Page 11 - 012สังคมศึกษา-สค21001

3

เรื่องที่ 1 ลักษณะทางภูมิศาสตรกายภาพของประเทศในทวีปเอเชีย

1.1 ที่ตั้งและอาณาเขต ทวีปเอเชียเปนทวีปที่มีขนาดใหญที่สุดในโลก มีพื้นที่ประมาณ 44,648,953
ลานตารางกิโลเมตร มีดินแดนที่ตอเนื่องกับทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกา แผนดินของทวีปยุโรปกับทวีปเอเชีย

ที่ตอเนื่องกัน เรียกรวมวา ยูเรเชีย พื้นที่สวนใหญอยูเหนือเสนศูนยสูตรมีทําเลที่ตั้งตามพิกัดภูมิศาสตร คือ
จากละติจูด 11 องศาใต ถึงละติจูด 77 องศา 41 ลิปดาเหนือ บริเวณแหลมเชลยูสกิน (Chelyuskin)

สหพันธรัฐรัสเซีย และจากลองจิจูดที่ 26 องศา 04 ลิปดาตะวันออก บริเวณแหลมบาบา (Baba) ประเทศตุรกี

ถึงลองจิจูด 169 องศา 30 ลิปดาตะวันตก ที่บริเวณแหลมเดชเนฟ (Dezhnev) สหพันธรัฐรัสเซีย โดยมีอาณา-
เขตติดตอกับดินแดนตาง ๆ ดังตอไปนี้

ทิศเหนือ จรดมหาสมุทรอารกติก มีแหลมเชลยูสกินของสหพันธรัฐรัสเซียเปนแผนดินอยูเหนือสุด

ที่ละติจูด 77 องศาเหนือ
ทิศใต จรดมหาสมุทรอินเดีย มีเกาะโรติ (Roti) ของติมอร-เลสเต เปนดินแดนอยูใตที่สุดที่ละติจูด 11

องศาใต

ทิศตะวันออก จรดมหาสมุทรแปซิฟก มีแหลมเดชเนฟของสหพันธรัฐรัสเซียเปนแผนดินอยูตะวันออก
ที่สุด ที่ลองจิจูด 170 องศาตะวันตก

ทิศตะวันตก จรดทะเลเมดิเตอรเรเนียนและทะเลดํา มีทิวเขาอูราลกั้นดินแดนกับทวีปยุโรป และมี
ทะเลแดงกับคาบสมุทรไซไน (Sinai) กั้นดินแดนกับทวีปแอฟริกา มีแหลมบาบาของตุรกีเปนแผนดิน

อยูตะวันตกสุด ที่ลองจิจูด 26 องศาตะวันออก

1.2 ลักษณะภูมิประเทศ ทวีปเอเชียมีลักษณะภูมิประเทศแตกตางกันหลายชนิดในสวนที่เปน

ภาคพื้นทวีป แบงออกเปนเขตตาง ๆ ได 5 เขต คือ

1) เขตที่ราบต่ําตอนเหนือ เขตที่ราบต่ําตอนเหนือ ไดแก ดินแดนที่อยูทางตอนเหนือของทวีปเอเชีย
ในเขตไซบีเรีย สวนใหญอยูในเขตโครงสรางแบบหินเกา ที่เรียกวา แองการาชีลด มีลักษณะภูมิประเทศ

เปนที่ราบขนาดใหญ มีแมน้ําออบ แมน้ําเยนิเซและแมน้ําลีนาไหลผาน บริเวณนี้มีอาณาเขตกวางขวางมาก
แตไมคอยมีผูคนอาศัยอยู ถึงแมวาจะเปนที่ราบ เพราะเนื่องจากมีภูมิอากาศหนาวเย็นมากและทําการ

เพาะปลูกไมได

2) เขตที่ราบลุมแมน้ํา เขตที่ราบลุมแมน้ํา ไดแก ดินแดนแถบลุมแมน้ําตาง ๆ ซึ่งมีลักษณะ
ภูมิประเทศเปนที่ราบและมักมีดินอุดมสมบูรณเหมาะแกการเพาะปลูก สวนใหญอยูทางเอเชียตะวันออก เอเชียใต

และเอเชียตะวันออกเฉียงใต ไดแก ที่ราบลุมฮวงโห ที่ราบลุมแมน้ําแยงซีเกียงในประเทศจีน ที่ราบลุมแมน้ําสินธุ

ที่ราบลุมแมน้ําคงคาและที่ราบลุมแมน้ําพรหมบุตรในประเทศปากีสถาน อินเดีย และบังกลาเทศ ที่ราบลุม
แมน้ําไทกริส ที่ราบลุมแมน้ํายูเฟรทีสในประเทศอิรัก ที่ราบลุมแมน้ําโขงตอนลางในประเทศกัมพูชาและ

เวียดนาม ที่ราบลุมแมน้ําแดงในประเทศเวียดนาม ที่ราบลุมแมน้ําเจาพระยาในประเทศไทย ที่ราบลุมแมน้ํา
สาละวินตอนลาง ที่ราบลุมแมน้ําอิระวดีในประเทศสาธารณรัฐแหงสหภาพพมา