Page 3 - คิดนอกกรอบฉบับที่ 18-เมษายน 2563.indd
P. 3
3 วารสาร คิดนอกกรอบ ฉบับที่ 18 เดือนเมษายน 2563
ผู้ได้รับรางวัลมีชัย วีระไวทยะ สนับสนุนโดยมูลนิธิตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย
สาขาการพัฒนาสังคมชนบท ประจ�าปี 2562
นายแพทย์วรวิทย์ ตันติวัฒนทรัพย์ ผู้อ�านวยการ โรงพยาบาลอุ้มผาง จังหวัดตาก
ุ
่
ุ
�
็
ื
ุ
ั
้
ิ
ี
ี
้
ิ
ึ
สาเรจการศกษาจากคณะแพทยศาสตร์ มหาวทยาลยศรนครินทรวโรฒ รน 1 เมอปี 2534 และเลอกใชทนท่ รพ.อมผาง
ื
่
เป็นที่แรก เพราะได้ยินกิตติศัพท์ของความเงียบเหงา จึงคิดว่าถ้าครบ 1 ปี จะขอย้ายไปประจ�าที่โรงพยาบาลอื่น
แต่สุดท้ายคุณหมอก็ประจ�าที่โรงพยาบาลอุ้มผางมาเป็นเวลา 28 ปี
จนได้เป็นผู้อ�านวยการโรงพยาบาล
นพ. วรวิทย์ ได้ปลูกฝังและให้แนวคิดในการทางานให้แก่
�
บุคคลากรของโรงพยาบาลท่มุ่งเน้นให้ความสาคัญกับการ
ี
�
เป็นมนุษย์ท่บางคร้งต้องอยู่เหนือกฏเกณฑ์ต่างๆ ด้วย
ี
ั
อาเภออุ้มผาง จังหวัดตาก เป็นอาเภอท ี ่ ความยากลาบากของการเดินทาง ทีมแพทย์ท่น่ทุกคนจึง
�
�
ี
�
ี
ใหญ่ท่สุดของประเทศไทย การเดินทางเข้า พยายามเน้นการรักษาด้วยตนเอง และบ่อยคร้งท่ต้อง
ี
ี
ั
�
�
ี
อาเภอค่อนข้างลาบาก พ้นท่ส่วนใหญ่ของ ลงพ้นท่ทรกนดาร เพ่อเข้าไปทาการรักษาคนไข้ทไม่
ื
ี
ุ
ื
ื
�
ี
่
ั
อ�าเภอนี้เป็นป่าดิบชื้นและยังคงไม่มีถนน
สามารถเดินทางมาท่โรงพยาบาลได้ “ไม่ว่าจะคนไทย
ี
ยากจนบนที่ราบสูง กะเหรี่ยง เมียนมาร์ เมื่อเจ็บไข้ได้
ป่วย หากไม่มีใครรักษาก็ตาย เมื่อมาโรงพยาบาลไม่มี
เงิน หมอก็ต้องรักษา”
ื
ตอนปี 2539 มีปัญหาอหิวาตกโรค คนไข้ชายขอบเสียชีวิตเยอะ เราจึงต้องจัดการเร่องส้วมให้ถูก
สุขลักษณะก่อน เร่องเหล่าน้เป็นวิทยาศาสตร์ ทาไปแล้ว ผลก็จะ
ี
ื
�
ี
ี
ื
ออกมาทันที ผมและทีมเข้าไปรณรงค์ทาส้วมในพ้นท่กะเหร่ยงฝั่ง
�
ี
�
“มีหลายเคสที่เราภาคภูมิใจและผม ไทยและฝั่งเมียนมาร์ตรงข้ามอาเภออุ้มผาง ท่ได้รับผลกระทบ
เป็นหมอเองก็มีความสุข บางเคสมันก็ จากอหิวาตกโรค เราก็ท�าส้วมและน�้าประปาภูเขา ซึ่งก็สามารถ
รู้สึกเป็นสุขใจมากกว่านั้นบางเคสนี่มัน ควบคุมได้ภายในสามสัปดาห์
ประมาณสะใจเลย มันสะใจที่เราท�าได้นะ “ทุกวันนี้ชาวบ้านก็ยังคลอดลูกในป่าและมีปัญหาบาดทะยัก ผมมองว่า ชาวบ้านกะเหรี่ยง เมียนมาร์
ชีวิตเรามีประโยชน์ ความรู้สึกว่าเราตัวเอง ม้ง ท่น่นมีอะไรไม่เท่าคนอ่นเยอะ แล้วมันจะเป็นธรรมได้ยังไง ท่ผ่านมาการคลอดลูกบนดอยสูงจะม ี
ี
ั
ี
ื
มีประโยชน์ ค่อยสะสมท�าให้เรารู้สึกว่าชีวิต หมอต�าแยคอยช่วยเหลือ แต่หลายสิบปีที่แล้วพวกเขาไม่มีแม้กระทั่งมีดตัดสายสะดือ และไม่รู้จักการ
เรามีประโยชน์ ชีวิตเราไม่เหลวไหล เราไม่ ทาความสะอาด ทาให้เด็กติดเช้อเยอะต้องมารักษาท่โรงพยาบาล ก็เลยคิดวิธีเข้าไปสอนหมอตาแยชาว
ื
�
�
ี
�
ได้อยู่ทิ้งไปวันๆ เราช่วยคนอื่นได้”
กะเหรยงร้อยกว่าคนทาคลอด พร้อมท้งแจกกระเป๋าพยาบาล เราทามาหลายปีแล้ว ปัจจบนในเขต
ั
�
ุ
ี
่
ั
�
อุ้มผางที่ผมดูแลไม่มีใครตายแบบนางนากแล้ว ไม่มีโรคบาดทะยัก”
...เพราะผมเป็นหมอ สิ่งที่ต้องค�านึงถึง คือ เรื่องมนุษยธรรมมากกว่าอย่างอื่น เป็นจรรยาบรรณและวิชาชีพ
ิ
การแพทย์สาธารณสุข ทเราต้องช่วยเหลอไม่ว่าเขาเป็นเชอชาติไหน ในรัศมี 150 กโลเมตร โรงพยาบาลอ้มผาง
ุ
้
่
ื
ี
ื
ึ
�
ึ
คือท่พ่งหน่งเดียวของชาวบ้านเกือบ 70,000 ชีวิตในยามเจ็บป่วย โดยเกือบคร่งหน่งของจานวนน้ เป็นคนไทย
ี
ึ
ึ
ี
ตามกฎหมาย ในขณะที่มากกว่าครึ่งมีสถานะ เป็นบุคคลไร้รัฐ ไร้สัญชาติ ไม่มีตัวตนในทางกฎหมาย เส้นแบ่ง
�
ประเทศทาให้เร่องแบบน้เกิดข้น เพราะเส้นแบ่งประเทศมันมาทีหลัง คนพวกนี้เขาอยู่กันมาก่อน พอมีเส้นแบ่ง
ื
ึ
ี
ก็กลายเป็นคนไร้สัญชาติ...
“สิ่งส�าคัญอีกอย่างหนึ่งคือ ยา จากผลการศึกษาพบว่าคนไทยทั้งประเทศทิ้งยาเหลือใช้ปีหนึ่งหลายพัน
ล้านบาท ทิ้งไปก็ไม่เกิดประโยชน์แก่ใคร ผมก็เลยประกาศขอรับบริจาคทรัพยากรส่วนนี้ไม่ต้องใช้เงิน เรา
เอามาคัด มีถุงผ้าใส่ยาให้คนไข้กลับบ้าน แล้วให้น�ามาโรงพยาบาลด้วย เพื่อเช็คว่า กินยาถูกต้องไหม ใน
เดือนกันยายน 2562 มียาเหลือใช้ที่รับบริจาคเข้ามามูลค่ารวม 13 ล้านบาท หากยารายการมีมาก ก็จะ
ส่งให้โรงพยาบาลอื่นๆ กว่า 28 แห่ง”
