Page 117 - Gramatyka francuska Grevisse_biblioteka nauczyciela pełna
P. 117

3. Przymiotnik



                          2.  Tout przed nazwą miejscowości pozostaje nieodmienny, bez względu na to, czy odnosi się
                            do jego mieszkańców, czy do samej miejscowości:
                                Tout Rome remarquait qu’il semblait heureux. (A. Maurois)
                                (Cały Rzym spostrzegł, iż wyglądał on na szczęśliwego.)
                                Tout Thèbes sait ce qu’elle a fait. (J. Anouilh)
                                Dans tout Venise.


                          Z  kolei  przed  nazwami  miejscowości  rodzaju  żeńskiego  (ale  nie  w  odniesieniu  do  jej
                          mieszkańców) czasem używa się formy żeńskiej toute:
                                Toute Rome, par ses monuments, excite notre admiration.

                        b)  Tout jest zaimkiem przymiotnym nieokreślonym (w rodzaju męskim liczby mnogiej
                          przyjmuje formę tous):
                           o
                          1  W znaczeniu  „wszyscy bez wyjątku”:
                                Tous les hommes sont mortels. (Wszyscy ludzie muszą umrzeć.)
                           o
                          2  W znaczeniu  „każdy”:
                                Le mythe de Prométhée est un de ceux qui nous rappelleront que toute mutilation de
                                l’homme ne peut être que provisoire. (A. Camus) (Mit o Prometeuszu jest jedną z tych
                                przypowieści, które przypominają nam, iż każde okalecznie człowieka jest jedynie
                                tymczasowe.)
                           o
                          3  Gdy  odnosi  się  do  rzeczownika  lub  zaimka  znajdującego  się  w  tym  samym
                            zdaniu (w rodzaju męskim liczby mnogiej spółgłoska s jest wymawiana):
                                Ils ne mouraient pas tous [tus]. (J. de La Fontaine) (Nie wszyscy umierali.)
                                Les journées se passèrent toutes ainsi [tut(ə)zɛ̃si]. (Akademia Francuska)
                                Nous tous [tus].

                        W funkcji zaimka:
                        Tout może być zaimkiem nieokreślonym i w rodzaju męskim liczby mnogiej przyjmuje
                        formę tous (z wymawianą spółgłoską s), gdy odnosi się do jednego lub więcej rze-
                        czowników bądź zaimków użytych wcześniej, a także kiedy nie odnosi się do żadnego
                        z wcześniej użytych rzeczowników lub zaimków i oznacza „wszystko, wszyscy”:
                                Il fut fêté par ses concitoyens, tous vinrent au-devant  de lui.  (Akademia  Francuska)
                                (Współobywatele świętowali na jego cześć, wszyscy przybyli przed jego oblicze.)
                                Tout passe, tout casse, tout lasse, tout s’efface. (L. Chedid)
                                On forcera l’avenir à tout reprendre, à tout refaire. (P. Vadeboncœur)

                        W funkcji rzeczownika:
                        Tout jest rzeczownikiem, gdy oznacza „zamknięty zbiór przedmiotów” oraz jest po-
                        przedzony rodzajnikiem lub innym określeniem; w liczbie mnogiej przyjmuje formę
                        touts:
                                Le tout est plus grand qu’une de ses parties. (Całość jest większa niż każda z jej części.)
                                Plusieurs touts distincts les uns des autres. (Akademia Francuska)







                                                                                            117
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122