํารมณ์หรือมํากกว่ําควํามทุกข์อันนั้น จะได้ดับง่ํายขึ้น เห็น ไหมว่ําเขําก็เป็นคนละส่วนกัน ควํามทุกข์ก็ไม่ใช่ของเรํา ควํามทุกข์ก็ไม่เที่ยง อย่ําเอํามําเป็นของเรํา จําไว้ “ความทกุ ขไ์ มใ่ ชข่ องเราหรอก อยา่ เอามาเปน็ ของเรา ความทกุ ขก์ ไ็ มเ่ ทยี่ ง... จงพอใจทจี่ ะดบั ใหเ้ รว็ !” เมอื่ พอใจที่จะดับให้เร็วแล้ว เรําก็จะอยู่กับ “ควํามไม่ทุกข์” ได้นํานขึ้น แล้วก็จะไวต่อกํารดับทุกข์
เพรําะฉะนั้น กํารเจริญกรรมฐํานในอิริยําบถย่อย ต้นจิตอิริยําบถย่อยนั้นสําคัญอย่ํางยิ่ง ขอย้ําอีก นดิ หนงึ่ วํา่ การทจี่ ะกา หนดตน้ จติ อริ ยิ าบถยอ่ ยไดด้ ี ใหม้ บี รรยากาศรองรบั บรรยํากําศตรงนคี้ อื บรรยากาศ ของจติ เรา จติ ทสี่ งบกวํา้ งกวํา่ ตวั จนเปน็ บรรยํากําศ จติ ทเี่ บํากวํา้ งกวํา่ ตวั จนเปน็ บรรยํากําศ จติ ทมี่ คี วํามสขุ
