Page 30 - MMO BULTEN ( 91 SAYI)

Sümela Manastırı’nın şimdiki durumuyla var- Trabzon’un 1916-1918 yılları arasındaki Rus
lığını 13.yüzyıldan itibaren sürdürdüğü bilin- işgali sırasında manastıra el konulmuş,
mektedir. 1204 tarihinde kurulan Trabzon Kom- 1923’den sonra tamamıyla boşaltılmıştır.
nenosları Prensliğinden III.Alexios (1349-1390)
zamanında manastırın önemi artmış ve fer- Bu dönemde son şeklini alan manas-
manlarla gelir sağlanmıştır. III.Alexios’un oğlu tır pek çok yabancı se Sümela Manastı-
III.Manuel ve sonraki prensler döneminde de rı’nın başlıca bölümleri; Ana kaya kilise-
Sümela yeni fermanlarla zenginleştirilmiştir. si, birkaç şapel, mutfak, öğrenci odaları,
misafirhane, kütüphane ile kutsal Ayazma’dır.
14. yüzyılda Türkmen akınlarına maruz kalan
kentin savunmasında ileri karakol görevi üstle- Bu yapılar topluluğu oldukça geniş bir alan
nen manastırın statüsünde Osmanlı fethinden üzerine inşa edilmiştir. Manastırın girişinde su
sonra bir değişiklik olmamıştır. Yavuz Sultan Se- getirdiği anlaşılan büyük su kemeri yama-
lim’in Trabzon’daki şehzadeliği sırasında buraya ca yaslanmış durumdadır. Çok gözlü olan
iki büyük şamdan hediye ettiği bilinmektedir. bu kemerin bugün büyük bölümü yıkılmıştır.
Fatih Sultan Mehmed, II. Murat, I. Se-
lim, II. Selim, III. Murad, İbrahim, IV. Meh- Dar uzun bir merdivenle manastırın ana
med, II. Süleyman ve III. Ahmed’in de ma- girişine ulaşılmaktadır. Giriş kapısının ya-
nastırla ilgili birer fermanları bulunmaktadır. nında muhafız odaları bulunmaktadır. Bu-
radan bir merdivenle iç avluya inilmekte-
Osmanlı döneminde manastıra sağlanan dir. Solda, manastırın esasını teşkil eden
imtiyazlar, Trabzon ve Gümüşhane bölgesi- ve kilise haline getirilen mağaranın önün-
nin İslamlaşması sırasında özellikle Maçka ve de çeşitli manastır binaları bulunmaktadır.
kuzey Gümüşhane’de Hristiyan ve gizli Hris-
tiyan köyleri ile çevrili bir alan oluşturmuştur. Sağ tarafta kütüphane yer almaktadır. Yine
Sümela Manastırı’nın 18. yüzyılda birçok bö- sağda yamacın ön yüzünü kaplayan bü-
lümü yenilenmiş, bazı duvarlar freskler- yük balkonlu bölüm keşiş odaları ve misafir
le süslenmiştir. yyahın ziyaret ettiği, yazıla- odaları olarak kullanılmıştır ve 1860 yılına ta-
rına konu edilen bir yer haline gelmiştir. 19. rihlenmektedir. Avlunun etrafındaki binalar-
yüzyılda büyük binaların ilave edilmesiy- da odalardaki dolapları, hücreleri, ocakları
le manastır muhteşem bir görünüm kazan- ile Türk sanatının etkileri de görülmektedir.
mış, en zengin ve parlak dönemini yaşamıştır.