Page 93 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาสภาวธรรม
P. 93
401
อิสระ เดี๋ยวรู้นั่นรู้นี่บ้าง รู้นั่นบ้างนี่บ้างตามปกติตามธรรมชาติของเขา การที่เรามาสนใจอารมณ์หลักให้ กับจิต มีอารมณ์หลักให้กับจิตอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่เรามีลมหายใจเป็นตัวตั้ง เพราะเป็นการเพิ่มสมาธิ เป็น วิธีการเพิ่มให้สมาธิมากขึ้น ๆ เพื่อที่จะรู้ทันความอยาก ความปรารถนา ความต้องการของจิตนั้นอีกทีหนึ่ง ได้ชัดยิ่งขึ้น
แต่ถ้าเราปล่อยไปตามยถากรรมเหมือนตามไปรู้ ๆ มันรู้อะไร...ก็รู้ไป รู้อะไร...ก็รู้ไป ในบริบท หนึ่ง เป็นสิ่งที่ดีที่เราเห็นว่าจิตรับรู้อารมณ์หลากหลายมากมาย แต่ในอีกบริบทหนึ่งก็กลายเป็นว่าปล่อย ตามยถากรรม ไม่รู้ว่ารู้เพื่ออะไร รู้ทาไม รู้แล้วดีไม่ดีอย่างไร อันนี้ก็กลายเป็นว่าเป็นการรู้ที่ไม่ประกอบด้วย ปัญญา แล้วอีกอย่าง ถ้ารู้ไปอย่างนั้น รู้สลับสับเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ ไม่ได้มีเจตนาที่จะรู้ชัดถึงความเปลี่ยนไป สมาธิไม่แก่กล้าขึ้น ปัญญาความเฉียบแหลม ความละเอียด ความแยบคายในการรับรู้อารมณ์ที่เกิดขึ้นก็ ไม่ชัดเจน ได้แต่รู้ ๆ ๆ แล้วก็ตามอารมณ์นั้นไป รู้แล้วก็ตามอารมณ์นี้ไป เพราะธรรมชาติของจิตเรา ไม่มี อารมณ์อะไรปรากฏขึ้นมา เกิดความชอบ เกิดความยินดี เกิดความพอใจก็จะคล้อยตาม แล้วก็ทาสิ่งนั้น ๆ ทาไปเรื่อย ๆ กลายเป็นกายกรรม วจีกรรมที่ทาไปตามอารมณ์ ตามความอยาก
หรือทุกข์ถูกกิเลสตัวใดตัวหนึ่งครอบงา ก็เลยทาตามอย่างนั้นไป ทา ๆ ไป โดยที่ไม่รู้ว่าผลสาระ จริง ๆ ที่เกิดขึ้นนั้นเป็นอย่างไร มีประโยชน์หรือไม่มีประโยชน์ มีประโยชน์ในปัจจุบัน อนาคตมากน้อย แค่ไหน ปัจจุบัน อนาคตนี่นะ หมายถึงปัจจุบันขณะนี้ วันนี้ ปีนี้ ชาตินี้ อนาคตคือพรุ่งนี้ มะรืนนี้ เดือนหน้า ปีหน้า หรือชาติหน้า เป็นระยะยาวต่อไป นั่นคือสิ่งที่เราพึงพิจารณาให้ดี
เพราะฉะนนั้ การทมี่ สี ต.ิ ..อกี อยา่ งหนงึ่ การทเี่ รามสี มาธอิ ยกู่ บั ปจั จบุ นั อยกู่ บั อารมณห์ ลกั พอสมาธิ มากขึ้น สติมากขึ้น ธรรมชาติเขาจะจัดระเบียบของจิต ความคิด ความปรารถนาของตนเอง มีความสงบ มี สติ มีสมาธิมากขึ้น ความคิดก็จะเป็นระเบียบขึ้น ใครเป็นคนจัดระเบียบความคิด ตัวจิตเอง ตัวสติเองนี่ แหละ ตัวสติที่ประกอบด้วยสมาธิ มีสติมีสมาธิและมีปัญญา จึงจัดลาดับความคิดต่าง ๆ เรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เขาก็เรียบเรียงลาดับตรงนี้มากขึ้น พิจารณาอะไรสาคัญไม่สาคัญ จิตเราเมื่อเป็นระเบียบ เมื่อเป็น ระเบียบมีสมาธิ มีสติคิดเป็นระเบียบ ความวุ่นวายก็น้อยลง ความสับสนวุ่นวายของชีวิตก็ลดลง เพราะการ คิดอย่างเป็นระเบียบ คิดอะไรอย่างเป็นระเบียบปัญญาก็เกิดขึ้นมาได้ง่าย มีความชัดเจนในตัวเอง
เพราะฉะนั้นการปฏิบัติธรรมไม่ใช่แค่เรานั่งหลับตาเฉย ๆ ถ้าเรารู้ว่าอานิสงส์ที่เกิดขึ้นมาเขาเป็น อย่างนี้ ในชีวิตของเราถ้าเราไม่เป็นระเบียบ ก็จะมีความยุ่งเหยิงวุ่นวายไปหมด จะทาโน่นทานี่เหมือนความ คิดเยอะแยะมากมาย จะทาอะไรก็รู้สึกว่า ทาได้นิดหนึ่งแล้วก็เปลี่ยน นิดหนึ่งแล้วก็เปลี่ยน กลายเป็นว่า เหมือนคนมีสมาธิสั้น จิตใจไม่มั่นคง ขาดความอดทน รู้อะไรก็นิดเดียว ๆ เดี๋ยวก็ผ่าน ๆ ไป เพราะฉะนั้น การที่เรามีสติรู้อยู่กับปัจจุบัน มีสติรู้อยู่กับปัจจุบัน มีอารมณ์หลักอย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้นมา ทาให้สมาธิ เราตั้งมั่นขึ้น แล้วลองดูว่า ประโยชน์ที่เกิดขึ้นมาเป็นอย่างไร
จิตที่สงบ เราพิจารณาแบบนี้ จิตที่สงบ ความคิดเป็นระเบียบ แล้วเป็นประโยชน์กับชีวิตเราไหม มี ประโยชน์อะไรในการที่เราฝึกจิตของเราให้สงบ ให้ตั้งมั่น ในความคิดคิดอย่างเป็นระเบียบเป็นระบบ แล้ว
