Page 255 - Sprawdź swój polski Baza zadań testowych

oBjaśnienia odpowiedzi do Bazy zadaŃ TeSTowycH

6. Musisz dolać jeszcze __________ zimnej wody.

a) półtorej szklanki c) półtorej szklance
b) półtora szklanki d) półtora szklance
a) Odpowiedź półtorej szklanki (liczebnik ułamkowy, r. ż. + rzeczownik, D. lp. r. ż.) jest poprawna, gdyż forma
półtorej (= jedna i pół) łączy się zawsze z rzeczownikiem rodzaju żeńskiego w dopełniaczu. Orzeczenie wystę-
puje w lp. r. n., np. Półtorej godziny minęło bardzo szybko. Jeżeli przed liczebnikiem półtora/półtorej występują
przyimki, nie wpływają one na formę określenia, np. kontrakt na półtora roku, po półtorej godziny. Wyjątkiem
jest połączenie przed półtora rokiem, zachowujące rząd przyimkowy.
b) Odpowiedź półtora szklanki (liczebnik ułamkowy, r. m./r. n. + rzeczownik, D. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż brak
zgodności między liczebnikiem i rzeczownikiem w rodzaju.
c) Odpowiedź półtorej szklance (liczebnik ułamkowy, r. ż. + rzeczownik, C./Ms. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż liczeb-
nik półtora/półtorej wymaga rzeczownika w dopełniaczu.
d) Odpowiedź półtora szklance (liczebnik ułamkowy, r. m./r. n. + rzeczownik, C./Ms. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż
brak zgodności między liczebnikiem i rzeczownikiem w rodzaju. Liczebnik półtora/półtorej wymaga rzeczownika w do-
pełniaczu.

7. __________ w wypadku udzielono pierwszej pomocy.

a) Dwóch rannych c) Dwojga rannych
b) Dwoma rannymi d) Dwojgu rannym

a) Odpowiedź dwóch rannych (liczebnik główny, D./B./Ms. + rzeczownik, D./Ms. lm. r. męskoosobowy lub niemęsko-
osobowy, B. r. męskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik udzielić ma już dopełnienie w dopełniaczu (pierwszej
pomocy) i nie łączy się z dopełnieniem w bierniku .
b) Odpowiedź dwoma rannymi (liczebnik główny, N. + rzeczownik, N. lm. r. męskoosobowy lub niemęskoosobowy)
jest niepoprawna, gdyż czasownik udzielić nie łączy się z dopełnieniem w narzędniku.
c) Odpowiedź dwojga rannych (liczebnik zbiorowy, D. + rzeczownik, D./Ms. lm. r. męskoosobowy lub niemęskooso-
bowy, B. r. męskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik udzielić ma już dopełnienie w dopełniaczu (pierwszej
pomocy).
d) Odpowiedź dwojgu rannym (liczebnik zbiorowy, C. + rzeczownik, C. lm. r. męskoosobowy lub niemęsko-
osobowy) jest poprawna, gdyż czasownik udzielić (= użyczać czegoś, służyć czymś) łączy się z dopełnieniem w ce-
lowniku (kto? udziela czego? komu?). Liczebniki zbiorowe w połączeniu z rzeczownikami męskoosobowymi
wskazują, że chodzi o towarzystwo złożone z mężczyzn i kobiet, np. siedmiu studentów (tylko panowie), sied-
mioro studentów (panie i panowie).

8. Brakuje mi tylko __________ setnych do średniej, za którą można otrzymywać
stypendium.

a) pięć c) czterem
b) pięciu d) czterema

a) Odpowiedź pięć (M./B. lm. r. niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik brakować nie łączy się z pod-
miotem w mianowniku i dopełnieniem w bierniku.
b) Odpowiedź pięciu (D./C./N./Ms. lm. r. niemęskoosobowy; wszystkie przypadki r. męskoosobowy) jest po-
prawna, gdyż czasownik brakować (= nie wystarczać; odczuwać czyjąś nieobecność, niedostatek czegoś) łączy się
z dopełniaczem (komu? czemu? brakuje kogo? czego?). W zdaniach, w których mowa o braku, ubywaniu czy
przybywaniu czegoś, dopełniacz pełni funkcję podmiotu, np. Nie ma już ładnej pogody. Przybywało mi siwych
włosów. Ubywało jej sił. Brakowało mu cierpliwości.
c) Odpowiedź czterem (C. lm. r. męskoosobowy i niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik brakować
ma już dopełnienie w celowniku (mi).

493