Page 162 - E-book หนาทพลเมองและศลธรรม OMG V.02_Neat
P. 162
157
2. หลักอาศรม 4 หมายถึง ขั้นตอนการดําเนินชีวิตของผู้ที่นับถือศาสนาพราหมณ์-
ฮินดู เพื่อยกระดับชีวิตให้สูงขึ้น จนบรรลุจุดมุ่งหมายสูงสุดของชีวิต คือ หลุดพ้นจากสังสารวัฏ (การ
เวียนว่ายตาย เกิด) แบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ พรหมจารี คฤหัสถ์ วานปรัสถ์ และสันยาสี
(1) พรหมจารี เป็นวัยที่ต้องศึกษาเล่าเรียน เด็กชายทุกคนที่เกิดในวรรณะ
พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ เมื่อมีอายุครบ 5 ปี 8 ปี และ 16 ปี ตามลําดับ จะต้องเข้าพิธีมอบตนเป็น
ศิษย์เพื่อศึกษา พระเวทกับอาจารย์
(2) คฤหัสถ์ เป็นวัยแห่งการครองเรือน เมื่อสําเร็จการศึกษา พราหมณ์
เหล่านี้ก็จะ กลับคืนสู่บ้านเรือน เพื่อแต่งงานและมีบุตรสืบสกุล พร้อมกับทําหน้าที่ผู้ครองเรือนใน
ฐานะหัวหน้าครอบครัว
(3) วานปรัสถ์ เป็นช่วงเวลาในการทําประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ
คือ การออก บวชเข้าสู่ป่า เพื่อฝึกจิตให้บริสุทธิ์ การเข้าป่าเพื่อหาความสงบนี้อาจทําเป็นครั้งคราว
แล้วกลับสู่เรือนอีกก็ได้
(4) สันยาสี เป็นขั้นสุดท้ายของชีวิต โดยสละชีวิตคฤหัสถ์เพื่อออกบวช
บําเพ็ญเพียรตาม หลักของศาสนา เพื่อให้ตนเองหลุดพ้นจากสังสารวัฏ เพื่อบรรลุจุดมุ่งหมายของ
ชีวิต คือ โมกษะ
3. หลักปรษารถะ
การดําเนินชีวิตที่ดีเพื่อให้พบความหลุดพ้น ซึ่งมีจุดมุ่งหมายสูงสุดของชีวิต
โดยจะต้องมี หลักฝึก 4 ประการ คือ
(1) อรรถ คือ การแสวงหาทรัพย์ การสร้างฐานะทางเศรษกิจให้มันคง
(2) กาม คือ การแสวงหาความสุขทางโลกตามหลักธรรมชาติ
(3) ธรรม คือ การถึงพร้อมด้วยคุณธรรม หลักธรรม หรืออยู่ในระเบียบ
ความประพฤติ ของคนในสังคม
(4) โมกษะ คือ ความหลุกพ้นจากความทุกข์ เป็นอิสระภาพทางวิญญาณที่
จะก่อให้เกิด ความสุขอันเป็นนิรันดร์
4. หลักปรมาตมันและโมกษะ
ปรมาตมัน คือ ลักษณะของการเวียนว่ายตายเกิดไม่สิ้นสุดผู้ใดประพฤติดีก็
จะไปเกิดใน วรรณะที่ดี ผู้ใดประพฤติชั่วก็จะไปเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน
โมกษะ คือ การหลุดพ้นจากการเวียรว่ายตายเกิดปราศจากกรรมผูกพัน
หลุดพ้นจาก ความทุกข์ทั้งปวงไม่มีการเกิดอีกตลอดไป