Page 81 - Thai Heritage from Space_ebook
P. 81
กรุงเทพฯ...เมืองประวัติศำสตร์
ป้อม
ป้อมปราการที่สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และป้อมปราการที่สร้างมาก่อน
กรุงรัตนโกสินทร์ ใช้ประโยชน์ในการป้องกันพระนคร เป็นสิ่งที่ควรค่าในการอนุรักษ์ สะท้อนถึงภูมิปัญญาการสร้างบ้าน
ป้อมวิไชยประสิทธิ์ แปงเมืองของบูรพกษัตริย์ไทยสมัยนั้น
แผนที่กรุงเทพฯ รศ. ๑๑๕ จัดท�ำโดย กรมท�ำแผนที่
ป้อมวิไชยประสิทธิ์
ตั้งอยู่ในบริเวณกองบัญชำกำรกองทัพเรือ พระรำชวังเดิม ถนนอรุณอมรินทร์เขตบำงกอกใหญ่
กรุงเทพมหำนคร ด้ำนทิศเหนือของคลองบำงหลวง (คลองบำงกอกใหญ่) อยู่ในควำมดูแลของกองทัพเรือ ใช้เป็น
ที่ยิงสลุตในพระรำชพิธีส�ำคัญ
13 ํ 44’ N
100 ํ 29’ E
โรงเรียนราชินี
กองบัญชาการกองทัพเรือ
N
13 ํ 44’ N
100 ํ 29’ E 50 km.
แผนที่กรุงเทพฯ รศ. ๑๑๕ บริเวณป้อมวิไชยประสิทธิ์ © DigitalGlobe_2011
แผนที่ของหลุยส์ ฟรังซัวส์ แสดงสองฝั่งแม่น�้ำเจ้ำพระยำ
ให้เห็นบริเวณที่ตั้งป้อมวิไชยประสิทธิ์
และป้อมเล็กฝั่งตะวันออก
ป้อมวิไชยประสิทธิ์
เดิมเรียกว่ำ “ป้อมบำงกอก” เป็นป้อมส�ำคัญในกำร
ป้องกันข้ำศึกทำงเรือตำมล�ำน�้ำสมัยพระนครศรีอยุธยำ ป้อมวิไชยประสิทธิ์
เป็นรำชธำนี ตำมแผนที่แสดงให้เห็นว่ำป้อมเป็น วิชเยนทร์ (คอนสแตนติน ฟอลคอน) และเดอร์ลำมำ แผนผังป้อมปีกกำแบบประเทศตะวันตก ออกแบบ
ส่วนของมุมก�ำแพงด้ำนทิศตะวันออกเฉียงใต้ล้อมรอบ วิศวกรชำวฝรั่งเศสเป็นผู้ออกแบบ สร้ำงป้อมปีกกำตำม โดย เดอร์ลำมำ พ.ศ. ๒๒๒๓ แสดงให้เห็นป้อมบำงกอก ทำงเหนือ
ของปำกคลองบำงหลวง (คลองบำงกอกใหญ่) และป้อมเล็ก
เมืองบำงกอกที่สร้ำงขึ้นภำยหลังขุดคลองลัดบำงกอก อย่ำงประเทศตะวันตกแทนป้อมบำงกอกเดิมแต่ไม่ได้สร้ำง บนฝั่งตรงข้ำมแม่น�้ำเจ้ำพระยำด้ำนทิศตะวันออก (บริเวณโรงเรียน
ในสมัยสมเด็จพระเจ้ำชัยรำชำธิรำช มีป้อมเล็กตั้งอยู่ ในสมัยสมเด็จพระเจ้ำตำกสินมหำรำชทรงปรับปรุงป้อม รำชินีในปัจจุบัน) แต่เกิดกรณีพิพำททหำรฝรั่งเศสเข้ำยึดครอง
บนฝั่งตรงกันข้ำมแม่น�้ำเจ้ำพระยำ (ที่ตั้งโรงเรียนรำชินี) พร้อมพระรำชทำนนำมใหม่ว่ำ “ป้อมวิไชยประสิทธิ์” และถูกทหำรไทยท�ำลำยลงในสมัยสมเด็จพระเพทรำชำ ป้อม
บำงกอก ภำยหลังเปลี่ยนชื่อเป็น ป้อมวิไชยประสิทธิ์
ในสมัยสมเด็จพระนำรำยณ์มหำรำชทรงด�ำริให้เจ้ำพระยำ
l 67 67
