Page 4 - KİMYANIN TEMEL KURALLARI AYŞE ASLAN ÇAKIR
P. 4
MOL KAVRAMI
Bilim insanları atom, molekül gibi çok küçük kimyasal türleri ölçmek ve gerekli
hesaplamaları yapmak için mol adı verilen bir kavram geliştirmişlerdir.
Uluslararası birim sistemine (SI) göre 12 g karbon-12 izotopunun içerdiği atom sayısı kadar
tanecik (atom, molekül, iyon veya diğer tanecikler) içeren madde miktarına mol denir.
1 mol 6,02x1023 sayısına karşılık gelir.
Mol kavramı sayesinde sayılamayacak büyüklükteki kavramlar sayılabilecek birimlerle ifade
edilmiş olur.
Nasıl ki bir düzine, 12 sayısına; bir deste, 10 sayısına karşılık geliyorsa 1 mol de 6,02x1023
sayısına karşılık gelir.
6,02x1023 sayısına Kimya bilimine katkısı çok olan bilim insanı Amedeo Avogadro’nun
anısına Avogadro sayısı denir, NA ile gösterilir.
1 mol (6,02×1023 tane) maddenin gram cinsinden kütlesine mol kütlesi veya mol ağırlığı
denir. Birimi g/mol’dür.
Aşağıda bazı maddelerin mol kütlesi, mol sayısı ve tanecik sayıları arasındaki ilişkiler
verilmiştir:
1 mol C atomu = 6,02x1023 tane C atomu =12 gram C atomudur.
1 mol Au atomu = 6,02x1023 tane Au atomu = 197 gram Au atomudur.
1 mol O2 molekülü = 6,02x1023 tane O2 molekülü = 32 gram O2 molekülüdür.
1 mol H2O molekülü = 6,02x1023 tane H2O molekülü = 18 gram H2O molekülüdür.
1 mol H2SO4 = 2 mol H atomu + 1 mol S atomu + 4mol O atomu vardır.
1 mol H2SO4 =2.NA tane H atomu + 1.NA tane S atomu + 4.NA tane O atomu vardır.
BAĞIL ATOM KÜTLESĠ
Bir atom kütlesinin karbon kütlesine kıyaslanması ile bulunan sayıya bağıl atom kütlesi
(ağırlığı) denir.
Bağıl atom kütlesi kıyaslama sonucunda bulunan bir oran olduğu için birimi yoktur. Kütle
spektrometresi kullanılarak ölçülür.
Bağıl atom kütlesine benzer şekilde, moleküler bileşikler için bağıl molekül kütlesi, iyonik
bileşikler için bağıl formül kütlesi ifadeleri kullanılır.
CO2’in bağıl molekül kütlesi: 44,
4
