Page 140 - วชาวทยาศาสตรทกษะโปรเเกรม_Neat (1)
P. 140
127
รูปที่ 10.13 การถ่ายทอดพลังงานในระบบนิเวศ
6. ดุลยภาพของระบบนิเวศ
ระบบนิเวศมีกลไกปรับสภาพตนเอง (Self Regulation) โดยมีรากฐานมาจาก
ความสามารถของ สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดซึ่งเป็นองค์ประกอบของระบบนิเวศนั้น ๆ คือ
ผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย ทําให้เกิด การหมุนเวียนของแร่ธาตุอาหารผ่านสิ่งมีชีวิต
ถ้าระบบนิเวศได้รับพลังงานอย่างเพียงพอ และไม่ อุปสรรคมาขัดขวางวัฏจักรการ
หมุนเวียนแร่ธาตุ จะทําให้เกิดภาวะสมดุล ขึ้นมาในระบบนิเวศ โดยที่องค์ประกอบและ
ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด ทําให้แร่ธาตุและสสารต่าง ๆ ในสิ่งแวดล้อมไม่ มี
การเปลี่ยนแปลงมาก ระบบนิเวศก็จะมีความคงตัว ทั้งนี้เพราะการผลิตอาหารสมดุลกับ
การบริโภคภายใน ระบบนิเวศ การปรับสภาวะตัวเองของระบบนิเวศนี้ทําให้การผลิต
อาหารและการเพิ่มจํานวนของสิ่งมีชีวิตใน ระบบนิเวศมีความพอดีกัน กล่าวคือจํานวน
ประชากร แต่ละชนิดในระบบนิเวศจะไม่สามารถเพิ่มจํานวน อย่างไม่มีขอบเขต
ถ้าในระบบนิเวศใดสิ่งมีชีวิตบางชนิดถูกทําลายไป ความสมดุลของระบบนิเวศจะ
ลดลง เช่น บริเวณ ทุ่งหิมะและขั้วโลกเป็นระบบนิเวศที่ไม่ซับซ้อน เพราะมีสิ่งมีชีวิตอาศัย
อยู่ไม่กี่ชนิด ผู้ผลิต ได้แก่ ตะไคร่น้ํา ไลเคน ต้นหลิว และหญ้าชนิดต่าง ๆ เพียงไม่กี่ชนิด
ซึ่งเป็นอาหารของกวาง ที่มีอยู่ 2 ชนิด คือ กวางคาริบ และกวางมูส กวางเป็นอาหารของ
สุนัขป่าและคนนอกจากนี้ก็มีหนูนา และ ไก่ป่าซึ่งเป็นอาหารของสุนัข จิ้งจอก และนก