Page 12 - วารสารมกราคม2564Final
P. 12
ตำมรอยธรรม :
ปัจจัยทางพุทธจิตวิทยา
ที่มีผลต่อความสุขในการปฏิบัติงาน
สมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี (ธงชัย ธมฺมธโช)
หลักพระพุทธศาสนา
ค�าว่า “ความสุข” เป็นค�ากลาง ๆ เราต้องนึกถึงว่าหลักธรรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะกล่าวถึง
ความสุขที่เป็นโลกุตตระ ความสุขที่เป็นโลกิยะ ก็เป็นความสุขที่เป็นเช่นนั้น ตามความสุขที่เป็นอยู่ของปุถุชน
ถือว่าเป็นค�าสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะเน้นให้เข้าใจเรื่อง ศีล สมาธิ ปัญญา คือการปฏิบัติ
ทางปัญญาทั้ง ๓ คือ คิด พูด ท�า จึงใช้ค�าว่า มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มโนเสฎฐา มโนมยา ใจเป็นใหญ่ ใจเป็น
อ�านาจ ใจเป็นประธาน จะพูดดีก็มาจากใจ จะพูดไม่ดีก็มาจากใจ จะกระท�าดีก็มาจากใจ กระท�าไม่ดีก็มาจาก
ิ
ี
ี
่
�
ิ
ั
ั
้
ี
่
ู
ุ
็
ุ
ิ
ื
่
่
ี
ิ
ี
ุ
่
ใจ ฉะนนคาว่า จตทดคอสงทถกต้อง แล้วกจะเป็นความสขแก่บคคลทปฏบต และบคคลทอย่รอบข้างของ
ู
บริษัท ฉะนั้นถามว่าจะเป็นปัจจัยทางพุทธจิตวิทยาที่มีต่อความสุขของพนักงาน บริษัท การบินไทย หรือไม่
ี
ถ้าคุณมีใจท่เป็นสัมมาทิฏฐิ คือความเข้าใจถูกต้อง สัมมาสังกัปปะ คือความใฝ่ใจถูกต้อง สัมมาวาจา คือ
การพูดจาถูกต้อง สัมมากัมมันตะ คือการกระท�าถูกต้อง สัมมาอาชีวะ คือการด�ารงชีพถูกต้อง สัมมาวายามะ
�
คือความพากเพียรถูกต้อง สัมมาสติ คือการระลึกประจาใจถูกต้อง สัมมาสมาธิ คือการต้งใจม่นถูกต้อง
ั
ั
อันนี้ก็จะเกิดความสุขอย่างแท้จริง
๑. “ความสุขในการท�างาน”
เม่อเข้าใจแล้ว ความสุขแท้มีอยู่แต่ในงาน เป็นคาพูดของหลวงพ่อพุทธทาสเคยพูดไว้ ส่วนใหญ่ทางานแล้ว
ื
�
�
เราจะบ่น แล้วเราจะพูด ซึ่งลักษณะการบ่นการพูด จะเป็นเรื่องของความทุกข์ ไม่ได้มองเห็นว่า หน้าที่การงาน
�
�
�
ี
ท่ตนเองทาแล้ว แท้จริงแล้วถ้าทาด้วยธรรมะ มีธรรมะในการทางาน ความสุขมันก็เกิดข้น เราต้องถาม
ึ
ตนเองว่า เราท�าด้วยศีล สมาธิ ปัญญา หรือไม่ คือ มีสติหรือเปล่า มีสัมปชัญญะหรือเปล่า ถ้าเราไม่มีสติ
ื
มองเห็นทุกข์ว่าเป็นทุกข์ มองเห็นอุปสรรคก็เป็นอุปสรรค มองเห็นการงาน มองเห็นเพ่อนฝูงไม่ถูกใจไม่ถูกอารมณ์
ี
ั
�
เราก็เป็นทุกข์ ทางานไม่ตามเป้าหมายท้งส่งและรับงานมา เราก็เป็นทุกข์ อย่างน้เราก็จะเป็นทุกข์ตลอด
ั
ี
เพราะเราไม่มีสติและสัมปชัญญะในการทางาน ก็ไม่ใช่การปฏิบัติธรรม ถ้าเรามีจิตท่ถือว่าการทางานท่ถูกต้อง
ี
�
�
ท�างานให้ดี ทั้งค�าสั่งและรับสั่งอย่างนี้ โดยที่เราไม่มีจิตคิดอิจฉาริษยาอย่างนี้เราก็มีความสุขในการท�างาน
๒. องค์ประกอบของความสุขในการท�างาน
เราจะทางานให้มีความสุข เราก็จะต้องมองว่าทุกอย่างเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เพ่อไม่ให้มีทิฏฐิมานะ
ื
�
�
ความคิดความเห็นของเราถูกต้อง ถ้าเรามีทิฏฐิในการทางาน ถามว่าทิฏฐิน้น เป็นสัมมาทิฏฐิหรือไม่
ั
เป็นสัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ หรือไม่
ถ้ามันไม่ใช่ มันก็จะมีทุกข์ ไม่มีความสุขในการท�างานฉันนั้น แต่ถ้าเรามีรอบข้างเราจะเป็นบุคคลต่างๆ นาๆ
ี
สารพัด รอบตัวเราจะเป็นหน้าท่การงานท่มาหลายพันธกิจหลายอย่าง ถ้าเราประกอบไปด้วยความเห็นท่ ี
ี
ถูกต้องมันก็มีความสุขในการท�างานนั้น เราก็จะไม่เป็นทุกข์ เรียกว่าคิดให้ถูกต้อง มีทิฏฐิให้ถูกต้อง
12
ปีที่ 45 ฉบับที่ 3 ประจ�ำเดือนมกรำคม 2564
