Page 65 - LSDB huyen Xuan Truong

Tại Xuân Trường, chúng đưa Dương Văn An vốn là mật thám về
làm Tri phủ Xuân Trường để chống phá phong trào cách mạng
ở địa phương. Qua theo dõi, chúng đã bắt các đồng chí Nguyễn
Trường Thúy, Vũ Quý Huỳnh, Trần Ngọc Bảo và một số người
khác. Vụ bắt bớ này là một tổn thất lớn cho phong trào cách mạng
Xuân Trường. Cùng với việc bắt một loạt cán bộ lãnh đạo chủ chốt
ở địa phương, chúng cũng đã phát hiện được hoạt động của nhóm
báo “Dân cày” làng Hành Thiện. Trước tình hình đó, nhóm báo
“Dân cày” quyết định ra số báo cuối cùng (số 19), kỷ niệm ngày
Quốc tế Lao động 01/5/1931, rồi đình bản.

Mặc dù bị khủng bố gắt gao, song được tổ chức đảng giáo dục,
tuyên truyền nên phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân
không những không bị lắng xuống mà đôi khi còn bùng lên mạnh mẽ.

Năm 1931, nông dân Xuân Trường mất mùa nặng, gặp rất
nhiều khó khăn trong đời sống. Nhiều nơi trong huyện, nông
dân đã viết đơn lên phủ, huyện, đề nghị chính quyền tay sai
giảm thuế, nhưng chính quyền địa phương vẫn không giải quyết
những nguyện vọng và yêu cầu chính đáng đó. Vì vậy, Huyện ủy
chủ trương phát động nông dân đứng dậy đấu tranh với quy mô,
phạm vi khá rộng lớn, đề ra các yêu sách cụ thể như: giảm thuế
thân, giảm và khất thuế điền, chống phụ thu lạm bổ, chống đàn
áp, chống trả thù những người hoạt động chính trị...

Theo kế hoạch, đồng chí Nguyễn Doãn Chấp về Hội Khê Ngoại,
đồng chí Phạm Ry về Thọ Nghiệp, Tự Lạc trực tiếp chỉ đạo cuộc
đấu tranh.

Sáng ngày 26/7/1931, sau khi nghe tiếng trống lệnh, một bộ
phận nông dân 2 xã Lạc Nghiệp, Hội Khê Ngoại đã nhất tề kéo
lên Tòa Công sứ Nam Định đưa các kiến nghị. Cùng lúc đó, gần
100 người ở Hội Khê Ngoại kéo đến chợ Trung Thành (nay thuộc
Hải Vân - Hải Hậu) nói những yêu sách trên, được Nhân dân
trong chợ hưởng ứng, khiến tên phó lý hoảng hốt phải van xin
bà con giải tán để khỏi liên lụy; khi đoàn biểu tình kéo đến cổng
chợ thì bị lính phủ ra khủng bố, đàn áp. Trước sức mạnh của
Nhân dân, chúng phải nhượng bộ hứa giảm mỗi suất đinh 0,2 đồng,

64