Page 57 - วิทยาศาสตร์ ม.ต้น
P. 57
56
เรื่องที่ 3 กระบวนการที่สารผ่านเซลล์
นักชีววิทยาได้ศึกษาการล าเลียงสารเข้าสู่เซลล์ พบว่ามี 2 รูปแบบด้วยกัน คือ
1. การแพร่ (Diffusion) เป็นการเคลื่อนที่ของโมเลกุลจากจุดที่มีความเข้มข้นสูงกว่า ไปยังจุดที่
มีความเข้มข้นต ่ากว่า การเคลื่อนที่นี้เป็นไปในลักษณะทุกทิศทุกทาง โดยไม่มีทิศทางที่แน่นอน
2. ออสโมซิส (Osmosis) เป็นการแพร่ของของเหลวผ่านเยื่อบางๆ ซึ่งตามปกติจะหมายถึงการ
แพร่ของน ้าผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ เนื่องจากเยื่อหุ้มเซลล์มีคุณสมบัติในการยอมให้สารบางชนิดเท่านั้นผ่านได้
การแพร่ของน ้าจะแพร่จากบริเวณที่เจือจางกว่า (มีน ้ามาก) ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์เข้าสู่บริเวณที่มีความเข้มข้น
กว่า (มีน ้าน้อย) ตามปกติการแพร่ของน ้านี้จะเกิดทั้งสองทิศทางคือทั้งบริเวณเจือจาง และบริเวณเข้มข้น
จึงมักกล่าวกันสั้นๆ ว่า ออสโมซิสเป็นการแพร่ของน ้าจากบริเวณที่มีน ้ามาก เข้าไปสู่บริเวณที่มีน ้าน้อย
กว่าโดยผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ แรงดันออสโมติกเกิดจากการแพร่ของน ้าจากบริเวณที่มีน ้ามาก (เจือจาง) เข้าสู่
บริเวณที่มีน ้าน้อย (เข้มข้น) สารละลายที่มีความเข้มข้นต่างกันจะมีผลต่อเซลล์แตกต่างกันด้วย
