Page 8 - TELAFİ EĞİTİMİ 9.SINIF TEKRARI.docx

TÜRKİYE’NİN İKLİM ELEMANLARI
1. Türkiye’de Sıcaklık
Türkiye’de sıcaklığın dağılışını, kuzey - güney doğrultusunda enlem farkı, batı - doğu doğrultusunda denizden uzaklık ve yükseltinin artması etkiler.
Kıyılarımızda nemin fazla olması nedeniyle yıllık sıcaklık farkı az iken, iç kesimlerde karasallığın etkisiyle kışlar soğuk, yazlar sıcak geçmekte bu da bölgeler arasında sıcaklık farkını artırmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesi’nde yükseltiden dolayı bu fark daha da fazla olmaktadır.
Türkiye’de sıcaklık, kıyılarda enlem farkına, iç kesimlerde ise denizden uzaklık, yükselti, yer şekilleri gibi faktörlere bağlı olarak değişir.
Türkiye’nin yıllık ortalama sıcaklık haritası incelendiğinde şu sonuçlar görülmektedir.
- En düşük yıllık ortalama sıcaklıklar, Kuzeydoğu Anadolu’da (Erzurum - Kars Platosu) görülür (nedeni yükselti ve karasallık).
- En yüksek yıllık ortalama sıcaklıklar, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneyi ile Ege ve Akdeniz kıyılarında görülür (nedeni enlem etkisi).
- Bütün kıyı bölgelerindeki yıllık sıcaklık ortalamaları, iç bölgelerden daha yüksektir.
- Sıcaklık genel hatlarıyla güneyden kuzeye doğru gidildikçe azalmaktadır (nedeni enlem etkisi). - Sıcaklık kıyıdan uzaklaştıkça azalır (nedeni yükselti ve karasallık).
Ocak Ayındaki Ortalama Sıcaklık Dağılışı
Türkiye’nin ocak ayı izoterm haritası incelendiğinde şu sonuçlar görülmektedir.
- En düşük sıcaklıklar, Doğu Anadolu Bölgesi’ndedir. Özellikle Erzurum - Kars ve Hakkâri yöreleridir (nedeni yükselti ve karasallık).
- En yüksek sıcaklıklar, Akdeniz ve Ege kıyılarında görülür. (nedeni enlem ve denizellik). - Kıyı şeridi boyunca kuzeye doğru gidildikçe sıcaklık azalır. (nedeni enlem).
- İç bölgelerde sıcaklık kıyı bölgelerden düşüktür. (nedeni yükselti ve karasallık).
- İç bölgelerde yükseltiden dolayı doğuya doğru gidildikçe sıcaklık azalmaktadır.
- Ocak ayında kıyı ile iç kesimler arasında sıcaklık farkı çok belirgindir (nedeni yükselti ve karasallık).
7