Page 25 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาสภาวธรรม
P. 25
333
ขึ้นอีก เรําจะใช้จิตประเภทไหนในกํารรับรู้ ? ถ้ําควํามใสนี้ลดลง กํารรับรู้อํารมณ์เหล่ํานั้นมีเรําเข้ําไปเป็น ผู้รับรู้ ลองดูผลที่เกิดขึ้น สภําพจิตใจต่ํางกันอย่ํางไร ? นี่คือข้อพิสูจน์
ข้อสังเกตอย่ํางหนึ่งก็คือว่ํา เมื่อไหร่ก็ตํามที่มีเรําเป็นผู้รับรู้ กับ แค่มีควํามรู้สึกที่ใสทําหน้ําที่รับรู้ ผลที่เกิดขึ้นต่ํางกันอย่ํางไร ? อันไหนสบํายกว่ํา ? อันไหนควํามทุกข์เกิดได้ง่ํายกว่ํา ? อันไหนป้องกันควําม ทุกข์ได้ดีกว่ํา ? อันไหนป้องกันกิเลสได้ดีกว่ํา ? อันไหนไวต่อกิเลส ? นี่คือข้อพิสูจน์อย่ํางหนึ่งว่ํากํารที่เรํา รับรู้ด้วยจิตประเภทไหน สติเป็นอย่ํางไร ก็ส่งผลต่อกิเลสที่เกิดขึ้น ควํามทุกข์ที่เกิดขึ้นจะเปลี่ยนไปอย่ํางไร เพรําะฉะนั้น กํารจะเข้ําถึงธรรมะ/สภําวธรรมได้ง่ําย ถ้ําเรํายกจิตขึ้นสู่ควํามว่ํางได้ มําจับที่ควํามรู้สึกปุ๊บเขํา ก็ว่ํางแล้ว พอว่ํางปุ๊บ อยู่ที่ว่ําจะใช้จิตที่ว่ํางนี้ไปรับรู้อะไรต่อ
ทีนี้ พอจิตว่ํางแล้ว นิ่งนิดหนึ่ง อํากํารเกิดดับก็จะปรํากฏ มีอํากํารวูบวําบขึ้นมํา ไม่ว่ําจะเป็นเสียง เป็นอะไรก็ตํามเขําปรํากฏขึ้นมํา หน้ําที่เรําทําอะไร ? หน้ําที่เรําต้องเข้ําไปกําหนดรู้ถึงกํารเกิดดับของเขํา ต่อไป นี่ล่ะจะได้เจําะสภําวะได้ง่ํายขึ้น เข้ําถึงสภําวธรรมได้ง่ํายขึ้น แต่ต้องมีเจตนําที่จะรู้ควํามเป็นไปของ เขําโดยธรรมชําติ ไม่ใช่อยํากให้เขําเป็นอย่ํางนั้นอยํากให้เขําเป็นอย่ํางนี้ เรําอยํากเป็นคนที่มีจิตที่ว่ําง อยําก มีสติมํากขึ้น อยํากมีควํามสงบมํากขึ้น อันนั้นคือเป้ําหมํายใหญ่ แต่ขณะที่รู้อํากํารเกิดดับ อย่ําไปคิดว่ํา ต้องสงบ ให้รู้ว่ําเขําเปลี่ยนแปลงอย่ํางไร เกิดดับอย่ํางไร เพรําะอํากํารนี้สิ้นสุดลง สิ่งที่เรําปรํารถนําเขําก็จะ ตํามมํา คือจิตที่ตั้งมั่น สติที่แก่กล้ํา หรือควํามสงบ เขําก็จะปรํากฏขึ้นมําเอง
จริง ๆ แล้วควํามสงบมันเป็นขั้นตอนหนึ่งของสภําวธรรมที่เกิดขึ้น ที่ดีกว่ําควํามสงบก็คือควําม ตื่นตัว สติที่แก่กล้ําขึ้นที่ผ่องใสขึ้น ไม่ใช่ควํามสงบ แล้วจะเห็นเลยว่ําเมื่อไหร่ที่จิตมีควํามผ่องใสมีควําม ละเอียดอ่อน เรําจะรู้สึกสบํายกว่ําที่จะไปนั่งนิ่ง ๆ เงียบ ๆ สงบอยู่ ถํามว่ํา อันไหนดีกว่ํากัน ? อันนี้เรําจะ รู้เลยว่ํา อ๋อ! สงบก็เป็นอีกขั้นตอนหนึ่งของสภําวธรรม สภําพจิตที่เกิดขึ้นในชั่วขณะหนึ่ง แล้วต่อไปเขําก็ ตอ้ งเปลยี่ น เพรําะฉะนนั้ ถํา้ กํา หนดรแู้ บบนเี้ รําจะไมห่ ลงยดึ ตดิ กบั ควํามสงบ เรําจะเหน็ ถงึ สภําพจติ ทเี่ ปลย่ี น ไป ตัวนี้แหละจะทําให้ธรรมะเรําพัฒนําขึ้น พัฒนําขึ้น...
และสิ่งที่ต้องรู้เพื่อควํามพัฒนํายิ่ง ๆ ขึ้นไป เมื่อเรํารู้ว่ําเรําสํามํารถทําจิตให้ว่ํางได้ เอําจิตที่ว่ํางไป รับรู้อํารมณ์ต่ําง ๆ ได้ จงใช้บ่อย ๆ ให้เป็นวสี คําว่ํา “วสี” คือควํามชํานําญ ใช้บ่อย ๆ จนคล่อง อะไรขึ้น มําก็ใช้จิตที่ว่ํางรับรู้ อะไรขึ้นมําก็มําดูจิตตัวเองก่อน รู้สึกขึ้นมําปุ๊บ รักษําจิตตัวเอง อะไรปรํากฏขึ้นมําก็มํา ดูจิต จิตเรําเป็นอย่ํางไร จิตเรําเป็นอย่ํางไร จิตเรําเป็นอย่ํางไร... ถ้ําขุ่นมัวก็ดับ ไม่ดีก็ดับ อกุศลขึ้นมําก็ดับ ดับ ดับ ดับ... พร้อมที่จะละอกุศลที่เกิดขึ้น พร้อมที่จะยกจิตขึ้นมํา แล้วอีกอย่ํางหนึ่ง เมื่อเรํายกจิตขึ้นมํา จิตที่ว่ํางอย่ํางไม่มีตัวตน จิตที่ผ่องใส มําพิจํารณํารับรู้ถึงสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัวเรํา สังเกตดูว่ํา เรําเข้ําใจสิ่งนั้น มํากขึ้นไหม ?
เห็นดอกบัวเป็นดอกบัวหรือเปล่ํา ? เห็นดอกกุหลําบเป็นดอกกุหลําบหรือเปล่ํา ? หรือเห็นดอกบัว อยํากให้เป็นดอกกุหลําบ ? เห็นดอกดําวเรืองเป็นดอกดําวเรืองไหม ? นี่คือจิตที่ว่ํางจํากตัวตน เห็นในสิ่งที่ เขําเป็น แล้วเมื่อเห็นในสิ่งที่เขําเป็นแบบนั้น ถ้ําเรํายังอยํากให้ดอกดําวเรืองเป็นดอกบัวจะเป็นอย่ํางไร ? ถ้ํา