Page 180 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl

PODRÓŻE PO POLSCE

Z KART HISTORII

POCZĄTKI RABKI
Nazwa Rabka po raz pierwszy użyta została w dokumencie Bolesława V Wstydliwego
z 1254 roku. Dokument ów dotyczył klasztoru Cystersów ze Szczyrzyca i potwier-
dzał, iż jest on właścicielem tych terenów. W ówczesnych materiałach doszukać się
można informacji o tym, że znane były już wtedy właściwości rabczańskich solanek.
Także nazwy używane już w XIII wieku, takie jak np. rzeka Słonka, świadczą o tym,
że już wtedy sole były dobrem wydobywanym w Rabce. Klasztor Cystersów w la-
tach 30. XIV wieku został pozbawiony większości praw do dóbr na Podhalu, w tym
do terenów rabczańskich. Do pierwszej lokacji wsi doszło w roku 1364, kiedy to
Kazimierz III Wielki nadał Mikołajowi z Uścia przywilej lokacji Rabki na prawie
magdeburskim. Miejscowość Rabka ulokowana była między rzekami Rabą, Łętow-
nią, Kasinką i Słonką.
www.sztetl.org.pl

doszukać się − doszperać się; znaleźć
lokacja − w XII–XIV w.: zakładanie wsi lub miasta; wieś lub miasto założone w ten sposób
potwierdzać − stwierdzić lub poświadczyć prawdziwość, wiarygodność albo istnienie czegoś
pozbawiony − wolny od czegoś, nieposiadający czegoś
przywilej − akt monarchy nadający pewnym osobom lub stanom określone uprawnienia lub
uchylający w stosunku do nich prawo powszechne
świadczyć − być potwierdzeniem czegoś
właściwości − to, co jest charakterystyczne dla danej osoby lub rzeczy; cecha tego, co właściwe,
odpowiednie
XII. Przedstaw, jak doszło do powstania wsi Rabka.

Święto Zwyków Wielkanocnych to widowisko etnograficzne organizowane przez Muzeum
Regionalne im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju i Dziecięcy Zespół Regionalny Robcusie.
Nawiązuje do tradycji poświęcenia pokarmów i prezentuje dawne zwyczaje z okresu Wiel-
kiego Tygodnia. Odtwarzane jest chodzenie ze śmiertecką w czwartą niedzielę Wielkiego
Postu. Dziewczęta z ubogich domów obnosiły wówczas po wsi śmiertkę – słomianą kukłę
odzianą w białe szaty i okazywały ją gospodyniom, dla których wygłaszały orację, za którą
domagały się jajek.
Źródło: Źwww.perlypolski.pl/miasta-i-wsie/ciekawostka/149-rabka-
zdroj/297/90-swieto-zwykow-wielkanocnych

XIII. Zastanów się nad znaczeniem podkreślonych w tekście słów. Zastąp je synonimami.

LEGENDY POLSKIE
RABKA Przed wielu laty pewien zamożny kupiec podążał na Węgry traktem handlowym w oko-
KOŚCIÓŁEK ŚW. KRZYŻA NA GÓRZE PIĄTKOWEJ W CHABÓWCE

licach Rabki. Ubrany był w bogaty strój, przepasany pięknym srebrnym pasem z wielką
futrzaną czapką na głowie. Jego wygląd wzbudzał wśród okolicznych wieśniaków wielkie
zainteresowanie i prawdziwy zachwyt.

178