Page 113 - วิทยาศาสตร์ ม.ต้น
P. 113
112
เรื่องที่ 4 วัฏจักรของน ้า
วัฎจักรของน ้า (Water cycle) หรือ ชื่อในทางวิทยาศาสตร์ว่า “วัฏจักรของอุทกวิทยา”
(Hydrologic cycle) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสถานะของน ้าระหว่างของเหลว ของแข็ง และก๊าซ วัฏจักร
ของน ้าจะมีการเปลี่ยนแปลงสถานะไปมา จากสถานะหนึ่งไปยังอีกสถานะหนึ่งอย่างต่อเนื่องไม่มีที่
สิ้นสุดภายในอาณาจักรของน ้า (Hydrosphere) เช่น การเปลี่ยนแปลงระหว่าง ชั้นบรรยากาศ น ้า ผิวดิน ผิว
น ้า น ้าใต้ดิน และพืช
การเปลี่ยนสถานะของน ้าเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เริ่มจากน ้าในแหล่งน ้า
ต่างๆ เช่น ทะเล มหาสมุทร แม่น ้า ล าคลอง หนอง บึง ทะเลสาบ การคายน ้าของพืช การขับถ่ายของเสีย
และจากกิจกรรมต่างๆ ในการด ารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ทั้งหมดนี้เมื่อระเหยกลายเป็นไอขึ้นสู่บรรยากาศ
และกระทบกับความเย็นบนชั้นบรรยากาศจะควบแน่นกลายเป็นละอองน ้าเล็กๆ รวมตัวกันเป็นก้อน
เมฆ เมื่อมีน ้าหนักพอเหมาะก็จะกลายเป็นฝน หรือลูกเห็บ ตกลงสู่พื้นดินแล้วไหลลงสู่แหล่งน ้า
หมุนเวียนอยู่เช่นนี้เรื่อยไป
กระบวนการเปลี่ยนแปลงนี้ สามารถแยกได้เป็ น 4 ประเภท คือ การระเหยเป็ นไอ
(Evaporation), หยาดน ้าฟ้า (Precipitation), การซึม (Infiltration), และ การเกิดน ้าท่า (Runoff)
การระเหยเป็นไอ (Evaporation) เป็นการเปลี่ยนแปลงสถานะของน ้าบนพื้นผิวไปสู่บรรยากาศ
ทั้งการระเหยเป็นไอ (Evaporation) โดยตรง และจากการคายน ้าของพืช (Transpiration) ซึ่งเรียกว่า
“Evapotranspiration”