Page 9 - TELAFİ EĞİTİMİ 9.SINIF TEKRARI.docx

c. Temmuz Ayındaki Ortalama Sıcaklık Dağılışı
Türkiye’nin temmuz ayı izoterm haritası incelendiğinde şu sonuçlar görülmektedir. - Enlem faktörüne bağlı olarak sıcaklıklar güneyden kuzeye doğru azalmaktadır.
- En düşük sıcaklıklar, Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Özellikle Erzurum - Kars ve Hakkâri yöreleridir (nedeni yükselti).
- En yüksek sıcaklıklar, Güneydoğu Anadolu’nun güneyinde görülür. Bu durumun nedeni karasallık ve Samyeli rüzgârlarının etkisinden kaynaklanmaktadır. Bu dönem Akdeniz ve Ege bölgelerinde de sıcaklıklar yüksektir.
- Batıdan doğuya doğru gidildikçe sıcaklık azalır. (nedeni yükselti).
c. Türkiye’de Don Olayı ve Önemi
Meteorolojik olarak don olayı, hava sıcaklığının 0 °C’ın altına düşmesi sonucu suyun katılaşarak buz hâline geçmesidir.
Türkiye’de don olayları en çok Kuzeydoğu Anadolu’da gerçekleşir. Bu durumun nedeni yükselti ve karasallığın etkisidir. Erzurum-Kars yöresinde donlu gün sayısı, 180 günden fazladır.
2. Türkiye’de Basınç ve Rüzgârlar
Sibirya yüksek basınç merkezinin zayıfladığı dönemlerde, Anadolu’ya gezici alçak basınçlar sokulur. Genellikle İzlanda alçak basınç merkezinden doğan bu gezici basınç merkezleri batıdan sokulur. Anadolu’yu etkileri altına alırlar. Hava sıcaklığının yükselmesine ve yağışlara neden olurlar. Bu basınç özelliklerinin etkisi altında kış mevsiminde rüzgârlar genellikle iç kesimlerden kıyılara doğru eser. Akdeniz kıyılarında kuzey, Karadeniz kıyılarında ise güney yönlü rüzgârlar hâkimdir.
Kuzey Anadolu Dağları’nı aşabilen rüzgârlar kıyılarda fön etkisi yapar. Bu dönemde iç bölgelerde rüzgârlar daha zayıftır.
Yaz mevsiminde Türkiye’de basınç özellikleri değişim gösterir. Anadolu hemen tümüyle güneyindeki tropikal hava kütlesinin etkisi altına girer. Bu mevsimde Türkiye Asor yüksek basınç merkezi ile Basra ve Doğu Akdeniz üzerinde beliren güçlü alçak basınç merkezlerinin etkisi altındadır. Gezici alçak basınçların bu dönem etkileri azalmıştır. Bu nedenle yaz süresince hava koşulları kışa oranla daha
8