Page 96 - หลักการตลาด
P. 96
เครื่องมือของนโยบายทั้ง 3 ลักษณะดังกล่าว มีรายละเอียดดังนี้
1. การควบคุมทางปริมาณ เป็นการควบคุมที่มีอยู่ทั่วไป คือ การควบคุมปริมาณเครดิต
เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่
1.1 การเปลี่ยนแปลงอัตราธนาคาร อัตราธนาคาร หมายถึง อัตราดอกเบี้ยที่ธนาคารกลาง จตนด
ขึ้นส าหรับเงินให้กู้ยืมแก่ธนาคารพาณิชย์ และเรียกอัตราดอกเบี้ยจากการให้กู้ยืมแบบนี้ว่า “อัตรา ดอกเบี้ย
มาตรฐาน” การเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยมาตรฐานถือเป็นเครื่องมือควบคุมเครดิตอย่างหนึ่ง อย่างไรก็ตามในทาง
ปฏิบัติธนาคารแห่งประเทศไทยมักจะไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยมาตรฐานนัก อีกทั้งธนาคารพาณิชย์ส่วน
ใหญ่จะกู้ยืมจากธนาคารแห่งประเทศไทยเพียงจ านวนเล็กน้อยเท่าที่จ าเป็น เท่านั้น อัตราดอกเบี้ยมาตรฐานจึงไม่
ค่อยมีบทบาทในการควบคุมปริมาณเงินของประเทศนัก
1.2 การเปลี่ยนแปลงอัตรารับช่วงตัวซื้อลด ธนาคารกลางนอกจากจะให้ธนาคารพาณิชย์ กู้ยืม
แล้ว ยังให้กู้ยืมแก่เอกชนด้วยโดยผ่านธนาคารพาณิชย์ที่เรียกว่า การรับช่วงซื้อลดตัวเงิน กล่าวคือ เมื่อธนาคาร
พาณิชย์รับซื้อลดตัวเงินที่ยังไม่ถึงก าหนดช าระจากพ่อค้าหรือบคคลทั่วไป ก็จะคิดส่วนลด จากผู้น าตั๋วเงินมาขาย
เป็นอัตราส่วนที่เรียกว่า “อัตรารับซื้อลด” (Discount Rate) ถ้าธนาคารพาณิชย์มี ความจ าเป็นต้องใช้เงินสดก่อน
ครบอายุตัว ก็จะน าไปขายช่วงลดให้กับธนาคารกลางอีกต่อหนึ่งธนาคารกลาง จะคิดส่วนลดจากธนาคารพาณิชย์ที่
เรียกว่า “อัตรารับช่วงซื่อลด” (Rediscount Rate) อัตรารับช่วงซื่อลด ของธนาคารกลางมักน้อยกว่าอัตราซื้อลดที่
ธนาคารพาณิชย์คิดจากลูกค้า ซึ่งการเปลี่ยนแปลงอัตรารับช่วง ซื้อลดนี้ก็เป็นเครื่องมือควบคุมปริมาณเงินอย่าง
หนึ่งเช่นกัน
ถ้าปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจมีมาก เกินไป ธนาคารกลางก็จะประกาศเพิ่มอัตรารับช่วง ซื้อลด
ท าให้ธนาคารพาณิชย์ได้รับก าไรจากการรับ ชื่อลดน้อยลง ธนาคารพาณิชย์จึงไม่พยายามรับ ชื่อลดตัวจากพ่อค้าอีก
ต่อไปหรือไม่พยายามน าตัวเงิน มาขายช่วงลดให้ธนาคารกลาง เมื่อเป็นเช่นนี้ก็จะ ท าให้ปริมาณเงินในระบบ
เศรษฐกิจไม่ขยายตัว ในทางตรงกันข้าม ถ้าปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ มีน้อยเกินควร ธนาคารกลางจะประกาศ
ลดอัตรา รับช่วงซื้อลดตัวเงินเพื่อท าให้ช่วงห่างระหว่างอัตรา รับช่วงซื้อลดตัวเงินมากขึ้น ธนาคารพาณิชย์จะรับซื้อ
ลดตัวจากพ่อค้าแล้วน ามาขายช่วงลดให้กับ ธนาคารกลางมากขึ้น ท าให้ปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจขยายปริมาณ
มากขึ้น
กลับสารบัญ