Page 12 - บทที่15 ไฟฟ้าและแม่เหล็ก
P. 12
12
15.8 แรงเคลื่อนไฟฟ้าเหนี่ยวน าในมอเตอร์และเครื่องก าเนิดไฟฟ้า
้
มอเตอร์ขณะหมุนจะมีฟลักซ์แม่เหล็กเปลี่ยนแปลงผ่ำนขดลวด ท ำให้เกิดแรงเคลื่อนไฟฟำเหนี่ยวน ำมีทิศ
้
้
ทำงตรงข้ำมกับแรงเคลื่อนไฟฟำเดิม เรียกว่ำ “แรงเคลื่อนไฟฟำกลับ” และส่งผลให้กระแสไฟฟำขณะเริ่มหมุนมีค่ำ
้
มำกกว่ำขณะหมุน
ในกรณีที่มอเตอร์ไม่หมุนหรือหมุนช้ำกว่ำปกติ แรงเคลื่อนไฟฟำกลับจะมีค่ำน้อยท ำให้กระแสไฟฟ้ำในขดลวด
้
มีค่ำมำก อำจท ำให้ขดลวดร้อนจนขดลวดไหม้ได้ จึงจ ำเป็นต้องตัดสวิตช์เพอหยุดกำรท ำงำนของมอเตอร์ทุกครั้งที่
ื่
แรงเคลื่อนไฟฟ้ำกลับมีค่ำน้อย
ุ
เครื่องก าเนิดไฟฟ้าเป็นอปกรณ์เปลี่ยนพลังงำนกลเป็นพลังงำนไฟฟำที่ท ำงำนโดยใช้หลักกำรท ำให้เกิด
้
้
์
แรงเคลื่อนไฟฟำเหนี่ยวน ำในขดลวด เมื่อท ำให้ฟลักซแม่เหล็กผ่ำนขดลวดมีกำรเปลี่ยนแปลง เช่น ใช้กำรหมุนขดลวด
ตัดฟลักซ์แม่เหล็ก โดยที่ปลำยขดลวดต่อกับวงจรภำยนอกผ่ำนคอมมิวเทเตอร์และแปรงสัมผัสท ำให้ทิศทำงของ
กระแสไฟฟ้ำในวงจรมีทิศทำงเดียวกัน เรียกว่ำกระแสตรง หำกมีทิศทำงสลับไปมำ เรียกว่ำ กระแสสลับ
ในเครื่องก ำเนิดไฟฟ้ำแบบกระแสตรงใช้คอมมิวเทเตอร์แบบวงแหวนผ่ำซีกท ำให้ทิศทำงของกระแสมีทิศทำงเดียว