Page 32 - Nabız Sayı1

kan morluklar olması durumunda dikkatli olmakta fayda var. Morluklar, kemik iliğinin lösemik
hücreler tarafından tutulmasına bağlı olarak kanı pıhtılaştıran ana hücrelerin baskılanmasından
kaynaklanır. Hastalık devam ettiği sürece birkaç gün içerisinde vücudun farklı bölgelerinde mor-
luklar oluşmaya devam eder.

Kemik ağrısı: Çocukların kol, bacak, kalça kemiği gibi vücudunun her bölgesinde ağrı
olabilir. Bu yüzden sıklıkla romatizma hastalığıyla karıştırılır. Uzun süre yanlışlıkla ro-
matizma tedavisi görüp daha sonra lösemi tanısı alan hastalar az değildir. Uzayan ek-
lem ağrılarında mutlaka bir kan tahlili yapılarak lösemi varlığı sorgulanmalıdır. Özel-
likle kemik ağrısına eşlik eden kansızlık ve kilo kaybı da varsa testler asla ihmal edilmemelidir.
Küçük çocuklarda ağrı şikayetlerini dile getirmese bile aile eğer topallama ya da aksama varsa,
ağrılı bölge üzerine basamıyorsa ya da gece uyurken o bölgenin üzerine yattığında ağlayarak
kalkıyorsa dikkatli olunmalıdır.

Kanamalar: Kanamalar mutlaka önemsenmelidir. Gece hiçbir şikayeti olmadan yatan
bir çocuk sabah ciddi kanama ile uyanabilir. Boğazdan gelen ve ağızda biriken kanama-
lar olabilir. Bazen daha az kanama bulguları olabilir. Burun kanaması, dışkıda kanama,
siyah dışkılama ve diş eti kanamalarına dikkat edilmelidir. Diş etinde sıklıkla birden
bire kanama olabileceği gibi diş fırçalama esnasında da çok daha şiddetli bir hal alabilir.

Bezeler: Vücudun hemen hemen her bölgesinde lenf bezleri vardır. Tüm lösemili çocuklarda
boyun, koltuk altı, kasık olmak üzere her yerdeki bezeler büyüyebilir. Karın içerisindeki bezeler
büyüyünce karın ağrısı yapabilir.

Bu belirtilere karşı çok dikkatli olmalı, minik yavrularımıza karşı hassasiyetle yaklaşmamız ge-
32 rekir. Tedavisinden bahsedecek olursak;

LÖSEMİNİN TEDAVİSİ
Tedavi öncelikle genel durumun düzeltilmesi yöntemleri ile başlar. Bu safhada kan veya kanın
içindeki özel hücrelerini donörlerden (gönüllü kan verici kişi) alınarak lösemili hastaya verilme-
si, enfeksiyon mevcutsa gerekli mücadelelerin yapılması, böbreklerin, karaciğer ve kalbin kemo-
terapi ilaçlarının yan etkilerinden korunma önlemlerinin alınması çok önemlidir.

Ayrıca hastaların ve ailelerin hastalık hakkında bilgilendirilmesi, löseminin umutsuz değil, ter-
sine iyi bir tedavi ve moral desteği ile lösemide %85’lere varan oranda iyileşmenin sağlandığının
açıklanması tedavinin ikinci basamağıdır.

Tedavi yüksek doz, birbirinden farklı en az 6 çeşit ilacın 4-6 hafta içerisinde damardan ve ağız-
dan verilmesidir. Burada amaç, blast adı verilen kötü huylu ana hücrelerin yok edilmesidir.
Ancak bu kemoterapi ilaçları, maalesef yalnızca kötü hücreleri etkilememekte, vücudumuzun
iyi, faydalı hücrelerini de yok etmektedir. Bu nedenle, çocuklarımızın saçları dökülmekte, ağızla-
rında, bağırsaklarında yaralar açılmakta, halsizleşmektedirler. Yine, vücudumuzu enfeksiyonlara
karşı koruyan savunma hücreleri de ilaçlarla yok edildiğinden bağışıklık sistemi yıkılmakta, en
ufak bir mikrop, hastalık etkeni dahi tüm vücuda yayılıp ağır ateşli enfeksiyonlara neden olmak-
tadır.

Bu nedenle lösemili çocuklarımız etraflarındaki insanlardan, havadan, sudan mikrop almamak
ve korunmak için maske takmaktadırlar.