Page 21 - TELAFİ EĞİTİMİ 9.SINIF TEKRARI.docx

Ticaret şehri ana işlevin ticaret olduğu şehirdir. Ticaret, tarih boyunca devam eden ve günümüzde daha da önem kazanan bir faaliyettir. Ancak ticaretin bir şehirde gelişebilmesi için bazı koşullar gereklidir. Öncelikle şehrin önemli ulaşım yolları üzerinde bulunması gerekir. Diğer bir şart ise şehirde ekonomik değeri olan ürünlerin veya bunları tüketen bir nüfusun bulunmasıdır. New York (Niv York), Hong Kong, İstanbul, İzmir, Mersin, Trabzon ticaret şehirlerine örnek verilebilir.
Hinterlandı geniş olan ve ticaretin genellikle deniz ulaşımı ile yapıldığı şehirlere liman şehirleri denir. Rotterdam, Hamburg, Marsilya, İstanbul, İzmir, Mersin liman şehirlerine örnek verilebilir.
***Bir yerleşim merkezinin özellikle bir limanın ticaret merkezi durumunda olduğu ve ürünlerini toplayıp gelen malları dağıttığı çevreye hinterlant (art bölge) adı verilir.
Hinterlant, ekonomik olarak limanı besleyen ve limanla etkileşen alanın tümüdür. Bir limanın hinterlandında sanayi tesislerinin, yer altı kaynaklarının ve tarım alanlarının bulunduğu alan ne kadar genişse liman da o oranda gelişir. Örneğin İstanbul Limanı’nın hinterlandı neredeyse ülkemizin tamamını, İzmir Limanı’nın hinterlandı da ülkemizin batı kısmını kapsar. İstanbul, İzmir, Mersin, İskenderun ve Samsun hinterlandı geniş olan başlıca limanlarımızdır. Buna karşın özellikle dağların uzanış doğrultusu limanların hinterlandını olumsuz yönde etkilemektedir. Sinop Limanı’nın hinterlandının dar olması bu duruma örnektir.
Turizm şehirlerinde yaşayan insanların önemli bir kısmı, gelirlerini turizm ve onun çeşitlendirip desteklediği iş kollarından sağlar. Bu tür şehirlerde doğal ve beşerî turizm varlıkları bulunur. Turizm; ulaşım, ticaret, inşaat gibi diğer sektörlerin gelişmesini de etkiler. Paris, Roma, Venedik, New York, İstanbul, Antalya, Bodrum, Çeşme, Alanya, Marmaris, Fethiye ve Ürgüp turizm şehirlerine örnek verilebilir.
Maden şehirlerinde genellikle kömür, petrol, demir, bor gibi önemli madenler çıkarılmaktadır. Buralarda madencilik faaliyeti ön plandadır. Essen (Esın), Donetsk , Kerkük, Yakutsk, Zonguldak, Tavşanlı ve Soma maden şehirlerine örnek verilebilir.
Dinî işlevi olan şehirler, bir veya birden fazla dinî inancın merkezi ya da önemli dinî eserlerin bulunduğu yerlerdir. Bu şehirler, yılın belli dönemlerinde ya da tamamında ziyaret edilmektedir. Bu durum; ticaret, ulaşım, turizm gibi sektörlerin de gelişmesini etkilemiştir. Mekke, Medine, Kudüs, Roma ve Lhasa (Lasa) dinî şehirlere örnek verilebilir
ÜLKEMİZDE İDARİ BİRİMLER
Şehir ile il kavramları birbirinden farklıdır. Şehir, yerleşme kavramı iken il yönetim birimidir.
20
Ülkemizde devletin kamu hizmetlerini her yere götürebilmesi, toplumun ihtiyaçlarını karşılayabilmesi
amacıyla iller ilçelere, ilçeler ise mahalle ve köylere ayrılmıştır. Ülkemizde 81 il, bu illere bağlı 919 ilçe,
bu ilçelere bağlı 50.000’e yakın mahalle ve köy bulunmaktadır. Oluşturulan bu birimlerin yönetimini il,
ilçe, mahalle ve köy yönetimleri ile yerel (mahallî) yönetimler sağlamaktadır.