Page 83 - LSDB huyen Xuan Truong

Ở huyện, các hoạt động đã rút vào bí mật và vẫn hiệu quả, trong
khi đó ở một số địa phương trong tỉnh, do thiếu kinh nghiệm nên
hoạt động còn lộ liễu, chủ quan. Chiều ngày 21/4/1940, khi một
số báo chí cách mạng vừa được chuyển tới cơ quan Tỉnh ủy thì
mật thám ập vào, bắt 3 cán bộ chủ chốt và 1 liên lạc của Tỉnh ủy.

Trong số những người bị bắt lần đó có Nguyễn Văn Dương (Bí
thư Tỉnh ủy), Nguyễn Văn Ty (Duy Ty, Tỉnh ủy viên) đã phản
bội, khai báo về bí mật của tổ chức với địch . Căn cứ lời khai
(1)
của Dương và Ty, ngay đêm đó, chúng mai phục bắt tiếp đồng
chí Tỉnh ủy viên cuối cùng. Sáng hôm sau (22/4/1940), chúng
kéo về vây bắt cơ quan in báo “Tiến lên” ở Thọ Vực, thu máy
chữ, phương tiện in thạch và nhiều báo chí, tài liệu. Đồng chí
Ngô Duy Phớn (Bí thư Liên Tỉnh ủy C), đồng chí Vũ Đức Mâu
và một số đảng viên đã bị địch bắt tại chỗ. Địch đã dùng nhiều
cực hình tra tấn dã man kết hợp với mua chuộc, ly gián để khai
thác tin tức về tổ chức cách mạng. Đồng chí Ngô Duy Phớn bị
chúng đánh rất dã man, hy sinh ngay tại Sở Mật thám; đồng chí
Vũ Đức Mâu bị đày đi Côn Đảo; các đồng chí khác bị xử tù từ 3
đến 6 tháng.

Tháng 9/1940, Nhật nhảy vào Đông Dương, Nhân dân Việt
Nam phải chịu hai tầng áp bức của Nhật - Pháp, đời sống vô cùng
cực khổ.

Cuối năm 1940, địch tiếp tục tiến hành các cuộc vây ráp liên
miên ở Nam Định và các tỉnh trong Liên Tỉnh ủy C. Phong trào
cách mạng tại Xuân Trường lâm vào tình thế cực kỳ khó khăn.
Riêng ở Lạc Nghiệp, chúng cho lính vây ráp, bắt đi 17 đảng viên
và quần chúng trung kiên, trong đó có đồng chí Phạm Bổng (Bí
thư Chi bộ), đồng chí Phạm Ry và cụ Chuyên. Sau đó, vì không có
bằng chứng để kết tội, chúng buộc phải thả những người bị bắt,
ở huyện Xuân Trường chỉ còn một số đảng viên và quần chúng
cách mạng ở Lạc Nghiệp. Các tổ chức quần chúng trong huyện
do thiếu cán bộ lãnh đạo nên cũng tan vỡ dần, phong trào cách
mạng tạm thời lắng xuống.

(1) Lịch sử Đảng bộ tỉnh Nam Định (1930 - 1975), sđd, tr.151.
82