Page 74 - 14_การเขยนรายงานในหนาทตำรวจ_Neat

๖๗

กระทําผิดอยางนอยก็ตองสืบทราบวาเปนบานของพรรคพวกที่ผูตองหาหรือบานที่ผูตองหาอยูอาศัย
แตบางคดีไมจําเปนตองมีการคนบานเลย เชน จับคนรายไดในสาธารณสถานพรอมของกลางที่ลักไป

ºÑ¹·Ö¡¡Ò䌹¹Ñ鹨ÐࢌÒÁÒà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¤´ÕÍÒÞÒ ËÃ×Íã¹Ë¹ŒÒ·Õè¢Í§ตําÃǨ䴌 ò ¡Ã³Õ ¤×Í
๑. กรณีความผิดทางอาญายังไมเกิดขึ้น เนื่องจากตํารวจมิใชมีหนาที่เฉพาะดําเนินคดี

กับคนรายที่กอคดีขึ้นแลว จึงติดตามจับตัวมาดําเนินคดี หากแตยังมีหนาที่ปองกันมิไดคดีอาญา
เกิดขึ้นหรือมิใหลุกลามใหญโตตอไปอีกดวย ในการปองกันนั้น วิธีการอันหนึ่งที่ใชก็คือการคน

เมื่อคนแลวตองทําการบันทึกการคนนั้น ที่ทําการคนนี้ก็เพื่อคนหาสิ่งของซึ่งบุคคลครอบครองไว
จะใชในการกระทําความผิดหรือมีไวเปนความผิด เชน ตํารวจทําการสืบสวนทราบมาวาบาน ก.

มีคนแปลกหนาเขามามั่วสุมอยูเปนประจําไมปรากฏอาชีพ ตํารวจก็มีความเห็นวานาจะเปนคนราย
หรือพวกมิจฉาชีพมาจากถิ่นอื่น ถาเปนพวกมิจฉาชีพก็นาจะมีอาวุธที่ผิดกฎหมายดวย จึงเขาคนใน

บาน ก. เมื่อเขาคนก็ตองมีบันทึกการคนหรือกรณีที่มีชาวบานมากระซิบตํารวจวาเคยเห็น ก. พกพา
อาวุธปนในเวลากลางคืนอยูเปนประจํา ตํารวจขอตรวจสอบทางอําเภอหรือกองทะเบียนแผนกอาวุธปน
ก็ไมปรากฏวา ก. เคยไดรับอนุญาตใหมีอาวุธปนจึงเขาคนบาน ก. เพื่อหาอาวุธปน เปนตน

๒. กรณีความผิดทางอาญาเกิดขึ้นแลว กรณีนี้เมื่อคดีเกิดขึ้นตํารวจก็ตองแสวงหา
พยานหลักฐานตางๆ มาประกอบคดี เชน คนรายใชมีดแทง ก.ตาย การสืบสวนสงสัยวา ข.เปนคนแทง

แตตํารวจยังยึดมีดมาไมได ไมทราบวาอยูที่ใด ตํารวจก็ตองใชวิธีคนที่บานพักของ ข. หรือที่ ข.
มักจะไปพักอยูหรือในกรณีเปนคดีลักทรัพยตํารวจจับตัวคนรายที่ลักได แตไมไดทรัพยสินที่คนราย

ลักไป จุดที่ตํารวจมุงคนหาทรัพยสินก็คือบานของคนราย ก็โดยการคน หรือบางคดีที่มีเอกสาร
เกี่ยวของตํารวจก็ตองเสาะหามาก็โดยการคน และการคนเพื่อมุงหาสิ่งใดสิ่งหนึ่งอาจจะไปพบกับ

สิ่งอื่นที่ไมไดมุงจะคนแตเปนประโยชนตอคดีก็ได นอกจากนี้แลวการที่จะชวยบุคคลที่ถูก
หนวงเหนี่ยวกักขังโดยมิชอบก็ชวยออกมาไดโดยการคน เมื่อทําการคนก็ตองมีการบันทึกการคนทุกครั้งไป

เพื่อความมุงหมายดังกลาวแลวขางตน
ป.วิ.อาญา ไดแบงการคนไวเปน ๒ ลักษณะดวยกัน คือ คนโดยมีหมายคนกับคน

โดยไมตองมีหมายคน ทั้งนี้เนื่องจากบุคคลไดรับการคุมครองใหมีสิทธิในทรัพยสินของตน บุคคลอื่น
จะใชสิทธิใหกระทบกระเทือนหรือรบกวนสิทธิของเขาโดยไมสุจริตไมได ในเรื่องที่อยูอาศัยเจาของบาน

มีสิทธิหามไมใหบุคคลภายนอกเขาไปก็ได แตในบางครั้งบางคดีตํารวจจําเปนตองเขาไปทําการคน
ในบานของราษฎรซึ่งเปนที่รโหฐานเพื่อจะคนหาตัวคนรายหรือพยานหลักฐานตางๆ หากไมมี

กฎหมายใหอํานาจ ตํารวจเขาไปคนในบานเรือนราษฎรไดแลว ก็ไมมีทางที่จะไดตัวคนราย
ซึ่งหลบซอนอยูในบานหรือไมไดพยานหลักฐานมาประกอบคดี ป.วิ.อาญา จึงใหอํานาจตํารวจที่
จะเขาไปคนในบานของราษฎรได ซึ่งเรียกวาคนในที่รโหฐาน นอกจากนี้แลว กฎหมายยังมี

ขอบัญญัติพิเศษออกไปอีกในกรณีที่เรงดวนตํารวจสามารถเขาไปคนบานราษฎรโดยไมตองมีหมายคน

ก็ไดซึ่งเปนขอยกเวนจากหลักที่วาคนในที่รโหฐานจะตองมีหมายคน