Page 163 - ทักษะการเรียนรู้ ม.ปลาย
P. 163
154
ฝึกตั้งค าถาม ค าถามจะเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งในการเข้าถึงความรู้ได้ เป็นการตั้งค าถาม ให้ตนเอง
ตอบ หรือจะให้ใครตอบก็ได้ ท าให้ได้ขยายขอบข่ายความคิด ความรู้ ท าให้รู้สึก และรู้กว้าง ยิ่งขึ้นไปอีก อัน
เนื่องมาจากการที่ได้ศึกษาค้นคว้าในค าถามที่สงสัยนั้น ค าถามควรจะถามว่า ท าไม อย่างไร ซึ่งค าถาม
ระดับสูง
แสวงหาค าตอบ ต้องรู้ว่าความรู้หรือค าตอบที่ต้องการนั้นมีแหล่งข้อมูลให้ค้นคว้าได้จากที่ไหนบ้าง
เป็นความรู้ที่อยู่ในห้องสมุด ในอินเตอร์เน็ต หรือเป็นความรู้ที่อยู่ในตัวคน ที่ต้องไปสัมภาษณ์ ไปสกัด
ความรู้ออกมา เป็นต้น
ฝึ กบูรณาการเชื่อมโยงความรู้ เนื่องจากความรู้เรื่องหนึ่งเรื่องใดไม่มีพรมแดนกั้น ความรู้นั้น
สัมพันธ์เชื่อมโยงกันไปหมด จึงจ าเป็นต้องรู้ความเป็นองค์รวมของเรื่องนั้น ๆ อย่างยกตัวอย่างปุ๋ ยหมักไม่
เฉพาะแต่มีความรู้เรื่องวิธีท าเท่านั้น แต่เชื่อมโยงการก าหนดราคาไว้เพื่อจะขาย โยงไปที่วิธีใช้ ถ้าจะน าไปใช้เอง
หรือแนะน าให้ผู้อื่นใช้ โยงไปถึงบรรจุภัณฑ์ว่าจะบรรจุกระสอบแบบไหน ทุกอย่างบูรณาการกันหมด
ฝึกบันทึก จะบันทึกแบบจดลงสมุด หรือเป็นภาพ หรือใช้เครื่องมือบันทึกใด ๆ ก็ได้ ต้อง บันทึกไว้
บันทึกไว้ปรากฏร่องรอยหลักฐานของการคิดการปฏิบัติ เพื่อการเข้าถึงและการเรียนรู้ของบุคคลอื่นด้วย
การฝึกเขียน เขียนรายการของตนเองให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ของตนเองและผู้อื่น งานเขียน
หรือข้อเขียนดังกล่าวจะกระจายไปเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้คนในสังคมที่มาอ่านงานเขียน
ขั้นตอนการจัดการความรู้ด้วยตนเอง
ในการเรียนรู้เพื่อจัดการความรู้ในตัวเอง นอกจากวิเคราะห์ตนเองเพื่อก าหนดองค์ความรู้ ที่จ าเป็น
ในการพัฒนาตนเองแล้วนั้น การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อให้ได้มาซึ่งความรู้ เป็นวิธีการค้นหา และเข้าถึงความรู้
ที่ง่ายเป็นการเรียนรู้ทางลัด นั่นคือ ดูว่าที่อื่นท าอย่างไร เลียนแบบ best practice และท าให้ดีกว่า เมื่อปฏิบัติ
แล้วเกิดความส าเร็จแม้เพียงเล็กน้อยก็ถือว่าเป็น best practice ในขณะนั้น กระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนา
ตนเองสามารถด าเนินการตามขั้นตอนต่าง ๆ ได้ ดังนี้
1. ขั้นการบ่งชี้ความรู้ ผู้เรียนวิเคราะห์ตนเอง เพื่อรู้จุดอ่อน จุดแข็งของตนเอง ก าหนด เป้ าหมาย
ในชีวิต ก าหนดแนวทางเดินไปสู่จุดหมาย และรู้ว่าความรู้ที่จะแก้ปัญหาและพัฒนาตนเองคืออะไร
2. ขั้นสร้างและแสวงหาความรู้ ผู้เรียนจะต้องตระหนักและเห็นความส าคัญของการแสวงหา
ความรู้ เข้าถึงความรู้ที่ต้องการด้วยวิธีการที่หลากหลาย แหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการแสวงหาความรู้ ได้แก่ การใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ การแสวงหาความรู้จากผู้เชี่ยวชาญ ภูมิปัญญาท้องถิ่น และเพื่อน โดยยอมรับใน
ความรู้ความสามารถซึ่งกันและกัน และต้องใช้ทักษะต่าง ๆ เพื่อใช้ในการสร้างความรู้ เช่นฝึกสังเกต ฝึกการ
น าเสนอ ฝึกการตั้งค าถาม ฝึกการแสวงหาค าตอบ ฝึกบูรณาการเชื่อมโยงความรู้ ฝึกบันทึก และ ฝึกการเขียน
3. การจัดการความรู้ให้เป็นระบบ จัดท าสารบัญจัดเก็บความรู้ประเภทต่าง ๆ ที่จ าเป็น ต้องรู้และ
น าไปใช้เพื่อการพัฒนาตนเอง การจัดการความรู้ให้เป็นระบบจะท าให้เก็บรวบรวม ค้นหา และน ามาใช้ได้ง่าย
รวดเร็ว
